Հետվերլուծություն Կլոր սեղանի արդյունքների վերաբերյալ
«Բաքվի դատավարություն․ ուր կտանի վրեժի ձգտումը»
ԱՊՀ երկրների ինստիտուտը, Երևանի մասնաճյուղը և Միջազգային «Լազարևյան ակումբը» համատեղ կազմակերպեցին կլոր սեղան՝ «Բաքվի դատավարություն․ ուր կտանի վրեժի ձգտումը» թեմայով, որը տեղի ունեցավ 2025 թվականի փետրվարի 26-ին՝ տեսակոնֆերանսի ձևաչափով։
Քննարկման թեման Բաքվում 2025 թվականի հունվարի 17-ին մեկնարկած դատավարությունն էր՝ ուղղված Արցախի Հանրապետության նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ, այդ թվում՝ նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանի, Բակո Սահակյանի, պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի և այլ անձանց, որոնք ձերբակալվել են 2023 թվականի սեպտեմբերին՝ Ադրբեջանի կողմից Արցախի օկուպացիայի ժամանակ։
Կարդացեք նաև
Կլոր սեղանին մասնակցեցին ԱՊՀ հարցերով ՌԴ Պետդումայի հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ, ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի տնօրեն և «Լազարևյան ակումբի» խորհրդի համակարգող Կոնստանտին Զատուլինը, Հայաստանի Դեմոկրատական կուսակցության նախագահ, «Լազարևյան ակումբի» խորհրդի անդամ Արամ Սարգսյանը, ՄԳԻՄՕ-ի պրոֆեսոր Անդրանիկ Միհրանյանը, ՀՀ նախկին օմբուդսմեն Լարիսա Ալավերդյանը, Ռուսաստանի հայերի միության փոխնախագահ Լուսիկ Ղուկասյանը, իրավաբանական փորձագետ Սիլվիա Դաբաղյանը, ՆԿՀ-ի Ռուսաստանի ներկայացուցչության նախկին խորհրդական Արսեն Մելիք-Շահնազարովը, «Լազարևյան ակումբի» անդամ, քաղաքագետ Վիկտոր Նադեին-Ռաեւսկին, վերլուծաբան Հայկ Խալաթյանը, փաստաբան Ռուբեն Կիրակոսյանը, «ՄոնԱրխ» ընկերության նախագահ Սերգեյ Ամբարձումյանը, լրագրող Ռուբեն Մարգարյանը, վերլուծաբան Գեւորգ Հարությունյանը, ԵՊՀ-ի միջազգային հարաբերությունների ամբիոնի դասախոս Գրիգորի Բալասանյանը, ինչպես նաև այլ փորձագետներ, լրագրողներ և հասարակական գործիչներ։
Քննարկման մասնակիցները քննադատեցին Բաքվի անօրինական դատավարությունը՝ նշելով, որ այն լուրջ խախտումներ է պարունակում մարդու իրավունքների և միջազգային իրավունքի սկզբունքների նկատմամբ։ Բոլոր ելույթ ունեցողները դատապարտեցին Ադրբեջանի իշխանությունների քաղաքականությունը, որը նպատակ ունի ոչ միայն Արցախի նախկին ղեկավարներին, այլև ամբողջ հայ ժողովրդին վարկաբեկել։
Բանախոսները շեշտեցին, որ այս դատավարությունը քաղաքական բնույթ ունի և հանդիսանում է վրեժխնդրության ակտ, որը ուղեկցվում է Արցախի պատմության կեղծարարությամբ, մշակութային ժառանգության ոչնչացմամբ և հայկական եկեղեցիների անվանափոխմամբ։
Որոշ մասնակիցներ իրենց անհամաձայնությունն արտահայտեցին Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշման վերաբերյալ՝ նշելով, որ նրանք բավարար ջանքեր չեն գործադրում Ադրբեջանում անօրինականորեն պահվող հայերի ազատման ուղղությամբ։
Մի շարք ելույթներ ընդգծեցին, որ Ադրբեջանի գործողությունները Արցախի ժողովրդի դեմ պետք է որակվեն որպես ցեղասպանություն, ինչը պահանջում է միջազգային մակարդակով դատապարտում և պատասխանատվության կանչում։
Մասնակիցները համաձայնեցին, որ գերիների ազատ արձակման համար անհրաժեշտ է ուժեղացնել միջազգային ճնշումը Ադրբեջանի իշխանությունների վրա, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների՝ Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի ներգրավմամբ։
Քննարկվեցին մի շարք առանցքային հարցեր․
- Արդյո՞ք Ադրբեջանը իրավունք ունի դատել հայ ռազմագերիներին։
- Ի՞նչ մակարդակի է դատավարության արդարադատությունը։
- Ինչպե՞ս կարելի է հակադարձել առաջադրված մեղադրանքներին։
- Ո՞ր միջազգային կառույցը կարող է ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա՝ գերիների ազատման համար։
Մասնակիցները պատրաստակամություն հայտնեցին շարունակել աշխատանքները՝ այս դատավարության անօրինականության մասին միջազգային հանրության իրազեկման և գերիների ազատման ուղղությամբ։ Նրանք շեշտեցին, որ այս նպատակի համար անհրաժեշտ է համախմբել հասարակական կազմակերպությունների, հայկական սփյուռքի և բոլոր այն անձանց ջանքերը, որոնց համար մարդու իրավունքներն ու արդարությունը առաջնային արժեքներ են։
Քննարկման ամբողջական վերլուծությունը կհրապարակվի ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի և Միջազգային «Լազարևյան ակումբի» կայքերում։
Մոսկվա-Երևան, 2025 թ. փետրվարի 26
Թարգմանությունը «Ա1+»-ի:
