Սպիտակ տուն վերադառնալուց օրեր առաջ՝ հունվարի 7-ին, Միացյալ Նահանգների նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը Ֆլորիդայի իր առանձնատանը տված ասուլիսում հանդես է եկել այլ երկրների նկատմամբ տարածքային նկրտումներ պարունակող հայտարարություններով։
ԱՄՆ 45-րդ և 47-րդ նախագահը կրկնել է իր այն թեզը, թե Նահանգների հյուսիսային հարևան Կանադան պետք է դառնա ԱՄՆ 51-րդ նահանգն՝ ընդգծելով, որ միայն այդ դեպքում կարդարացվի ամերիկյան ահռելի ծախսը Կանադայի անվտանգության համար։
«Ինչո՞ւ ենք մենք աջակցում մի երկրի՝ տրամադրելով տարեկան ավելի քան երկու միլիարդ դոլար…Նրանք պետք է նահանգ դառնան», – նշել է Թրամփը՝ բացառելով դաշնակից Կանադան Ամերիկայի մաս դարձնելու ճանապարհին ռազմական ճնշման կիրառման հնարավորությունը։
Կարդացեք նաև
«Տնտեսական ճնշման կդիմենք», – հավելել է նա։
Թրամփը, սակայն, չի բացառել ռազմական ճնշում կիրառելու հնարավորությունը Պանամայի ջրանցքը և Դանիային պատկանող Գրենլանդիա կղզին ձեռք բերելու համար։
«Մեզ նրանք պետք են տնտեսական անվտանգության համար․․․Պանամայի ջրանցքը կենսական նշանակություն ունի մեր երկրի համար։ Չինաստանն է այն համակարգում, Չինաստանը։ Մենք Պանամայի ջրանցքը Պանամային ենք տրամադրել, այլ ոչ Չինաստանին։ Պանաման շահագործել է այդ նվերը: Այն ի սկզբանե պետք չարվեր», – համոզմունք է հայտնել ընտրված նախագահը։
Գրենլանդիայի մասով էլ ասել է․ «Գրենլանդիան մեզ պետք է ազգային անվտանգության նկատառումներից ելնելով։ Ես այդ տեսակետին ծանոթացել եմ շատ վաղուց, նախքան թեկնածությունս դնելը»։
Կանադայի հեռացող վարչապետ Ջասթին Թրյուդոն X-ի իր միկրոբլոգում երկլեզու գրառմամբ անդրադարձել է պաշտոնը ստանձնել պատրաստվող Դոնալդ Թրամփի հայտարարությանը։
«Կանադայի՝ Միացյալ Նահանգներում հայտնվելն այնքան հավանական է, որքան ձնագնդիկի հայտնվելը դժոխքում», – նշված է վարչապետի գրառման մեջ։
Պանամայից էլ Թրամփի հայտարարություններին անդրադարձել է երկրի գլխավոր դիվանագետը։
«Ջրանցքը համակարգվում է բացառապես պանամացիների կողմից և այդպես էլ կմնա․․․Մեր ջրանցքի [նկատմամբ] ինքնիշխանությունը բանակցությունների ենթակա չէ։ Այն մեր պատմության մաս է կազմում և անշրջելի նվաճում է», – պնդել է ԱԳ նախարար Խավիեր Մարտինեզ-Աչան։
Պանամայի նախագահ Հոզե Ռաուլ-Մուլինոն անձամբ չի արձագանքել նախագահ Թրամփին, բայց իր երկրի նկատմամբ նախորդ տարեվերջին Թրամփի նույնական հայտարարությունից հետո շեշտել էր՝ ջրանցքը միշտ կմնա Պանամայի վերահսկողության ներքո։
Դանիայի վարչապետ Մետե Ֆրեդերիկսենն էլ դրական է գնահատել ԱՄՆ-ի աճող հետաքրքրությունը սառուցյալ օվկիանոսի տարածաշրջանի հանդեպ, բայցև նշել է, որ այդ հետաքրքրությունը պետք է հարգի Գրենլանդիայի բնակչությանը։
Գրենլանդիայի վարչապետ Մյութ Էգեդեն բացառել է կղզու միացումը Նահանգներին։
«Գրենլանդիան մերն է։ Մենք վաճառքի ենթակա չենք և երբեք չենք լինի։ Մենք չենք կարող ընդհատել ազատության համար մեր պայքարը», – հայտարարել է կղզու վարչապետը։
Հատկանշական է, որ 56 հազար բնակչություն ունեցող գրենլանդական կղզին, որն օժտված է լայն ինքնավարությամբ և անկախության իրավունքով, ոչ այնքան միանշանակ հարաբերություններ ունի Դանիայի Թագավորության հետ, որի մաս է կազմում։
Տարեվերջին վարչապետ Էգեդեն հայտնել է անկախացման գործընթաց մեկնարկելու և «գաղութատիրության շղթաներից» ձերբազատվելու մտադրության մասին։
Նվաճողական այս ասուլիսում Դոնալդ Թրամփը տեղեկացրել է նաև Մեքսիկական ծոցը «Ամերիկյան ծոց» վերանվանելու մտադրության մասին։
««Ամերիկյան ծոց»․ որքա՛ն գեղեցիկ է հնչում», – համոզված է Թրամփը։
Արսեն ԱՅՎԱԶՅԱՆ
