Հարցազրույց ՊԵԿ նախկին նախագահ, «Դի Էս Էյ խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն Դավիթ Անանյանի հետ։
– Իսկ կարծում եք՝ դա՞ էր պատճառը, որ շարժումը գնալով մարեց, չհասավ իր նպատակին։
– Ես ճիշտ չեմ համարում ձեւակերպումը, թե շարժումը չհասավ իր նպատակին, որովհետեւ նպատակն ինչ որ կար, դեռ առջեւում է, իսկ շարժումը, այո, չունի այն լայն թափը, ինչ ուներ մայիսին: Հիմա մարել է, բայց մարել է օբյեկտիվ եւ սուբյեկտիվ պատճառներով։ Օբյեկտիվ պատճառներից է այն, որ մեր ազգը քեֆչի ազգ է, ամռանը գնացել էին ամառային արձակուրդների, հիմա վերադառնում են։ Եվ, իհարկե, կան ռազմավարական եւ մարտավարական որոշակի թերացումներ, որոնք տեղի են ունեցել, եւ որոնց մասին հենց սրբազանն էլ է խոսում։ Բայց, տեսեք՝ որոշ տեղերում սրբազանի հայտարարություններն իրար չեն համընկնում, 1-2 օր առաջ ասել էր` մայիսին սկսել ենք, մայիսին կավարտենք։ Հիմա Ձեզ հարց եմ տալիս՝ ի՞նչ է սա նշանակում։
– Ուզում եք ասել, որ Սրբազանը շաբաթներ առաջ ասում էր՝ սեպտեմբերին իրականացնելու ենք այն, ինչ ձեր մտքերում կար մայիսի՞ն։
Կարդացեք նաև
– Բա իհարկե, դա ի՞նչ խոսք է, դա պետք է հուսադրի ու առաջնորդի՞ բոլորին։
Մարդը, ով ունի հոգեւոր առաջնորդության եւ անսպառ էներգիա, գիտելիք եւ մեծ հավատ այս ամենին, բնականաբար, չունի քաղաքական առաջնորդողի դասական վարքագիծ, եւ դա օբյեկտիվ է․ մարդը 30 տարի հոգեւոր առաջնորդության մեջ է եղել։ Հոգեւոր եւ քաղաքական առաջնորդությունները պետք է միահյուսված լինեն, մեկտեղված, բայց ո՛չ երբեք կենտրոնացած լինեն մեկ անձի, տվյալ դեպքում՝ Բագրատ սրբազանի ձեռքում։ Այս մասին ես առիթ եմ ունեցել իրեն ասել մեր առանձնազրույցի ժամանակ։ Այսինքն՝ մենք պարտավոր ենք ճիշտ ուղղություն ցույց տալ, ես՝ անձամբ արել եմ: Այո, շարժման թափն ընկել է նաեւ այն պատճառով, որ դերակատարումների ճիշտ բաշխում տեղի չի ունեցել։
– Գուցե Բագրատ սրբազանը տեղի է տվել իրավիճակին, գուցե մտահոգություն է ունեցել, որ ժողովուրդն այլ լիդեր չի ընդունի, որովհետեւ նրան իբրեւ փրկիչ, առաջնորդ, վարչապետ են ընկալում, ով հիասթափության տեւական շրջափուլից հետո կարողացավ պայքար գեներացնել, հազարավոր մարդկանց հրապարակ հանել: Իսկ եթե այդ պահին այլ թեկնածուի անուն հնչեր, շարժումը կմարեր։
– Չեմ կարծում, որովհետեւ շատ հին ասացվածք կա՝ «ջուրը ջրվորից»։ Ամեն մարդ պետք է իր հնարավորությունների շրջանակում գործի, կրկնում եմ՝ անգնահատելի է Բագրատ սրբազանի գործունեությունը, բայց ամեն ինչ իր բանն ունի։ Ճիշտ է՝ մենք գտնվում ենք դրամատիկ իրավիճակում, բայց անդունդի եզրին գտնվող ժողովուրդներին առաջնորդողները կամ նման հավակնություններ ունեցողները պետք է լինեն ազնիվ, եւ այդ դերակատարումները պետք է վերաբաշխվեն։ Դուք պատկերացրեք, որ մայիսի 9-ին, 29-ին, հունիսի 9-ին՝ այդ բազմամարդ հանրահավաքների ժամանակ, երբ ինքը հայրական օրհնանքով քաղաքական առաջնորդությունը պատվիրակեր համընդհանուր կոնսենսուսային ինչ-որ մարդու կամ մարդկանց խմբի եւ հայտարարեր, որ, գիտեք, կան իրավական խոչընդոտներ՝ իմ անձի հետ կապված՝ քաղաքական առաջնորդություն ստանձնելու, հետեւաբար, ես երաշխավորում եմ, որ քաղաքական առաջնորդությունն այս մարդուն իմ հայրական օրհնանքով տրվի, ես երաշխավորում եմ եւ հոգեւոր առաջնորդությամբ տանում եմ ձեզ առաջ՝ չխառնվելով քաղաքական պրոցեսներին։
– Եթե չեմ սխալվում, նման քննարկումներ եղել են նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանի թեկնածության շուրջ, բայց քաղաքական դաշտում չեղավ կոնսենսուս։
– Իսկ ո՞վ ասաց, որ համաձայնություն, կոնսենսուս չեղավ։
– Դե, ինֆորմացիոն արտահոսքեր կային։
– Իրականությունը տարբերվում է այդ արտահոսքերից։
– Իսկ ո՞րն է իրականությունը։
– Եկեք սրանով սահմանափակվենք։
– Լավ, Դուք ո՞ւմ եք պատկերացնում՝ եթե ոչ սրբազանը, վարչապետի թեկնածու։
– Չկա 100 տոկոսանոց անձ, որն ունենար 100 տոկոսանոց կոնսենսուս բոլորի մոտ, բայց եկեք արդար լինենք եւ միասին դատողություն անենք. անձը կամ անձինք, որոնք կարող էին լինել, հավակնել, շա՞տ են։ Բայց, իմ կարծիքով, անձը, որ ընկալելիության մակարդակով ամենաբարձրն է՝ թե՛ աշխարհաքաղաքական, թե՛ ներքին, թե՛ ուժային կենտրոնների, թե՛ քաղաքական տիտղոսային, ոչ տիտղոսային ընդդիմության կողմից․․․ բոլոր կուլիսային քննարկումների ժամանակ բոլորը 1 անձի անուն են տալիս, բայց երբ գալիս է պահը, որ այդ անձի վերաբերյալ կոնսենսուսային որոշում պետք է կայացնել, հայկական հին գավառական մենթալիտետն է աշխատում՝ «եթե ես չեմ, ապա ոչ ոք չպիտի լինի»։
Լուսինե ՇԱՀՎԵՐԴՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հրապարակ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
