«Եթե 1992 թվականին մայիսի 8-ը նշվել է որպես Շուշիի ազատագրման օր, ապա անցնող օրերը Հայոց պատմության մեջ կմտնեն որպես Շուշիի պաշտպանության փայլուն օրեր։ «Գյոռբագյոռ» ռազմագործողությունը հաջողությամբ շարունակվում է», – 2020 թվականի նոյեմբերի 6-ին հրավիրված ասուլիսի ժամանակ հայտարարում էր Արծրուն Հովհաննիսյանը։ Շուշիի անկումից երկու օր առաջ (իսկ ոչ պաշտոնական տվյալներով՝ անկման օրը) պաշտոնական քարոզչությունը պնդում էր, որ այդ իրադարձությունը տեղի չի ունենա: Քիչ հավանական է, որ այդ պահին Հայաստանի իշխանությանը հայտնի չէր ճշմարտությունը: Այնուամենայնիվ, անհրաժեշտություն կար մինչեւ վերջին պահը հանրությանը մոլորեցնելու:
Հիմա նույն քարոզչությունն ուզում է մեզ համոզել, որ մոտակա երկու ամսում՝ մինչեւ Բաքվում կայանալիք COP29 համաժողովը, ինչ-որ շանսեր կան, այսպես կոչված, «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելու: Իհարկե, նման պայմանագիրը, եթե նույնիսկ այն ստորագրվի, պարզապես թղթի կտոր է լինելու՝ դրա երաշխիքը նույնքան հուսալի է, որքան Կիրանցում դրված սահմանային սյուները: Բայց նույնիսկ այդպիսի խորհրդանշական քայլի Ալիեւը չի ցանկանում գնալ՝ առաջ քաշելով նորանոր նախապայմաններ՝ «փոխեք սահմանադրությունը», «պատժեք պատերազմի հանցագործներին» (նրանց, ովքեր ազատագրել են Արցախը), «անհետ կորածները», «300 հազար արեւմտյան ադրբեջանցիները», «անկլավները», «միջանցքը» եւ այդպես շարունակ: Ի՞նչ «խաղաղության պայմանագրի» մասին է խոսքը:
Այստեղ էական է երկու հարց: Առաջինն այն է, թե ինչու է Ալիեւը հետաձգում «խաղաղության պայմանագիրը»: Եվ պատասխանն այստեղ պարզ է. որովհետեւ ցանկանում է ստանալ ավելին, քան ստացել է: Որ դրա հնարավորությունը կա՝ ցույց է տալիս հենց Հայաստանի իշխանությունների կեցվածքը, որը ծպտուն չի հանում Արցախի էթնիկ զտման, ՀՀ տարածքի օկուպացիայի եւ Բաքվում գտնվող գերիների մասին:
Կարդացեք նաև
Մեկ այլ հարց է, թե ինչի՞ շնորհիվ է Ալիեւը կարողանում հետաձգել պայմանագրի ստորագրումը: Այստեղ, կարծում եմ, գործոնները շատ են: Ամենակարեւորներից մեկը թերեւս այն է, որ նա հաջողությամբ է կարողանում «թռչկոտել» ձեւաչափից ձեւաչափ: «Շարլ Միշելի ձեւաչափով» ստանալով հավաստիացումներ, որ Արցախն Ադրբեջանի մասն է (Ալմա-Աթայի հռչակագրի անկապ հիշատակմամբ), Ալիեւն այդ ձեւաչափն այլեւս անհեռանկարային համարեց եւ կտրուկ անցավ ռուսականին:
Փաշինյանն այդ «թռիչքների» հետեւից չի հասցնում: Գուցե «տեմպի կորուստը» փորձում է փոխհատուցել դեպի հակաարեւմտյան «ԲՐԻԿՍ» դաշինքը կողմնորոշվելով: Ի դեպ, ի՞նչ է այդ առիթով մտածում Փաշինյանի «արեւմտամետ» back vocal-ը: Կարծում եմ, հիմա ճիշտ ժամանակն է ԵՄ-ի համար ստորագրություններ հավաքելու:
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ