«Ադրբեջանը միշտ հրաժարվել է ընդունել Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզում անցկացված անկախության հանրաքվեի արդյունքները»,- Ժնևում` ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդում անցկացվող «Մարդու իրավունքները Ադրբեջանում․ էթնիկ հայերի դատավարությունները և կալանավորումը» խորագրով քննարկման ժամանակ հայտարարեց Միջազգային իրավունքի ճանաչված մասնագետ, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին գլխավոր քարտուղար, «Փարիզ 2» համալսարանի Մարդու իրավունքների կենտրոնի ավագ գիտաշխատող Ֆիլիպ Գալֆայանը։
Նա նաև ընդունեց, որ 30 տարի Արցախի Հանրապետությունը գործել է որպես նորմալ պետություն և գործել է ժողովրդավարական սկզբունքներին համաձայն․ «2020-ին Ադրբեջանը որոշեց, որ բանակցությունները փակուղի են մտել և ռազմական ուժ կիրառեց։ Այնուհետև պատերազմում հաղթեցին։ 2023-ի դեկտեմբերին նրանք շրջափակման մեջ գցեցին Արցախի ժողովրդին։ 9 ամիս անց Ադրբեջանի իշխանությունները դատապարտեցին 23 անձանց։ Նրանց մի մասը քաղաքական, մյուս մասը ռազմական գերիներ են, մյուսները քաղբանտարկյալներ են՝ Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը»։
Անդրադառնալով Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ Բաքվում ընթացող այսպես կոչված «դատավարություններին»՝ Ֆիլիպ Գալֆայանն ասաց․ «Այդ մարդիկ դիմադրության խորհրդանիշն են, նրանք ցանկանում էին հավերժացնել Արցախի Հանրապետության գոյությունը։ Նրանք չէին ենթարկվել ադրբեջանական վարչակազմին։ Սա է պատճառը, որ նրանք հիմա դատվում են, և նրանց դատավարությունը կշարունակվի հաջորդող ամիսներին»։
Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը կարևորեց այն շրջանակը, որում Ադրբեջանը գործում է․ «Ադրբեջանի իրավական համակարգը հայտնի է՝ որպես աշխարհում ամենացածր անկախությունն ունեցող և ամենակոռումպացվածը։ Իշխանությունը կենտրոնացած է գործադիր իշխանության ձեռքում, որն ապահովում է, որ արդարադատության համակարգն ավելի շատ ծառայի քաղաքական իշխանությանը, քան արդարադատություն իրականացնի։ Դրա մասին բազմաթիվ զեկույցներ կան։ Դրանցում ամրագրված է, որ ադրբեջանական դատական համակարգը հանձնարարություններ է ստանում նախագահական վարչակազմից հատկապես քաղաքական առումով զգայուն գործերի շրջանակում։ Այն դատավորները, որոնք նախագահում են հայ գերիների գործերը, խորապես գործում են Ադրբեջանի իշխանությունների հետ համահունչ։ Նրանք այն նույն դատավորներն են, որոնք կանոնավոր կերպով կայացրել են քաղաքական մոտիվներ ունեցող որոշումներ Ադրբեջանի ընդդիմադիր գործիչների, լրագրողների, իրավապաշտպանների դեմ։ Ուստի որևէ սցենար չկա, որի համաձայն՝ Ադրբեջանի դատավորները, որոնք գործում են հայերի նկատմամբ խտրականության մթնոլորտում, կարող են անաչառ որոշումներ կայացնել։ Այս միջավայրում կասկած չկա, որ հայ գերիները ենթարկվում են շինծու դատավարությունների, ինչը ծառայում է Ադրբեջանի քաղաքական խնդիրներին ու նպատակներին։ Այս շինծու դատավարությունները կոնսոլիդացնում են ադրբեջանական նարատիվը, լռեցնում են հայերի խոսքը և դատական վարույթների քողի ներքո լեգիտիմացնում են մարդու իրավունքների չարաշահումները»։
Կարդացեք նաև
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ