Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք, Եվրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստի ընթացքում Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին նվիրված քննարկման ժամանակ Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներն իրենց ելույթներում դատապարտեցին Թուրքիայի՝ Հայոց ցեղասպանության ժխտման վարքագիծը և կոչ արեցին ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը՝ պնդելով, որ առանց ճանաչում կայուն խաղաղություն լինել չի կարող։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներն իրենց ելույթներում օգտագործում էին Հայոց ցեղասպանություն եզրույթը և հայտարարում՝ Թուրքիան պետք է առերեսվի պատմական ճշմարտության հետ։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Պերնանդո Բարենա Արզան (Իսպանիա), հիշեցնելով Լեռնային Ղարաբաղի հայերի բռնի տեղահանումը, հայտարարեց․ «Մեկ տարի առաջ ԼՂ-ում Ադրբեջանի կողմից տեղի ունեցավ հայերի էթնիկ զտում։
110 տարի առաջ կատարված Հայոց ցեղասպանությունը ցեղասպանական գործողություն էր, որը ներառում էր պատերազմական հանցագործությունների բոլոր տեսակները»։ Պատգամավորը կարևորեց Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորների մուտքը տարածաշրջան ու նշեց․ «Մենք չպետք է մոռանանք Լեռնային Ղարաբաղի հայերին, որոնք այժմ փախստական են, չպետք է մոռանանք հայ ռազմագերիներին, որոնք դարձել են կեղծ դատավարությունների զոհ։ Պետք է դատապարտենք այս հանցավոր վարքագիծը Ադրբեջանի կողմից՝ ուղղված ԼՂ հայերի նկատմամբ»։
Կարդացեք նաև
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Ռեյնոլդ Լոպատկան էլ փաստեց՝ Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը կարևոր քայլ է, որպեսզի հետագայում կանխարգելվի դրա կրկնությունը․ «Հաշտեցման ճանապարհը ոչ հեշտ է լինելու, ոչ արագ։ Այն պահանջում է քաջություն, կամք առերեսվելու ցավոտ ճշմարտության հետ։ Մենք պետք է Թուրքիային կոչ անենք այս գործընթացում ցուցաբերել կամք և ճանաչել այն հանցագործությունները, որոնք կատարվել են իր կողմից հայերի և մյուս քրիստոնյաների նկատմամբ Օսմանյան կայսրության ժամանակաշրջանում»։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Վասիլե Դինկուի (Ռումինիա) համոզմամբ՝ Հայոց ցեղասպանությունը ոչ միայն հայ ժողովրդի դեմ ուղղված հանցագործություն էր, այլ մի հանցագործություն, որը պատմական մեծ հետք թողեց ու ճանապարհ հարթեց նորանոր հանցագործությունների համար․ «Մենք ունենք բարոյական պարտավորություն ցույց տալ մեր հանձնառությունը ժողովրդավարական արժեքների պաշտպանության հարցում։ Թուրքիան այժմ դատապարտվում է իր անցյալի համար։ Ցեղասպանության ժխտումը ոչ թե կարծիք է, այլ մեղսակցություն։ Մենք մեր Համերաշխությունն ենք հայտնում հայ ժողովրդին և վերահաստատում մեր հանձնառությունը ապահովելու, որ պատմական ճշմարտությունը հաստատվի»։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Ջուլիա Ռեշանյողը (Ֆրանսիա) Թուրքիային կոչ արեց ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը։ Նշելով, որ եղել է տարածաշրջանում, վստահեցրեց՝ տեսել է, որ հայ ժողովրդի ցավը չի անցել, այն ակնհայտ է․ «Պետք է ուղի հարթենք հաշտեցման համար, բայց սկզբում պետք է Թուրքիան ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը»։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Հելմուտ Բրանչդատերն էլ նկատեց՝ ճանաչումը թուլության նշան չէ, այն պատմական ճշմարտությունն ընդունելու մասին է։
Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր Էվին Ինսիրը, հայտարարելով, որ իր մեծ պապիկի ընտանիքը ևս տուժել է Հայոց ցեղասպանությունից, ասաց․ «110 տարի է անցել պատմության այս մութ և ամոթալի էջից։ Հայոց ցեղասպանության զոհ դարձան բազմաթիվ ընտանիքներ՝ այդ թվում մերը։ Ցեղասպանությունը վերապրածները տարածվեցին ողջ աշխարհով մեկ և իրենց վիշտը տարան սերնդեսերունդ։ Սա հեռավոր հիշողություն չէ, սա վերք է, որն այժմ էլ ցավում է։ Չնայած Թուրքիայում ազգայնական և բռնատիրական ուժերը փորձում են այս պատմական փաստը հերքել, բայց հերքումը չի ջնջում պատմությունը, այլ խորացնում է ցավը։ Մենք երբեք չենք մոռանա Հայոց ցեղասպանությունը, մենք ամեն տարի այս խորհրդարանում կոգեկոչենք Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը։ Պետք է ապահովենք, որ ճշմարտությունը գերիշխի։ Արդարադատությունը, թեև ուշացած, բայց չի կարող լռել։ Հայոց ցեղասպանությունը պետք է ճանաչվի ամենուր և բոլորի կողմից»։
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
