«Անտարես» հրատարակչության տնօրեն Արմեն Մարտիրոսյանը գրում է.
«Ընթերցանության ազդեցության համապարփակ վերլուծություն տնտեսության և հասարակության վրա:
1.Ընթերցանության տնտեսական ազդեցությունը
Ներդրումների հատույց
Կարդացեք նաև
Գերմանիայում ընթերցանության ծրագրերում ներդրված յուրաքանչյուր եվրոն երկարաժամկետ հեռանկարում պետությանը բերում է մոտ 18-25 եվրո հատույց տնտեսության միջոցով 50 տարվա հեռանկարում:
Սա տեղի է ունենում աշխատանքի արտադրողականության բարձրացման, գործազրկության մակարդակի նվազման և սոցիալական ծրագրերի ծախսերի կրճատման շնորհիվ:
Ազդեցությունը ՀՆԱ-ի վրա
Գրագիտության բարձր մակարդակ և ընթերցանության մշակույթ ունեցող երկրները ցուցաբերում են մեկ շնչի հաշվով ավելի բարձր ՀՆԱ:
Որոշ գնահատականների համաձայն, գրագիտության մակարդակի 1%-ով բարձրացումը կարող է հանգեցնել ՀՆԱ-ի 0,35-1,5%-ով աճի:
Աշխատանքի արդյունավետություն
Ընթերցանության զարգացած հմտություններ ունեցող աշխատողները ցուցաբերում են 30-50%-ով ավելի բարձր աշխատանքի արտադրողականություն:
Նրանք ավելի արագ են յուրացնում նոր տեխնոլոգիաները և հարմարվում աշխատավայրում փոփոխություններին:
- Ազդեցությունը ճանաչողական ունակությունների վրա
Ուղեղի զարգացում
Կանոնավոր ընթերցանությունը մեծացնում է ուղեղի սպիտակ նյութի խտությունը, ինչը բարելավում է ազդանշանների փոխանցումը նրա տարբեր մասերի միջև:
Այն երեխաների մոտ, ում հաճախ են բարձրաձայն կարդում, նկատվում է ուղեղի՝ լեզվի ընկալման և տեսողական պատկերացման հետ կապված հատվածների ավելի ակտիվ զարգացում:
Ճանաչողական հմտություններ
Ընթերցանությունն առավել վառ զարգացնում է հետևյալ ճանաչողական հմտությունները.
Քննադատական մտածողություն
Վերլուծական ունակություններ
Կենտրոնացում և ուշադրություն
Հիշողություն (կարճաժամկետ և երկարաժամկետ)
Էմպաթիա և հուզական բանականություն
Երևակայություն և ստեղծարարություն
- Ազդեցությունը կառավարման հմտությունների վրա
Հաղորդակցման և մտքերն արտահայտելու հմտությունների բարելավում
Ռազմավարական մտածողության և պլանավորման զարգացում
Բարդ որոշումներ կայացնելու կարողության բարձրացում
Մարդկային հոգեբանության և մոտիվացիայի ընկալման բարելավում
Աշխարհայացքի ընդլայնում, ինչը նպաստում է նորարարական մտածողությանը
- Ազդեցությունը աշխատանքի նկատմամբ վերաբերմունքի վրա
Ուսուցման և մասնագիտական զարգացման նկատմամբ ավելի դրական վերաբերմունքի ձևավորում
Ինքնակարգապահության և պատասխանատվության բարձրացում
Ինքնուրույն աշխատանքի և նախաձեռնողականության հմտությունների զարգացում
Կարիերայի երկարաժամկետ պլանավորման կարողության բարելավում
- Ազդեցությունը ժամանակի նկատմամբ վերաբերմունքի վրա
Ժամանակի արդյունավետ կառավարման հմտությունների զարգացում
Ժամանակի արժեքի ավելի խորը ընկալման ձևավորում
Երկարաժամկետ պլանավորման կարողության բարելավում
Համբերության և երկարատև կենտրոնացման ունակության զարգացում
- Լրացուցիչ սոցիալ-տնտեսական էֆեկտներ
Հանցագործությունների մակարդակի նվազում. գրագիտության բարձր մակարդակ ունեցող մարդիկ ավելի հազվադեպ են հանցագործություններ կատարում
Բնակչության առողջության բարելավում. գրագետ մարդիկ ավելի լավ են հոգ տանում իրենց առողջության մասին և հետևում բժշկական խորհուրդներին
Քաղաքացիական ակտիվության բարձրացում. կարդացող մարդիկ ավելի հաճախ են մասնակցում հասարակական կյանքին և ընտրություններին:
Այս վերլուծության հիման վրա կարող ենք անել մի քանի կարևոր եզրակացություններ.
Տնտեսական արդյունավետություն: Ընթերցանության և գրագիտության մեջ ներդրումներն ունեն բարձր հատույց: Օրինակ, Գերմանիայում յուրաքանչյուր ներդրված եվրոն բերում է 18-25 եվրո հատույց տնտեսության միջոցով 50 տարվա հեռանկարում: Սա կապված է աշխատանքի արտադրողականության բարձրացման, գործազրկության նվազման և սոցիալական ծախսերի կրճատման հետ:
Ճանաչողական զարգացում: Ընթերցանությունը զգալի ազդեցություն է ունենում ուղեղի և ճանաչողական ունակությունների զարգացման վրա: Այն հատկապես նպաստում է քննադատական մտածողության, վերլուծական ունակությունների, ուշադրության կենտրոնացման, հիշողության և հուզական բանականության զարգացմանը:
Կառավարման հմտություններ: Կանոնավոր ընթերցանությունը բարելավում է հաղորդակցման հմտությունները, ռազմավարական մտածողությունը և բարդ որոշումներ կայացնելու ունակությունը, ինչը չափազանց կարևոր է արդյունավետ կառավարման համար:
Վերաբերմունք աշխատանքի նկատմամբ: Կարդացող մարդիկ ցուցաբերում են ավելի դրական վերաբերմունք ուսուցման և մասնագիտական զարգացման նկատմամբ, ինչը հանգեցնում է աշխատանքի արդյունավետության բարձրացման և, որպես հետևանք, մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ի աճի:
Վերաբերմունք ժամանակի նկատմամբ: Ընթերցանությունը զարգացնում է ժամանակի կառավարման հմտություններ և երկարաժամկետ պլանավորման ունակություն, ինչը կարևոր է թե՛ անձնական արդյունավետության, թե՛ ընդհանուր տնտեսական զարգացման համար:
Սոցիալական էֆեկտներ: Բացի ուղղակի տնտեսական օգուտներից, ընթերցանության խթանումը հանգեցնում է հանցագործությունների մակարդակի նվազման, բնակչության առողջության բարելավման և քաղաքացիական ակտիվության բարձրացման:
Հայաստանի համար այս տեղեկատվությունը կարող է հատկապես արդիական լինել երկարաժամկետ զարգացման ռազմավարության մշակման ժամանակ: Ընթերցանության խթանման ծրագրերում ներդրումները կարող են դառնալ արդյունավետ գործիք տնտեսական ցուցանիշները բարելավելու, մարդկային կապիտալի որակը և երկրում կյանքի ընդհանուր մակարդակը բարձրացնելու համար»:
