Ձեզ ենք ներկայացնում 2025թ. փետրվարի 14-ին Մյունխենի անվտանգության համաժողովում ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսի ելույթի ամբողջական տեքստը, որը հրապարակվել է The Spectator պարբերականում:
Այսօր ես ուզում եմ խոսել մեր ընդհանուր արժեքների մասին։ Եվ, գիտեք, հիանալի է կրկին լինել Գերմանիայում։ Ինչպես ավելի վաղ լսեցիք, ես այստեղ էի անցյալ տարի որպես ԱՄՆ սենատոր։ Ես հանդիպեցի Արտաքին գործերի նախարար Դեյվիդ Լամիին և կատակեցի, որ անցյալ տարի մենք երկուսս էլ այլ աշխատանք ունեինք, քան հիմա։ Սակայն այժմ ժամանակն է, որ մեր բոլոր երկրները, և մենք՝ ովքեր բախտ են ունեցել ստանալու քաղաքական իշխանություն մեր ժողովուրդներից, այն իմաստուն կերպով օգտագործենք՝ նրանց կյանքը բարելավելու համար։
Ուզում եմ ասել, որ բախտ եմ ունեցել անցկացնել որոշ ժամանակ այս համաժողովի պատերից դուրս վերջին 24 ժամերի ընթացքում, և ինձ շատ տպավորել է մարդկանց հյուրընկալությունը, նույնիսկ այն դեպքում, երբ նրանք ցնցված են երեկ տեղի ունեցած սարսափելի հարձակումից։ Առաջին անգամ ես Մյունխենում եղել եմ կնոջս հետ, որն այսօր այստեղ է ինձ հետ, անձնական այցի շրջանակում։ Եվ ես միշտ սիրել եմ Մյունխեն քաղաքը և նրա ժողովրդին։
Ուզում եմ ասել, որ մենք շատ հուզված ենք, և մեր մտքերն ու աղոթքները Մյունխենի և այս գեղեցիկ համայնքի վրա հասած չարիքի ազդեցությունը կրած յուրաքանչյուրի հետ են։ Մենք մտածում ենք ձեր մասին, աղոթում ենք ձեզ համար և անկասկած կաջակցենք ձեզ առաջիկա օրերին և շաբաթներին։
Կարդացեք նաև
Մենք հավաքվել ենք այս համաժողովում, իհարկե, անվտանգության մասին խոսելու համար։ Եվ սովորաբար մենք այդ մասին խոսելիս նկատի ունենք արտաքին սպառնալիքները։ Այստեղ ես տեսնում եմ բազմաթիվ խոշոր ռազմական առաջնորդների։ Սակայն, մինչ Թրամփի վարչակազմը շատ է մտահոգված Եվրոպայի անվտանգությամբ և կարծում է, որ մենք կարող ենք հասնել ողջամիտ կարգավորման Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև, մենք նաև կարծում ենք, որ առաջիկա տարիներին Եվրոպան պետք է մեծ քայլ անի՝ իր սեփական պաշտպանության ապահովման գործում։ Բայց սպառնալիքը, որի համար ես ամենաշատը մտահոգված եմ Եվրոպայի առնչությամբ, ոչ թե Ռուսաստանն է, ոչ թե Չինաստանը, ոչ թե որևէ այլ արտաքին գործոն։ Այն, ինչ ինձ ամենաշատն է անհանգստացնում, ներքին սպառնալիքն է։ Եվրոպայի նահանջը իր ամենաառանցքային արժեքներից՝ արժեքներ, որոնք մենք կիսում ենք Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հետ։
Ես ցնցված էի, երբ վերջերս եվրոպական նախկին հանձնակատարը հեռուստատեսությամբ հայտնվեց և ուրախությամբ հայտարարեց, որ Ռումինիայի կառավարությունը պարզապես չեղարկել է ամբողջական ընտրությունները։ Նա զգուշացրեց, որ եթե բաները ըստ պլանի չընթանան, նույնը կարող է տեղի ունենալ նաև Գերմանիայում։
Այժմ, այս անփույթ հայտարարությունները շոկային են ամերիկյան լսարանի համար։ Տարիներ շարունակ մեզ ասել են, որ այն ամենը, ինչ մենք ֆինանսավորում և աջակցում ենք, արվում է մեր ընդհանուր ժողովրդավարական արժեքների անունից։ Մեր Ուկրաինայի քաղաքականությունից մինչև թվային գրաքննություն, ամեն ինչ ներկայացվում է որպես ժողովրդավարության պաշտպանություն։ Բայց երբ մենք տեսնում ենք, որ եվրոպական դատարանները չեղարկում են ընտրություններ և բարձրաստիճան պաշտոնյաները սպառնում են չեղարկել ուրիշները, մենք պետք է հարց տանք՝ արդյոք մենք ինքներս մեզ պահում ենք համապատասխան բարձր չափանիշներին համապատասխան։ Եվ ես ասում եմ “ինքներս մեզ”, քանի որ հիմնովին հավատում եմ, որ մենք նույն թիմում ենք։
Մենք պետք է ավելին անենք, քան պարզապես խոսենք ժողովրդավարական արժեքների մասին։ Մենք պետք է ապրենք դրանցով։ Այս դահլիճում ներկաների շատերի հիշողության մեջ սառը պատերազմը հակադրել էր ժողովրդավարության պաշտպաններին այս մայրցամաքում առկա շատ ավելի բռնապետական ուժերի դեմ։ Եվ մտածեք այն կողմի մասին, որը գրաքննություն էր կիրառում ընդդիմախոսների նկատմամբ, փակում էր եկեղեցիները, չեղարկում էր ընտրությունները։ Նրանք լավ տղանե՞ր էին։ Իհարկե ոչ։
Եվ փառք Աստծո, որ նրանք կորցրեցին սառը պատերազմը։ Նրանք պարտվեցին, որովհետև ոչ մի կերպ չէին գնահատում կամ հարգում ազատության արտասովոր բարիքները՝ անակնկալելու, սխալվելու, նորարարելու, կառուցելու ազատությունը։ Պարզվում է, որ անհնար է պարտադրել նորարարություն կամ ստեղծարարություն, ինչպես անհնար է մարդկանց ստիպել մտածել, զգալ կամ հավատալ որոշակի կերպով։ Եվ մենք հավատում ենք, որ այդ ամենը միանշանակ կապված է իրար հետ։ Ցավոք, երբ ես այսօր նայում եմ Եվրոպային, երբեմն այնքան էլ պարզ չէ, թե ի՞նչ է պատահել սառը պատերազմի որոշ հաղթողների հետ։
Ես նայում եմ Բրյուսելին, որտեղ ԵՄ հանձնաժողովի կոմիսարները նախազգուշացրել են քաղաքացիներին, որ մտադիր են փակել սոցիալական մեդիան քաղաքացիական անհանգստության ժամանակ․ հենց այն պահին, երբ նրանք կհայտնաբերեն իրենց դատողությամբ «ատելության խոսք»։ Կամ հենց այս երկրում, որտեղ ոստիկանությունը խուզարկություններ է իրականացրել այն քաղաքացիների նկատմամբ, ովքեր կասկածվում են ինտերնետում հակաֆեմինիստական մեկնաբանություններ գրառելու մեջ՝ «կինատյացության դեմ պայքարի» շրջանակում։
Ես նայում եմ Շվեդիային, որտեղ երկու շաբաթ առաջ կառավարությունը դատապարտեց քրիստոնյա ակտիվիստի, ով մասնակցել էր Ղուրանի այրմանը, ինչը հանգեցրել էր իր ընկերոջ սպանությանը։ Եվ ինչպես դատավորն էր սարսափելիորեն նշել այդ գործով, Շվեդիայի օրենքները, որոնք ենթադրաբար պաշտպանում են արտահայտման ազատությունը, իրականում չեն տրամադրում՝ մեջբերում եմ՝ «անվճար թույլտվություն»՝ ասելու կամ անելու որևէ բան, առանց վտանգելու վիրավորել այն խմբին, որը պահպանում է այդ հավատքը։
Եվ, գուցե, առավել մտահոգիչ է մեր շատ սիրելի դաշնակից՝ Միացյալ Թագավորությունը, որտեղ խղճի իրավունքների հետընթացը վտանգի տակ է դրել հատկապես բրիտանացի հավատացյալների հիմնարար ազատությունները։ Մոտ երկու տարի առաջ բրիտանական կառավարությունը մեղադրեց Ադամ Սմիթ Քոներ անունով 51-ամյա ֆիզիոթերապևտին և բանակի վետերանին՝ աբորտի կլինիկայից 50 մետր հեռավորության վրա երեք րոպե լուռ աղոթելու համար։ Նա ոչ մեկին չէր խոչընդոտել, ոչ ոքի հետ չէր շփվել, պարզապես լուռ աղոթում էր միայնակ։ Երբ բրիտանական իրավապահները նկատեցին նրան և պահանջեցին իմանալ, թե ինչի համար է աղոթում, Ադամը պարզապես պատասխանեց, որ դա իր չծնված որդու համար էր։
Նա և իր նախկին ընկերուհին տարիներ առաջ աբորտ էին արել։ Սակայն ոստիկաններն անտարբեր մնացին։ Ադամին մեղավոր ճանաչեցին կառավարության նոր «Բուֆերային գոտիների մասին» օրենքը խախտելու մեջ, որը քրեականացնում է լուռ աղոթքն ու ցանկացած այլ գործողություն, որը կարող է ազդել մարդու որոշման վրա աբորտի կլինիկայից 200 մետր շառավղով։ Նա դատապարտվեց վճարել հազարավոր ֆունտեր դատական ծախսերի համար։
Ես կցանկանայի ասել, որ սա բացառիկ դեպք էր, անփույթ գրված օրենքի հիման վրա առաջացած անհեթեթ դեպք։ Բայց ոչ։ Անցած հոկտեմբերին՝ ընդամենը մի քանի ամիս առաջ, շոտլանդական կառավարությունը սկսեց նամակներ ուղարկել այն քաղաքացիներին, որոնց տները գտնվում էին այսպես կոչված «անվտանգ մուտքի գոտիներում», զգուշացնելով, որ նույնիսկ իրենց տանը մասնավոր աղոթքը կարող է համարվել օրենքի խախտում։ Բնականաբար, կառավարությունը քաղաքացիներին հորդորեց զեկուցել այն մարդկանց, ում կասկածում են մտքի հանցագործության մեջ։
Խոսքի ազատությունը, իմ վախերն են ասում, նահանջում է։ Բայց, հարգելի բարեկամներ, արդարության և նույնիսկ հումորի համար պետք է խոստովանեմ, որ երբեմն գրաքննության ամենաբարձրաձայն ձայները ոչ թե Եվրոպայից, այլ հենց իմ սեփական երկրից են եկել, որտեղ նախորդ վարչակազմը սպառնացել ու ճնշում է գործադրել սոցիալական մեդիա ընկերությունների վրա՝ արգելափակելու այսպես կոչված «թյուր տեղեկատվությունը»։ Թյուր տեղեկատվություն, օրինակ, այն գաղափարը, որ կորոնավիրուսը, հավանաբար, արտահոսել է Չինաստանի լաբորատորիայից։ Մեր կառավարությունը խրախուսում էր մասնավոր ընկերություններին լռեցնել նրանց, ովքեր համարձակվում էին արտահայտել այն, ինչը հետագայում ակնհայտ ճշմարտություն էր դարձել։
Այսպիսով, ես այսօր այստեղ եմ ոչ միայն դիտարկումներով, այլ նաև առաջարկով։ Եվ ինչպես Բայդենի վարչակազմը ձգտում էր լռեցնել մարդկանց իրենց միտքը արտահայտելու համար, այնպես էլ Թրամփի վարչակազմը կանի ճիշտ հակառակը, և ես հուսով եմ, որ մենք կարող ենք համագործակցել այս հարցում։
Վաշինգտոնում նոր ղեկավարություն կա։ Եվ Դոնալդ Թրամփի առաջնորդության ներքո մենք կարող ենք չհամաձայնել ձեր տեսակետների հետ, բայց մենք կպայքարենք ձեր իրավունքը պաշտպանելու համար՝ դրանք արտահայտելու հանրային հարթակում։ Այժմ մենք այն կետում ենք, որտեղ իրավիճակը այնքան է վատթարացել, որ այս տարվա դեկտեմբերին Ռումինիան ուղղակի չեղարկեց նախագահական ընտրությունների արդյունքները՝ հղում անելով հետախուզական գործակալության թույլ կասկածներին և մայրցամաքային հարևանների ահռելի ճնշմանը։ Ինչպես ես եմ հասկանում, փաստարկն այն էր, որ ռուսական ապատեղեկատվությունը ներթափանցել էր ռումինական ընտրություններ։ Բայց ես կցանկանայի իմ եվրոպացի ընկերներին խնդրել որոշակի հեռանկար պահպանել։ Դուք կարող եք հավատալ, որ սխալ է, երբ Ռուսաստանը գնում է սոցիալական մեդիա գովազդներ՝ ձեր ընտրություններին ազդելու համար։ Մենք նույնպես այդպես ենք մտածում։ Դուք կարող եք դա դատապարտել միջազգային ասպարեզում։ Սակայն եթե ձեր ժողովրդավարությունը կարող է քանդվել ընդամենը մի քանի հարյուր հազար դոլար արժողությամբ օտարերկրյա թվային գովազդից, ապա այն սկզբից էլ այնքան ուժեղ չի եղել։
Բարեբախտաբար, ես հավատում եմ, որ ձեր ժողովրդավարությունը շատ ավելի ամուր է, քան շատերը կարծում են։
Եվ ես իսկապես հավատում եմ, որ մեր քաղաքացիներին թույլ տալով ազատ արտահայտվել՝ մենք նրանց ավելի ուժեղ կդարձնենք։ Սա, իհարկե, մեզ վերադարձնում է Մյունխեն, որտեղ հենց այս կոնֆերանսի կազմակերպիչները արգելել են պոպուլիստական կուսակցությունների օրենսդիրներին՝ թե՛ ձախ, թե՛ աջ կողմերից, մասնակցել այս քննարկումներին։ Եվս մեկ անգամ նշեմ, մենք պարտավոր չենք համաձայնել այն ամենի հետ, ինչ մարդիկ ասում են։ Բայց երբ քաղաքական առաջնորդները ներկայացնում են կարևոր ընտրազանգված, մեր պարտքն է գոնե երկխոսության մեջ մտնել նրանց հետ։
Մեզնից շատերի համար, որոնք Ատլանտյան օվկիանոսի մյուս կողմում են, սա գնալով ավելի շատ հիշեցնում է հին, խորը արմատավորված շահերը, որոնք թաքնվում են խորհրդային դարաշրջանի տգեղ բառերի՝ «ապատեղեկատվության» և «թյուրըմբռնման» հետևում՝ պարզապես չցանկանալով, որ ինչ-որ մեկը, ով ունի այլընտրանքային տեսակետ, արտահայտի այլ կարծիք, կամ Աստված մի արասցե, քվեարկի այլ կերպ, կամ ավելի վատ՝ հաղթի ընտրություններում։
Սա անվտանգության համաժողով է, և վստահ եմ, որ դուք բոլորդ այստեղ եք եկել պատրաստ՝ քննարկելու, թե ինչպես եք պատրաստվում ավելացնել պաշտպանական ծախսերը առաջիկա տարիներին՝ համաձայն նոր սահմանված նպատակների։ Եվ դա հրաշալի է, քանի որ նախագահ Թրամփը միանգամայն հստակ ասել է, որ մեր եվրոպացի ընկերները պետք է ավելի մեծ դեր խաղան այս մայրցամաքի ապագայի ձևավորման գործում։ Մենք գիտենք, որ դուք հաճախ լսում եք «բեռի բաշխում» արտահայտությունը, բայց մենք դա համարում ենք կարևոր մասն ընհանուր դաշինքի, որ եվրոպացիները պետք է գործեն ավելի վճռականորեն, մինչդեռ Ամերիկան կենտրոնանա այն տարածաշրջանների վրա, որոնք ամենամեծ վտանգի տակ են։
Բայց թույլ տվեք հարցնել. ինչպե՞ս եք նույնիսկ սկսելու մտածել բյուջետային այսպիսի կարևոր հարցերի շուրջ, եթե մենք չգիտենք, թե իրականում ինչի համար ենք պաշտպանում մեզ։ Ես արդեն բազմաթիվ քննարկումներ եմ ունեցել այստեղ հավաքված մարդկանց հետ և լսել եմ այն մասին, թե ինչի՞ց եք ուզում պաշտպանվել, ինչը, իհարկե, շատ կարևոր է։ Բայց ինձ համար, և վստահ եմ, որ շատ եվրոպացի քաղաքացիների համար նույնպես, այնքան էլ պարզ չէ՝ ի՞նչն է այն արժեքը, որ մենք պաշտպանում ենք։ Ի՞նչն է այդ ընդհանուր անվտանգության տեսլականը, որը մենք բոլորս համարում ենք այնքան կարևոր։
Ես խորապես հավատում եմ, որ չի կարող լինել անվտանգություն, եթե դուք վախենում եք ձեր ժողովրդի ձայնից, կարծիքներից և խղճի ազդակներից։ Եվրոպան բախվում է բազմաթիվ մարտահրավերների։ Սակայն այս մայրցամաքի առջև ծառացած ճգնաժամը, որը ես կարծում եմ, որ նաև մեր բոլորի խնդիրն է, մեր իսկ ստեղծած ճգնաժամն է։ Եթե դուք վախենում եք ձեր իսկ ընտրողներից, ապա Ամերիկան ոչինչ չի կարող անել ձեր համար։ Եվ ոչ էլ դուք կարող եք որևէ բան անել այն ամերիկացիների համար, ովքեր ընտրել են ինձ և ընտրել են նախագահ Թրամփին։ Կառավարման համար ձեզ անհրաժեշտ են ժողովրդավարական մանդատներ։
Չե՞նք սովորել, որ թույլ մանդատները հանգեցնում են անկայուն արդյունքների։ Բայց կա շատ արժեքավոր բան, որը կարող է ձեռք բերվել ժողովրդավարական այնպիսի մանդատի միջոցով, որը կստացվի՝ ձեր քաղաքացիների ձայներին ավելի ուշադիր լսելով։ Եթե դուք ցանկանում եք ունենալ մրցունակ տնտեսություններ, մատչելի էներգիա և ապահով մատակարարման շղթաներ, ապա ձեզ անհրաժեշտ են հստակ մանդատներ՝ կառավարման համար, քանի որ դուք պետք է բարդ որոշումներ կայացնեք այս ամենը ապահովելու համար։
Եվ իհարկե, մենք դա լավ գիտենք։ Ամերիկայում դուք չեք կարող հաղթել ժողովրդավարական մանդատ, եթե գրաքննության ենթարկեք ձեր ընդդիմախոսներին կամ նրանց բանտարկեք՝ լինի դա ընդդիմության առաջնորդը, իր սեփական տանը աղոթող համեստ քրիստոնյան, թե լրագրող, ով պարզապես փորձում է լուսաբանել իրադարձությունները։ Եվ դուք չեք կարող հաղթել ժողովրդավարական մանդատ, եթե անտեսեք ձեր հիմնական ընտրազանգվածի կարծիքը՝ այնպիսի հարցերում, ինչպիսին է՝ ով կարող է լինել մեր ընդհանուր հասարակության անդամ։
Եվ բոլոր այն հրատապ մարտահրավերների մեջ, որոնց այս սրահում ներկա երկրները բախվում են, ես կարծում եմ, որ ամենավտանգավոր խնդիրը զանգվածային միգրացիան է։ Այսօր այս երկրում ապրող յուրաքանչյուր հինգերորդ մարդ արտասահմանից է տեղափոխվել։ Դա աննախադեպ ցուցանիշ է։ Նույն իրավիճակն է նաև Միացյալ Նահանգներում։ Եվս մեկ աննախադեպ ցուցանիշ։ ԵՄ-ում ոչ ԵՄ երկրներից եկող միգրանտների թիվը կրկնապատկվել է 2021-ից 2022 թվականներին։ Եվ, իհարկե, դրանից հետո այն էլ ավելի է աճել։
Մենք գիտենք այս իրավիճակը։ Այն օդից չի առաջացել։ Դա մի շարք գիտակցված որոշումների արդյունք է, որոնք քաղաքական գործիչներն ընդունել են ամբողջ մայրցամաքում, և նաև ամբողջ աշխարհում, ավելի քան տասը տարվա ընթացքում։ Մենք երեկ այս քաղաքում տեսանք այդ որոշումների հետևանքների սարսափները։ Եվ ես չեմ կարող այդ մասին խոսել՝ առանց հիշելու ողբերգության զոհերին, ովքեր պարզապես վայելում էին Մյունխենի մի գեղեցիկ ձմեռային օր։ Մեր աղոթքներն ու մտքերը նրանց հետ են և կմնան նրանց հետ։ Բայց ինչու՞ դա տեղի ունեցավ։
Սա սարսափելի պատմություն է, բայց ցավոք, Եվրոպայում, և ցավոք նաև ԱՄՆ-ում, սա շատ անգամներ կրկնված պատմություն է։ Մի ապաստան հայցող, սովորաբար երիտասարդ տղամարդ իր 20-ականների կեսերին, ով արդեն հայտնի է ոստիկանությանը, մեքենայով մխրճվում է ամբոխի մեջ և կործանում է համայնքի անվտանգությունը։ Քանի՞ անգամ պետք է վերապրենք այս ցավալի հարվածները, նախքան մենք կփոխենք մեր ուղղությունն ու կվերադարձնենք մեր քաղաքակրթությունը ճիշտ ուղու վրա։
Ոչ մի ընտրող այս մայրցամաքում քվե չի տվել, որպեսզի բացեն դարպասները միլիոնավոր չստուգված միգրանտների առաջ։ Բայց գիտե՞ք, թե ինչի համար նրանք քվեարկել են։ Անգլիայում նրանք քվեարկեցին Brexit-ի օգտին։ Համաձայնվեք կամ ոչ, բայց նրանք քվեարկեցին դրա համար։ Եվ հիմա, Եվրոպայի տարբեր երկրներում, ընտրողները իրենց ձայնը տալիս են այն քաղաքական գործիչներին, ովքեր խոստանում են վերջ դնել վերահսկողությունից դուրս գտնվող միգրացիային։ Ես, իհարկե, համամիտ եմ այս մտահոգություններից շատերի հետ, բայց դուք պարտավոր չեք համաձայնել ինձ հետ։
Ես պարզապես կարծում եմ, որ մարդիկ հոգ են տանում իրենց տների մասին։ Նրանք հոգ են տանում իրենց երազանքների մասին։ Նրանք հոգ են տանում իրենց անվտանգության և իրենց երեխաների ապագայի մասին։
Եվ նրանք խելացի են։ Սա այն կարևոր դասերից մեկն է, որը ես սովորել եմ իմ կարճ քաղաքական գործունեության ընթացքում։ Հակառակ այն ամենին, ինչ դուք կարող եք լսել Դավոսի որոշակի շրջանակներում, մեր երկրների քաղաքացիները չեն համարում իրենց կրթված կենդանիներ կամ գլոբալ տնտեսության անփոխարինելի պտուտակներ։ Եվ զարմանալի չէ, որ նրանք չեն ուզում անընդհատ տեղափոխվել կամ անտեսվել իրենց ղեկավարների կողմից։
Եվ հենց ժողովրդավարության գործն է՝ այս կարևոր հարցերը որոշելու քվեարկության միջոցով։
Ես հավատում եմ, որ մարդկանց անտեսելը, նրանց մտահոգությունները մերժելը կամ, ավելի վատ՝ լրատվամիջոցները փակելը, ընտրությունները դադարեցնելը կամ մարդկանց քաղաքական գործընթացից դուրս մղելը ոչինչ չի պաշտպանում։ Իրականում դա ժողովրդավարությունը կործանելու ամենահաստատուն ճանապարհն է։ Խոսելը և կարծիքներ հայտնելը ընտրություններին միջամտություն չէ։ Նույնիսկ երբ մարդիկ արտահայտում են կարծիքներ, որոնք տարբերվում են ձեր երկրի տեսակետներից, և նույնիսկ երբ այդ մարդիկ չափազանց ազդեցիկ են՝ և հավատացեք ինձ, սա ասում եմ հումորով — եթե ամերիկյան ժողովրդավարությունը կարողացել է տասը տարի դիմանալ Գրետա Թունբերգի խրատներին, դուք էլ մի քանի ամիս կդիմանաք Իլոն Մասկին։
Բայց ոչ մի ժողովրդավարություն՝ լինի դա ամերիկյան, գերմանական թե եվրոպական, չի կարող գոյատևել, եթե միլիոնավոր ընտրողներին ասում են, որ նրանց մտքերը, մտահոգությունները, ձգտումները, օգնության կոչերը անարժան են կամ անգամ քննարկման ենթակա չեն։
Ժողովրդավարությունը հիմնված է սուրբ սկզբունքի վրա՝ ժողովրդի ձայնն ունի նշանակություն։ Այստեղ պատնեշների տեղ չկա։ Կամ աջակցում ես այդ սկզբունքին, կամ ոչ։ Եվրոպացիներ՛, ժողովուրդն ունի ձայն։ Եվրոպացի առաջնորդները՝ ընտրություն։ Եվ ես խորապես հավատում եմ, որ մենք չպետք է վախենանք ապագայից։
Ընդունեք այն, ինչ ձեր ժողովուրդն ասում է ձեզ, նույնիսկ եթե դա անսպասելի է, նույնիսկ եթե դուք համաձայն չեք։ Եվ եթե դա անեք, ապա ապագային կարող եք նայել վստահությամբ՝ գիտակցելով, որ ձեր ժողովուրդը ձեր կողքին է։ Եվ դա է, իմ կարծիքով, ժողովրդավարության մեծագույն հրաշքը։ Այն ոչ թե այս քարե շինություններում կամ շքեղ հյուրանոցներում է, ոչ էլ նույնիսկ այն մեծ հաստատություններում, որոնք մենք միասին կառուցել ենք որպես համատեղ հասարակություն։
Հավատալ ժողովրդավարությանը նշանակում է հասկանալ, որ մեր յուրաքանչյուր քաղաքացի ունի իմաստնություն և ձայն։ Եվ եթե հրաժարվում ենք լսել այդ ձայնը, ապա մեր ամենահաջող պայքարներն անգամ շատ քիչ բան կապահովեն։ Ինչպես ասել է Հովհաննես Պողոս Երկրորդ պապը, ով, իմ կարծիքով, այս մայրցամաքի և ամբողջ աշխարհի ժողովրդավարության ամենաարտասովոր պաշտպաններից մեկն էր. «Մի՛ վախեցեք»։ Մենք չպետք է վախենանք մեր ժողովրդից, նույնիսկ եթե նրանք արտահայտում են այնպիսի տեսակետներ, որոնք չեն համընկնում ղեկավարության կարծիքների հետ։
Շնորհակալ եմ ձեզ բոլորին։ Հաջողություն բոլորիդ։ Աստված օրհնի ձեզ։
