Ադրբեջանում գործունեություն ծավալող բրիտանական «Anglo Asian Mining Plc»-ի հանքարդյունաբերական գործունեության տարածքներ ունի (contract area), որոնցից մեկը, որն ադրբեջանցիներն ու բրիտանական ընկերությունն անվանում են Դեմիրլի՝ համընկնում է Արցախի Մարտակերտի շրջանի արեւելյան հատվածին՝ Կաշենի պղինձ-մոլիբդենային հանքավայրին: Ըստ «Հետքի»՝ այս ընկերության ձեռք բերած մյուս տարածքներն են Գեդաբեկը (հայկական պատմական Գետաբակն է), Գոշան, Օրդուբադը, Ղզլբուլաղն ու Վեյնալին: Ղզլբուլաղի տարածքը ներառում է Արցախի Մարտակերտի շրջանի մի մասը ու որոշ հատված Ասկերանի շրջանից, սակայն դրա հիմնական ռեսուրսը Դրմբոնի հանքն է, Վեյնալին էլ (այլ աղբյուրներում՝ Վեջնալի) պատմական Կովսականում է (Զանգելան): Խեղաթյուրելով 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության բովանդակությունը՝ բրիտանական ընկերությունը նշում է, թե իբր այդ համաձայնության շնորհիվ ՀՀ Սյունիքի մարզով Ադրբեջանից դեպի Նախիջեւան միջանցք է գործելու, ինչը մեծապես կօգնի «Anglo Asian Mining»-ի կողմից Օրդուբադի ռեսուրսների արդյունահանման ծրագրին. «Այսինքն՝ տեսնում ենք, որ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի (եւ նրանց հայտնի ու անհայտ աջակիցների) այդքան փափագած «Զանգեզուրի միջանցք» ծրագիրը ոչ միայն քաղաքական ու ռազմական, այլ նաեւ տնտեսական բաղադրիչ ունի, որի ապացույցներից մեկն էլ «Anglo Asian Mining»-ի յուրատեսակ խոստովանությունն է»,- գրում է «Հետքը»: Ներկայացնում ենք Anglo Asian Mining Plc-ի հաղորդագրությունը:
ԲԱՔՈՒ, Փետրվարի 27, 2025 – Anglo Asian Mining-ը՝ Ադրբեջանի առաջատար ոսկու և պղնձի արտադրողը, շարունակում է ամրապնդել իր դիրքերը երկրի հանքարդյունաբերության ոլորտում՝ նշանակալի զարգացումներով իր ընդարձակ պայմանագրային տարածքներում, հատկապես Վեյնալիում և Նախիջևանի Օրդուբադ տարածքում։
Վեյնալի՝ Զանգելանի շրջանի ռազմավարական հանքավայր
Վեյնալին 300 քառակուսի կիլոմետր պայմանագրային տարածք է, որը գտնվում է Ադրբեջանի հարավարևմտյան Զանգելանի շրջանում։ Այս տարածքը սահմանակից է հարավից Իրանին և արևմուտքից Հայաստանին և ներառում է Վեյնալիի հանքավայրը։
Վեյնալիի հանքավայրում որոշ արդյունահանման աշխատանքներ են իրականացվել հայկական զբաղեցման ժամանակ, սակայն այժմ դրանք դադարեցվել են։ Տարածքը ապահովվել է Ադրբեջանի կառավարության կողմից, և Anglo Asian-ն այժմ մուտք ունի և հաստատում է գործունեությունը հանքի տարածքում։
Կարդացեք նաև
2021թ․ դեկտեմբերին ընկերությանը հաջողվել է Վեյնալիում կուտակված հանքաքարը տեղափոխել Գեդաբեկ և վերամշակել։ Այս քայլը հանդիսացել է առաջին փուլը տարածքում հանքարդյունաբերական գործունեության վերականգնման ուղղությամբ։
Ներկայումս Anglo Asian-ը իրականացնում է մանրակրկիտ տեխնիկական ուսումնասիրություն՝ որոշելու համար, թե արդյոք տնտեսապես շահավետ է վերսկսել արդյունահանումը գոյություն ունեցող ստորգետնյա հանքից։ Այս ուսումնասիրությունը ներառում է՝
- Հանքավայրի ներկա վիճակի գնահատում
- Հանքայնացման բնույթի և որակի վերլուծություն
- Արդյունահանման հնարավոր մեթոդների գնահատում
- Տնտեսական կենսունակության հաշվարկներ
- Բնապահպանական ազդեցության գնահատում
Վեյնալիի զարգացումը կարող է լինել ռազմավարական նշանակության՝ ոչ միայն ընկերության, այլև Ադրբեջանի համար՝ հաշվի առնելով դրա դիրքը հարավարևմտյան սահմանային տարածքում և տարածաշրջանի տնտեսական վերականգնման ծրագրերի շրջանակներում։
Օրդուբադը՝ խոստումնալից ապագայով Նախիջևանում
Օրդուբադի 462 քառակուսի կիլոմետր պայմանագրային տարածքը գտնվում է Նախիջևանի անկլավում՝ հարավարևմտյան Ադրբեջանում, և պարունակում է բազմաթիվ հեռանկարային հանքավայրեր։ 2021 և 2022 թվականներին շատ սահմանափակ երկրաբանական դաշտային աշխատանքներ են իրականացվել, քանի որ մուտքը սահմանափակված էր COVID-19 համավարակի պատճառով։
Այնուամենայնիվ, 2023 թվականին վերսկսվեցին հորատման աշխատանքները՝ թիրախավորելով պոտենցիալ պղնձի պորֆիրային հանքավայրերը։ Պղնձի պորֆիրային հանքավայրերը հայտնի են իրենց մեծ ծավալներով և երկարաժամկետ շահագործման հնարավորություններով, ինչը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ ապագա արդյունահանման պոտենցիալի վրա։
Նախիջևանի հասանելիություն՝ Հայաստանի Սյունիքի շրջանով
Նախիջևանի անկլավը, որը հյուրընկալում է ընկերության Օրդուբադի պայմանագրային տարածքը, ներկայումս առանձնացված է Ադրբեջանի մնացած մասից հարավային Հայաստանի Սյունիքի շրջանով։ Ռազմական գործողությունների դադարեցման համաձայնագրի մաս է կազմում շրջանի հարավային մասով Ադրբեջանին միջանցք տրամադրելը՝ Նախիջևանի և Ադրբեջանի մնացած մասի միջև ուղիղ ճանապարհային և երկաթուղային կապեր կառուցելու համար։
Այս նախատեսվող տրանսպորտային կապերը մեծապես կօգնեն ընկերությանը իր ջանքերում՝ զարգացնելու և շահագործելու Նախիջևանում իր Օրդուբադի պայմանագրային տարածքի ռեսուրսային ներուժը։
Նոր տրանսպորտային կապերը կառաջարկեն մի շարք առավելություններ՝
- Առավել արդյունավետ մատակարարման ճանապարհներ
- Սարքավորումների և մասնագետների ավելի հեշտ տեղափոխում
- Արդյունահանված նյութերի ավելի արագ և ծախսարդյունավետ տեղափոխում
- Լոգիստիկ ծախսերի նվազեցում, ինչը բարձրացնում է պրոյեկտի ընդհանուր շահութաբերությունը
Anglo Asian Mining-ի համար Օրդուբադի զարգացումը կարող է դառնալ երկարաժամկետ աճի առանցքային նախագիծ, հատկապես եթե նոր տրանսպորտային միջանցքի շինարարությունը ավարտվի նախատեսված ժամկետներում։ Իր բազմազան հանքային պորտֆելով և շարունակական հետախուզական գործունեությամբ, Anglo Asian Mining-ը պատրաստվում է նշանակալի դեր խաղալ Ադրբեջանի հանքարդյունաբերության ոլորտի ապագա զարգացման գործում։