Հայաստանի իշխանության՝ Ռուսաստանի հանդեպ վերաբերմունքի մեջ կա որոշակի երկվություն: Միաժամանակ արվում է երկու պնդում.
ա/ Պուտինը ցանկանում է վերականգնել Ռուսական կայսրությունը, Խորհրդային Միությունը կամ, առնվազն, հետխորհրդային տարածքում ստեղծել Միութենական պետություն (հիշո՞ւմ եք, հայտնի «հավաստի աղբյուրը» դա էր ակնարկում),
բ/ Պուտինը ցանկանում է մեզ «ծախել» թուրքերին, այսինքն՝ հանձնել Հարավային Կովկասը Թուրքիայի տիրապետության ներքո: Այդ երկու հնարավոր նպատակներն ակնհայտորեն հակասում են իրար:
Իհարկե, Պուտինի գլխի մեջ մտնել ոչ ոք չի կարող, հնարավոր է միայն ենթադրել՝ հիմնվելով Ռուսաստանի վերջին տարիների գործողությունների վրա: Ինչի՞ համար է Ռուսաստանը հարձակվել Ուկրաինայի վրա: Մի՞թե կայսրությունը վերականգնելու նպատակով: Կարծում եմ՝ ոչ: Պուտինի նպատակն է՝ ապացուցել Արեւմուտքին, որ ինքը կարող է երկարատեւ եւ արյունալի պատերազմ սանձազերծել՝ միայն թե իր երկրի հետ հաշվի նստեն այնպես, ինչպես 1950-70-ական թվականներին հաշվի էին նստում Խորհրդային Միության հետ:
Կարդացեք նաև
Արդյոք դա իրագործելի՞ նպատակ է: Դարձյալ, հավանաբար, պետք է բացասական պատասխան տանք: Պարզ է, որ Ռուսաստանը չունի այն ռազմական, տնտեսական, մարդկային եւ քաղաքական պոտենցիալը, որն ուներ Խորհրդային Միությունը, եւ ներկայիս ժամանակաշրջանը քիչ նմանություն ունի «սառը պատերազմի» տարիների հետ:
ՌԴ նախագահի երազանքն, այդպիսով, դժվար թե իրականություն դառնա: Դա չի նշանակում սակայն, որ Ռուսաստանը չի զբաղեցնի իր (ԽՍՀՄ-ի հետ համեմատ շատ ավելի համեստ) տեղը նոր աշխարհակարգում: Պուտինը ցանկանում է այդ տեղը հնարավորինս «պնդացնել», իսկ Արեւմուտքը՝ թուլացնել:
Մինչեւ այդ սկզբունքային հարցը չլուծվի, Հարավային Կովկասին լուրջ անդրադարձ չի կատարվի, եւ ամեն ինչ կմնա անորոշ վիճակում: Ես, այնուամենայնիվ, հակված եմ մտածելու, որ այդ՝ ստեղծվելիք աշխարհակարգի համար պայքարում Ռուսաստանը շոշափելի հաջողությունների չի հասնի եւ ստիպված կլինի մեր հարցում պայմանավորվել Թուրքիայի հետ՝ վերջինիս պայմաններով (տարբերակ «բ»-ին մի քիչ նման կլինի):
Բոլոր դեպքերում, Հայաստանի իշխանությունների՝ դես ու դեն նետվելու եւ պարբերաբար Ռուսաստանին կշտամբելու քաղաքականությունը ամենաանարդյունավետ տարբերակն է, որը հնարավոր էր ընտրել:
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
