Պարզաբանում
Պատմամշակութային հուշարձանների պահպանության ոլորտը կարգավորվում է մի շարք իրավական ակտերով, այդ թվում՝ «Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» ՀՀ օրենքով: Այդ օրենքի 36-րդ հոդվածը սահմանում է հուշարձանի սեփականատիրոջ պարտականությունները, որոնցից մեկն է՝ սահմանված կարգով տալ հուշարձանի պահպանական պարտավորագիր լիազորված մարմնին` հանրապետական նշանակության հուշարձանի դեպքում կամ պետական կառավարման տարածքային մարմնին (Երևան քաղաքում՝ ՀՀ տարածքային կառավարման ոլորտի նախարարությանը)` տեղական նշանակության հուշարձանի դեպքում:
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի 2023 թ. դեկտեմբերի 7-ի N 145-Ն հրամանով հաստատվել է պահպանական պարտավորագրի օրինակելի ձևը, որից հետո նախարարությունը, համագործակցելով մարզպետարանների և համայնքապետարանների հետ, սկսել է հուշարձանների սեփականատերերի հետ պահպանական պարտավորագրերի ստորագրման գործընթացը: 2024 թ. ընթացքում հուշարձանների սեփականատերերի հետ արդեն կնքվել են 200-ից ավելի պահպանական պարտավորագրեր: