«Ամերիկայի ձայն». Արհեստական բանականության հարթակի այս նոր տարբերակը ցնցել է ամերիկյան ֆոնդային բորսան և հարցեր առաջացրել Պեկինի արտահանման վերահսկողության վերաբերյալ:
Չինացի հետազոտողները ներկայացրել են մեծ լեզվական մոդելի (LLM) նոր տարբերակը, որը կոչվում է DeepSeek-R1: Ըստ որոշ պնդումների՝ այն համեմատելի է ամերիկյան առաջադեմ անալոգների հետ, բայց միևնույն ժամանակ պահանջում է ավելի քիչ հաշվողական ռեսուրսներ, իսկ ծրագրավորողների համար զգալիորեն ավելի քիչ ծախսեր է նախատեսում:
Հանճոում տեղակայված High Flyer հեջ-ֆոնդը, որը ֆինանսավորում է DeepSeek նախագիծը, ասում է, որ մոդելը գրեթե նույնքան լավն է, որքան LLM-ները, որոնք մշակվել են ամերիկյան ընկերությունների կողմից, ինչպիսիք են OpenAI-ը, Google-ը և Meta-ն: Ընդ որում, այն օգտագործում է ընդամենը մոտ երկու հազար հին սերնդի համակարգչային չիպեր, որոնք արտադրվել են ամերիկյան Nvidia ընկերության կողմից, իսկ դրա ուսուցման ծախսերը կազմել են ընդամենը 6 մլն դոլար։
Համեմատության համար նշենք, որ Meta-ի Llama AI համակարգը օգտագործում է մոտ 16,000 չիպեր և ընկերությանը զգալիորեն ավելի թանկ է ծախսում թրեյնինգների վրա:
Կարդացեք նաև
Բաց կոդով մոդել
Չինական արհեստական ինտելեկտի (AI) հաջողության մասին զեկույցները ի հայտ են եկել չնայած ԱՄՆ-ի տարիների ջանքերի՝ սահմանափակելու Չինաստանի մուտքը դեպի առաջադեմ կիսահաղորդիչներ և դրանց արտադրության սարքավորումներ: Վերջին երկու տարիների ընթացքում, նախագահ Ջո Բայդենի օրոք, ԱՄՆ-ը մի շարք արտահանման հսկողություն է սահմանել՝ նպատակ ունենալով զսպել չինական AI տեխնոլոգիան:
DeepSeek-ի հաջողությունը, ըստ երևույթին, ձեռք է բերվել նորարար մոտեցման միջոցով, որը ներառում է նոր և ավելի արդյունավետ ալգորիթմների մշակում, որոնք թույլ են տալիս համակարգի չիպերին ավելի համահունչ աշխատել՝ բարձրացնելով ընդհանուր արդյունավետությունը:
Այս նորամուծություններից մի քանիսը հասանելի են ուսումնասիրության համար, քանի որ DeepSeek-R1-ը բաց կոդով է: Սա նշանակում է, որ ալգորիթմները, որոնք մոդելը օգտագործում է հարցումները մշակելու համար, ազատ հասանելի են:
Շուկայի արձագանքը
Երկուշաբթի օրը ամերիկյան տեխնոլոգիական ընկերությունների բաժնետոմսերի կտրուկ անկում է գրանցվել՝ DeepSeek մոդելի հնարավորությունների մասին լուրերի պատճառով: Ներդրողները մտավախություն ունեն, որ ընկերությունները արհեստական ինտելեկտի ենթակառուցվածքի վրա միլիարդավոր դոլարներ ծախսելով, կարող չեն պահպանել իրենց առաջատար դիրքերը այս ոլորտում: Երկուշաբթի օրվա վերջում Nasdaq ինդեքսը նվազել է 3,1%-ով, մինչդեռ Nvidia-ի բաժնետոմսերը նվազել են գրեթե 17%-ով։
Այնուամենայնիվ, արհեստական ինտելեկտի ոչ բոլոր փորձագետներն են կարծում, որ շուկայի արձագանքը DeepSeek R1-ին արդարացված է, և որ մոդելի հնարավորությունների մասին պնդումները պետք է ընկալվեն որպես մարտահրավեր:
Բրիտանական Corpora.ai արհեստական ինտելեկտի հետազոտական ընկերության ղեկավար Մել Մորիսը «Ամերիկայի Ձայն»-ին ասել է, որ չնայած DeepSeek-ը տպավորիչ է իր հնարավորություններով, նա կարծում է, որ շուկայի արձագանքը չափից դուրս մեծ էր:
«Եկեք մի քայլ հետ գնանք ու վերլուծենք այն, ինչ տեսնում ենք այստեղ»,- ասաց նա։ – Նախ, մենք իրական պատկերացում չունենք, թե որքան արժե այս ապրանքի ստեղծումը: Մենք պարզապես չգիտենք: Նրանք պնդում են, որ դա շատ ավելի էժան և արդյունավետ է եղել, բայց մենք դրա ապացույցը չունենք»:
Մորիսը խոստովանում է, որ DeepSeek-ը կարող է համեմատելի լինել OpenAI-ի արտադրանքների հետ: «[Սակայն] ես դեռ ոչինչ չեմ տեսել, որն ինձ համոզի, որ նրանք իսկապես «քվանտային թռիչք» են կատարել այս տեսակի մոդելների գործարկման ծախսերում», – ավելացրեց նա:
Կասկածներ նոր մոդելի ծագման վերաբերյալ
RAND Corporation-ի վերլուծաբան Լենարտ Հեյմը համաձայն է, որ DeepSeek-R1-ն օգտագործում է նորարարական ալգորիթմներ, որոնք բարելավում են մոդելի աշխատանքը: Այնուամենայնիվ, նրա խոսքով, հասարակությունը համեմատաբար քիչ բան գիտի մոդելի հիմքում ընկած տեխնոլոգիայի մասին:
«Ամերիկայի Ձայն»-ի հետ զրույցում Հեյմը նշել է, որ անհասկանալի է, թե արդյոք High Flyer-ի 6 միլիոն դոլար արժողությամբ մոդելի վերապատրաստման արժեքը ներառում է ընկերության բոլոր ծախսերը, ինչպիսիք են աշխատուժը, վերապատրաստման տվյալները և այլ գործոններ: Եթե խոսքը երկրորդ տարբերակի մասին է, ապա, ըստ Հեյմի, այդ ծախսերը համեմատելի են ամերիկյան լավագույն մոդելների մշակողների կատարած ծախսերի հետ։
Նա նաև կասկածի տակ դրեց այն պնդումը, որ DeepSeek-ի մշակման համար օգտագործվել է ընդամենը 2000 չիպ: Հեյմն իր բլոգում գրել է, որ ընկերությունն ունի տասնյակ հազարավոր Nvidia չիպեր, որոնք կարող էին օգտագործվել ընդամենը 2000 չիպերի վրա աշխատող մոդել ստեղծելու համար:
Բացի այդ, փորձագետը նշել է, որ ընկերության որոշումը՝ թողարկել իր լեզվական մոդելի նոր տարբերակը ԱՄՆ նոր նախագահի երդմնակալությունից անմիջապես հետո, ակնհայտորեն քաղաքական բնույթ ունի։ Նա ասել է, որ դա «ակնհայտորեն նպատակ ունի խաթարել հանրության վստահությունը արհեստական ինտելեկտի ոլորտում ԱՄՆ-ի ղեկավարության նկատմամբ ամերիկյան քաղաքականության կրիտիկական փուլում»:
Արտահանման վերահսկողության միջոցառումների արդյունավետությունը
Որոշ փորձագետների համար DeepSeek-ի ակնհայտ հաջողությունը վկայում էր այն մասին, որ Բայդենի օրոք ներդրված արտահանման հսկողությունները չեն ունեցել նախատեսված ազդեցությունը:
«Առնվազն դա կասկածի տակ է դնում արհեստական ինտելեկտի և արտահանման վերահսկման ամերիկյան մոտեցումների արդյունավետությունը: «Դրանք կարող են այնքան արդյունավետ չլինել, որքան պնդում են նրանց կողմնակիցները», – «Ամերիկայի Ձայն»-ին ասել է DGA-Օլբրայթ Սթոունբրիջ խմբի գործընկեր Փոլ Տրիոլոն:
«DeepSeek-ի նման ընկերությունները կարող են վերցնել որակյալ, թեև ոչ ժամանակակից, GPU-ներ և օպտիմալացնել դրանց օգտագործումը [մոդելների] ուսուցման հետ կապված հատուկ առաջադրանքների համար: Սա ցույց է տալիս, որ արտահանման հսկողության կենտրոնացումը ամենաառաջադեմ ապարատային տեխնոլոգիաների վրա կարող է սխալ մոտեցում լինել»,- հավելեց նա։
«Այնուամենայնիվ, անհասկանալի է, թե ինչպես կարող է DeepSeek-ը շարունակել մրցակցել գլոբալ առաջատարների հետ, ինչպիսիք են OpenAI-ը, Google-ը, Anthropic-ը, Mistral-ը, Meta-ն և մյուսները, ում հասանելի են ավելի լավ սարքավորումներ», – ասաց Տրիոլոն:
Այլ փորձագետներ կարծում են, որ արտահանման վերահսկման միջոցները ներդրվել են համեմատաբար վերջերս, ուստի կարելի է գնահատել դրանց արդյունավետությունը։
«DeepSeek-ի գործադիր տնօրենը բացահայտորեն խոստովանել է, որ իրենց ամենամեծ խոչընդոտը մնում է բարձրակարգ հաշվողական ռեսուրսների հասանելիությունը», – ասում է Ջորջթաունի համալսարանի Անվտանգության և զարգացող տեխնոլոգիաների կենտրոնի գիտաշխատող Սեմ Բրեսնիկը: – Եթե [DeepSeek]-ն ունենար նույնքան հաշվողական հզորություն, որքան Google-ը, Microsoft-ը կամ OpenAI-ն, նրանց կատարողականությունը կարող էր զգալիորեն աճել: Այնպես որ, ես չեմ կարծում, որ DeepSeek-ը կարող է դիտվել որպես [արտահանման վերահսկողության] անարդյունավետության ծանր ապացույց, ինչպես պնդում են որոշ քննադատներ»:
Բրեսնիկը նշել է, որ արտահանման վերահսկման ամենախիստ միջոցները ներդրվել են միայն 2023 թվականին, և դրանց ազդեցությունը նոր է սկսում զգալ։ Դրանց արդյունավետության իրական փորձությունը, նրա խոսքով, կլինի այն, թե արդյոք ամերիկյան ընկերությունները կարող են պահպանել իրենց տեխնոլոգիական առավելությունը Չինաստանի նկատմամբ առաջիկա տարիներին:
Իր հերթին, Reuters գործակալության փոխանցմամբ, ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը երկուշաբթի օրը հայտարարել է, որ չինական DeepSeek-ի տեխնոլոգիան պետք է խթան հանդիսանա ամերիկյան ընկերությունների համար և նշել, որ լավ է, որ Չինաստանում ընկերությունները մշակել են արհեստական ինտելեկտի ավելի էժան և արագ մեթոդ:
«Չինական ընկերության կողմից DeepSeek-ի՝ արհեստական ինտելեկտի թողարկումը պետք է սթափեցնող լինի մեր արդյունաբերության համար, որի վրա մենք պետք է ամբողջապես կենտրոնանանք՝ մրցակցությունում հաղթելու համար», – ասել է Թրամփը Ֆլորիդայում:
Նա հավելել է. «Ես կարդում էի Չինաստանի և չինական որոշ ընկերությունների մասին, մասնավորապես, մեկը, որն առաջարկում է AI-ի ավելի արագ և շատ ավելի էժան մեթոդ, և դա լավ է, քանի որ պետք չէ այդքան գումար ծախսել: Ես դա դիտարկում եմ որպես դրական, որպես առավելություն…Ես դա համարում եմ դրական, քանի որ դուք նույնպես դա կանեք, ուստի այդքան շատ չեք ծախսի, և, հուսով եմ, նույն արդյունքը կստանաք», – ասել է նախագահը:
Թրամփը նշել է, որ Չինաստանի առաջնորդներն իրեն ասել են, որ Միացյալ Նահանգներն ունի աշխարհի ամենափայլուն գիտնականները, և հավելել, որ եթե չինական արդյունաբերությունը ավելի էժան արհեստական ինտելեկտով տեխնոլոգիա է ստեղծել, ապա ամերիկյան ընկերությունները կհետևեն դրան:
«Մենք միշտ ունենք գաղափարներ: Մենք միշտ առաջինն ենք: Այսպիսով, ես կասեի, որ դա դրական է, որը կարող է շատ դրական զարգացում լինել: Այսպիսով, միլիարդներ և միլիարդներ ծախսելու փոխարեն, դուք ավելի քիչ կծախսեք, և կգտնեք, հուսամ, նույն լուծումը»,- ասել է նախագահ Թրամփը։
