Արցախի բռնազավթման հետեւանքով Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած Արցախի հայ բնակչության ինքնությունը բնորոշող նյութական եւ ոչ նյութական ժառանգությունը կազմում է մոտ 5000 հուշարձան։ Այս մասին «Արցախում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց Հայ առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի թեմական խորհրդի ատենապետ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը։
«Ադրբեջանի այսօրվա քաղաքականությունն է՝ հուշարձանների յուրացում, աղվանականացում։ Սա նոր չէ, մեծ թափ է առել դեռեւս 1950-1960-ական թվականներին, երբ ադրբեջանական պատմագիտության մեջ զարգացավ այսպես կոչված ադրբեջանական ժողովրդի ծագման աղվանական տեսությունը՝ կովկասյան աղվանքը համարելով որպես իրենց ժառանգություն»,- ասաց նա։
Լեռնիկ Հովհաննիսյանի խոսքով՝ Ադրբեջանը եկեղեցիների, խաչքարերի վրայից ոչնչացնում է վիմագիր արձանագրությունները։ «Դա հենց Ալիեւի հրամանով է, երբ Ալիեւն այցելել էր Հադրութի շրջանի Ծակուռի գյուղի Ծաղկավանքի մոտ, հայտարարել է, թե իբր այդ եկեղեցիների արձանագրությունները հետագայում են ավելացվել հայերի կողմից եւ ենթակա են ոչնչացման»,- ասաց նա։
Հովհաննիսյանը հավելեց, որ Ադրբեջանը ոչնչացնում է նաեւ Արցախում 1994 թվականից հետո կառուցված հոգեւոր պաշտամունքային շինությունների եւ մոնումենտալ արվեստի կոթողները։ Ադրբեջանը համարում է, որ 1994 թվականից հետո կառուցված բոլոր շենք-շինությունները ենթակա են ոչնչացման, քանի որ «կառուցվել են ապօրինի»։
Կարդացեք նաև
«Ադրբեջանը ոչնչացնում է նաեւ ամբողջական բնակավայրեր։ Տնտեսական գործունեության անվան տակ ոչնչացվել են Շուշիի շրջանի Քարինտակ, Հադրութի շրջանի Մոխրենես ու Խծաբերդ գյուղերը, մասամբ ոչնչացվել են Հադրութի շրջանի Մեծ Թաղեր եւ Ասկերանի շրջանի Սղնախ գյուղերը»,- ասաց նա։
Բանախոսը ներկայացրեց, որ Ադրբեջանն իրականացնում է նաեւ հայկական բնակավայրերի իսլամացման գործընթաց։ Հայկական բնակավայրերում մզկիթներ են կառուցվում։ «Այսինքն՝ սկսվել է էթնոկրոնական դիմախեղման եւ իսլամացման գործընթացը»,- հավելեց նա։
«Քանի որ այստեղ է նաեւ ՌԴ դեսպանատան ներկայացուցիչը, ես ասեմ, որ Արցախում ոչնչացվել է Հայրենական մեծ պատերազմի երկու տասնյակից ավելի հուշարձան։ Եվ այն ժամանակ մենք դիմել էինք ռուս խաղաղապահների հրամանատարությանը, ՌԴ մշակույթի նախարարությանը, բայց որեւէ արձագանք չի եղել։ Ինչքանո՞վ է ՌԴ համար ընդունելի, երբ իրենց երկրորդ մայրաքաղաքը պաշտպանած Խորհրդային միության կրկնակի հերոս Նելսոն Ստեփանյանի կիսանդրիով էսկալատորով ֆուտբոլ են խաղում։ Եվ զրո արձագանք։ Իսկ երբ արեւելյան Եվրոպայի երկրներում մի փոքր կարմիր ներկ են նետում, իսկույն արձագանքը լինում է կտրուկ»,- ասաց Լեռնիկ Հովհաննիսյանը։
Լեռնիկ Հովհաննիսյանը նաեւ առաջարկություններ է մշակել, սակայն այսօրվա քննարկմանը չեն մասնակցում ՀՀ կառավարության ներկայացուցիչները, որպեսզի նրանց ներկայացվեին իր առաջարկությունները։
Քննարկման կազմակերպիչները՝ պատգամավորներ Թագուհի Թովմասյանն ու Աննա Գրիգորյանը հայտարարեցին, որ հրավեր էին ուղարկել ԿԳՄՍ, ԱԳՆ եւ արդարադատության նախարարությունների ներկայացուցիչներին, սակայն այս գերատեսչությունից մերժել են իրենց հրավերը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Ռոզա ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ