168-ը զրուցել է ամերիկագետ Սուրեն Սարգսյանի հետ:
Նա նկատեց՝ Ջո Բայդենը շատ ակտիվ էր մեր տարածաշրջանում, բայց չկար Հայաստանի հետ երկկողմ օրակարգ. «Հայաստանի ղեկավարը Ջո Բայդենի հետ նույնիսկ հեռախոսազրույց չի ունեցել, ոչ միայն չի հանդիպել, այլև հեռախոսազրույց չի ունեցել: Սա բացառիկ դեպք է, որ ԱՄՆ նախագահի հետ հանդիպում չունենա Հայաստանի ղեկավարը: Ասեմ ավելին՝ Բայդենի վարչակազմի հետ հանդիպում չի եղել, Թրամփի վարչակազմի հետ հանդիպում չի եղել, ինչը նշանակում է, որ ամերիկացիների հետ չունենք օրակարգ, և, որ Բայդենի քաղաքականությունը տարածաշրջանային է: Բայդենն անձնական ներգրավվածություն ուներ բանակցային գործընթացում և ցանկանում էր, որ այն մինչև տարվա վերջ ավարտվի, որպեսզի դափնեպսակներն ինքը վերցնի՝ որպես միջնորդ: Թրամփը բիզնեսմեն է, իսկ Հայաստանը ԱՄՆ-ի 164-րդ թե 165-րդ առևտրային գործընկերն է. այստեղ էլ հետաքրքրություն լինել չի կարող: Այսինքն՝ այս ամենը պետք է հաշվի առնենք և հասկանանք, թե հիմա Թրամփի հետ ինչպես է պետք աշխատել»:
Դոնալդ Թրամփը հայտարարել էր, որ երբ դառնա նախագահ, կվերականգնի խաղաղությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, Արցախի մասին էր հիշատակել, օրեր առաջ էլ զանգահարել էր Մեծի տանն Կիլիկիո Արամ Ա կաթողիկոսին:
Սուրեն Սարգսյանը նկատում է՝ Թրամփի վերոնշյալ շեշտադրումներից հետո նրա հետ պետք է այլ կերպ աշխատել. «Թրամփի հետ պետք է այլ կերպ աշխատի ԱՄՆ հայ համայնքը, հայկական լոբբիստական կազմակերպությունները և եկեղեցին: Թրամփն օգտագործել է Արցախ անվանումը, Հայաստանում այդ տերմինից փախչում են իշխանությունները, Թրամփն օգտագործել է «էթնիկ զտում» տերմինը, որից մեր իշխանությունները փախչում են: Թրամփն այդ երկուսն օգտագործել է, այո, նախընտրական փուլում, այո, հայկական քվեները շահելու համար, բայց սա լավ նախադեպ է, չէ՞: Վաղը Թրամփի հետ պետք է իր օգտագործած բառերի իրավական կարգավորում տալու տեսանկյունից դա օգտագործել, և դա կարող են օգտագործել մեր լոբբիստները, հայ համայնքը և եկեղեցին, որի հետ Թրամփը նախաձեռնել է այդ երկխոսությունը:
Կարդացեք նաև
Թրամփը կարող է ճանաչել Արցախի էթնիկ զտման փաստը, ինչը գործոն է, ճնշման մեխանիզմ՝ ազդելու համար: Հայաստանի իշխանություններն ամեն ինչ անում էին, որ դեմոկրատների հետ աշխատեն, օրինակ՝ մեր դեսպանը գնում մասնակցում էր Հանրապետական կուսակցության համաժողովին, այնտեղ կային Ադրբեջանի, Վրաստանի դեսպանները, որոնք հանրապետական տարբեր գործիչների հետ ակտիվ հանդիպումներ էին ունենում, ինքը գրում էր, որ մասնակցել է, և դրանով սահմանափակվում էր, ոչ մի լուսանկար, ոչ մի շփում: Գնում էր Դեմոկրատների համաժողովին, հետը ԱԺ-ից պատվիրակություն էր տանում, այսինքն՝ ակնհայտ ցույց էր տալիս, թե Հայաստանի իշխանության տրամադրվածությունը դեպի ուր է շեղված»:
Սուրեն Սարգսյանն ուշադրություն է հրավիրում այն փաստին, որ Թրամփի առաջին շփումը եղել է ոչ թե ՀՀ իշխանությունների, այլ եկեղեցու հետ.
«Թրամփը չի զանգահարել Նիկոլ Փաշինյանին՝ ինչ-որ ուղերձներ փոխանցի հայ ժողովրդին, նա զանգել է Արամ Կաթողիկոսին և մեսիջներ փոխանցել այն ժամանակ, երբ Արամ Կաթողիկոսն ԱՄՆ-ում էր: Սա կարևոր մեսիջ է, այսինքն՝ այս մարդու վարչակազմում ինչ-որ բան հաշվարկել են: Հետո այս մարդը գիտի, չէ՞, որ երբ ասում է՝ Արցախ, Հայաստանի իշխանությունն Արցախ բառը չի օգտագործում, էթնիկ զտումը չի օգտագործում, երբ ասում է՝ քրիստոնյաներին պետք է պաշտպանել՝ ՀՀ իշխանությունները եկեղեցու հետ առանձնապես շփումներ չունեն:
Թրամփը զանգում է եկեղեցուն այն ժամանակ, երբ եկեղեցին լարված հարաբերություններ ունի աշխարհիկ իշխանության հետ: Այս ամենը մեսիջներ են, որոնք փոքր-փոքր, բայց մեծ պատկերի մոզաիկա են դառնում, և նորից եմ ասում՝ համայնքը, լոբբիստները և եկեղեցին պարտավոր են և կարող են աշխատել Թրամփի հետ: Թրամփի շուրջ հավաքված են շատ լուրջ հավատքի տեր մարդիկ, Թրամփի ընտրողների հիմնական մեծամասնությունը պահպանողական քրիստոնյաներ են, մասնավորապես՝ եվանգելիստներ և կաթոլիկներ: Սա նշանակում է, որ եկեղեցին իր կրոնական նշանակությունն ունի, և մեր եկեղեցին պետք է իր կապերն օգտագործի՝ Թրամփի վարչակազմի վրա ազդեցություն ունենալու առումով: Եկեղեցու դերը նաև արտաքին քաղաքականության մեջ շատ կարող է մեծանալ»:
Ռազմիկ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «168 ժամ» շաբաթաթերթում։
