«Հայ-ադրբեջանական հակամարտության առանձնահատկությունն այն է, որ հայերի ճակատագրերը վճռելը դարձել է միջպետական հարաբերությունների գերիշխանության դրսևորման ցուցադրման եղանակներից մեկը։ Եվ այս պայմաններում անազատության մեջ գտնվող հայերի շարունակական կալանավորումը պետական քաղաքականության մաս է, որը շահարկվում է բանակցային գործընթացում»,- Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում անցկացված «Ադրբեջանի ագրեսիայի ազդեցությունը մարդու իրավունքների և շրջակա միջավայրի պաշտպանության վրա» խորագրով համաժողովի ժամանակ հայտարարեց Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, ՄԻԵԴ-ում գերիների շահերի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանը։
Նա փաստեց՝ 2020-ի պատերազմից ի վեր հարյուրավոր հայեր գերեվարվել են։ Նախնական տվյալներով՝ թիվը գերազանցում էր 300-ը։ Շուրջ 210 գերիներ հայրենադարձվել են, որոնց թվում առկա էին անձինք, որոնք սահմանային միջադեպերի կամ տարածքում մոլորվելու պատճառով էին հայտնվել Ադրբեջանի տիրապետության ներքո․ «Ուստի հայրենադարձման գործընթացը կապված էր ոչ միայն պատերազմի ժամանակ գերեվարված անձանց, այլև մինչ պատերազմը՝ խաղաղ պայմաններում առևանգումների կամ ձերբակալումների դեպքերի հետ։ 23 պաշտոնապես հաստատված հայեր այս պահին գտնվում են անազատության մեջ։ Նրանց կարգավիճակը բնութագրելիս օգտագործում են գերիներ տերմինը, հաճախ գործածության մեջ է դրվում պատանդ տերմինը, որը ճիշտ եզրույթ է՝ հաշվի առնելով, որ նրանց ազատ արձակման հարցը կապված է քաղաքական պահանջների բավարարման հետ։ Մենք ունենք հինգ անձ, որոնք գերեվարվել են 2020-ին, մնացած 18-ը՝ 2023-ին։ 23 թիվը ներառում է նաև Արցախի ղեկավարությանը, որոնք ութն են։ Ունենք ութը քաղաքական բանտարկյալ՝ ի դեմս Արցախի նակին ղեկավարության և 15 անձինք, ում գերեվարումը կապված է Լաչինի միջանցքի շրջափակման, ինչպես նաև պատերազմական գործողությունների հետ։ Այս թվաքանակը ներառում է քաղաքացիական գերիներ և ռազմագերիներ»։
Խոսելով բռնությունների մասին՝ Սիրանուշ Սահակյանն ասաց, որ բռնությունները մասսայական են եղել․ «Ֆիզիկական բռնության ինտենսիվությունը պատկերացնելու համար ուղղակի արձանագրենք, որ առանձին անձանց մահը վրա է հասել հենց բռնությունների պատճառով։ Ունենք արձանագրված դեպքեր, երբ պարբերական ծեծի և բռնության այլ դրսևորումների հետևանքով անձը փակ հաստատությունում գտնվելու ժամանակահատվածում սպանվել է։ Դրանք բռնության արդյունք են եղել, ոչ թե թիրախային գնդակահարության դեպքեր»։
Կարդացեք նաև
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
