«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության քաղաքական խորհրդի նախագահ Սուրեն Սուրենյանցը, «Աշխարհն առանց նացիզմի» խորագրով կլոր սեղանի շրջանակներում անդրադառնալով նացիզմի եւ դրա դեմ պայքարի անհրաժեշտությանը, ասաց. «Պոլեմիկան զարգացավ հատկապես ռուս-ուկրաինական պատերազմից հետո: Կողմերը սկսեցին միմյանց մեղադրել նացիզմը խրախուսելու մեջ: Հատկապես այդ խոսույթը պոպուլյար էր Արեւմուտքում: Մեկը մեկի վրա բարդեցին, թե ով էր մեղավոր այս պատերազմի սանձազերծման հարցում:
Ինչ է ասում արեւմտյան վարկածը: Ասում է, որ Ուկրաինայում պատերազմը բորբոքվեց իբրեւ թե այն պատճառով, որ Մոսկվան ուզում էր նոր կայսրություն վերածնել: Սա ամենապոպուլյար թեզն է: Չեմ տրվի ոչ արեւմտյան, ոչ ռուսական նարատիվներին: Միայն մի փաստ բերեմ: Ռուս-ուկրաինական պատերազմին նախորդող տարիներին Ռուսաստանի ռազմական բյուջեն փոքրանալու տենդենց է ունեցել: Օրինակ, 2021 թվականին եղել է ընդամենը $ 70 միլիարդ: Սա շատ փոքր, աննշան մի թիվ է, եթե նկատի ունենանք, որ ԱՄՆ-ի միայն նոր տեխնոլոգիաների ռազմական ծախսերի բաժինը գերազանցել է այդ $ 70 միլիարդը: Ուզում եմ ասել, որ պատերազմ նախաձեռնող երկիրը այդքան սահմանափակ ռազմական բյուջե չի ունենա:
Ես պատերազմի մեկնարկից ի վեր միշտ իմ կարծիքն եմ հայտնել, եւ դա միայն իմ կարծիքը չի եղել, որ ուկրաինական պատերազմը հետեւանք էր ՆԱՏՕ-ի էքսպանսիայի: Այս կարծիքը, ի դեպ, վերջին շրջանում հայտնել են նաեւ ԱՄՆ գործող նախագահ Դոնալդ Թրամփը եւ Պենտագոնի ղեկավարը, որը խոսելով ռուս-ուկրաինական պատերազմի հնարավոր կարգավորման մասին՝ նշել է հետեւյալ կարեւոր պարամետրերը:
Ուկրաինան երբեք հետ չի վերադառնալու այն սահմաններին, որ կար մինչեւ 2014 թիվը:
Կարդացեք նաև
Իրատեսական չէ Ուկրաինայի անդամակցությունը Եվրամիությանն ու ՆԱՏՕ-ին:
Իրական չէ ԱՄՆ ուսերին բարդելը եվրոպական անվտանգությանն առնչվող հարցերը:
Այսինքն, արձանագրենք, որ պատերազմը ՆԱՏՕ-ի էքսպանսիայի քաղաքականության հետեւանք էր: Դրա թիվ մեկ պատասխանատուն, այսպես կոչված, Արեւմուտքի գլոբալիստական ուժերն են, որոնք կամաց-կամաց զիջում են իրենց ազդեցությունը եւ դիրքերը արեւմտյան երկրներում: Ավելի բազմաշերտ ու բազմագույն, ավելի բազմաթիվ սեգմենտներից բաղկացած Արեւմուտք, քան հիմա է, գոյություն չի ունեցել: Մյուս կարեւոր բանը: Ուլտրագլոբալիստների հայկական ֆիլիալի ներկայացուցիչները Նիկոլ Փաշինյանի քավորությամբ շատ սիրում էին ասել՝ այս պատերազմը առաջադեմ աշխարհի եւ հետադիմական Ռուսաստանի պատերազմ է:
Արեւմուտքն էլ, Ռուսաստանն էլ իրենց աշխարհաքաղաքական շահերն ունեն: Բոլորը գիտեն, որ ես բալանսավորված արտաքին քաղաքականության կողմնակից եմ: Պնդել եմ, որ Ռուսաստանի հետ Հայաստանը պետք է ունենա ռազմավարական հարաբերություններ, միեւնույն ժամանակ գործընկերային հարաբերություններ պահպանի նաեւ արեւմտյան կենտրոնների հետ: Բայց միջազգային հարաբերություններում արժեքային հատկանիշները, մարդու իրավունքները, դեմոկրատիան, երրորդական, չորրորդական տեղում են: Միջազգային հարաբերությունները ունեն երկու կարեւոր կոմպոնենտ. ուժերի բալանսը եւ դիվանագիտական միջավայրը: Մնացածը հեքիաթների ժանրից են:
Քանի որ այսօր քննարկվում է մայիսի 9-ի հետ կապված խնդիրներ, դա քաղաքակիրթ մարդկության հաղթանակն է նացիզմի դեմ: Ի՞նչ է կատարվում Եվրոպայում, որը ես անվանեցի եվրոնացիզմ: Եվրամիությունը այսօր դժբախտություն ունի իր դիվանագիտության ղեկավարի պաշտոնում տեսնելու մի կնոջ՝ Կայա Կալասին, որը սարսափելի մի ելույթ էր ունեցել Լյուքսեմբուրգում: Այս տիկինն ասում էր, որ ով մեկնի Մոսկվա մայիսի 9-ի շքերթին մասնակցելու, դա անհետեւանք չի մնալու, որովհետեւ դա չի պատասխանում Եվրոմիության արժեքներին: Հաղթանակի արժևորումը երկրորդ համաշխարհային պատերազմում, չեմ հասկանում, ոնց կարող է չհամապատասխանել Եվրամիության արժեքներին: Նրան դիպուկ հակադարձել է Սլովակիայի վարչապետը, որը պատրաստվում է մեկնել Մոսկվա: Նա ասել է, որ տիկին Կալասը 2025 թիվը չփոթել է 1939 թվի հետ: Հենց սրա համար ես Եվրոնացիզմ տերմինն օգտագործեցի: Ու դա շատ ճիշտ գնահատական է, որովհետեւ նման անհանդուրժող կեցվածքը հենց տոտալիտար մտածողության արգասիք է: Եվրոպայում մենք այսօր, ըստ էության, գործ ունենք ուլտրալիբերալ նացիզմի հետ, որը չի հանդուրժում որեւէ այլ դրսեւորում, չի ցանկանում տեսնել բազմաբեւեռ աշխարհ»,-ասաց բանախոսը:
Աշոտ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
