Ինչ վերաբերում է Քամալա Հարրիսին, պետք է նշել, որ նա բավական ակտիվ կերպով համագործակցել է հայկական լոբբիստական խմբավորումների հետ սենատոր եղած ժամանակ եւ պաշտպանել է մի շարք հայամետ նախաձեռնություններ: 2019-ին եւ 2020-ին Հարրիսը ստորագրել է Արցախի ականազերծման աշխատանքների պահանջագիրը: 2020-ին նա ստորագրել է Կոնգրեսի գրադարանին ուղղված մի նամակ, որով աշխատակիցներից պահանջում է պատշաճորեն վերադասակարգել Հայոց ցեղասպանության հետ առնչվող նյութերն ու փաստաթղթերը: Նա նաեւ 2019-ին եւ 2020-ին ապրիլքսանչորսյան հայտարարությամբ է հանդես եկել: Սակայն նա չի ստորագրել այնպիսի բանաձեւերի տակ, որոնք դատապարտում են մարդու իրավունքների խախտումները Ադրբեջանում ու Թուրքիայում եւ արգելում զենքի վաճառքը այդ երկու երկրներին: Չի ստորագրել նաեւ (2020-ին) այն որոշման տակ, որ դատապարտում էր ադրբեջանա-թուրքական հարձակումները Արցախի եւ Հայաստանի վրա: Հակառակ Կալիֆոռնիան ներկայացնող սենատոր լինելուն, նա երբեք աչքի չի ընկել որպես հայամետ նախաձեռնությունների կամ որոշումների պաշտպան:
Հասկանալու համար, թե նախագահ ընտրվելու դեպքում ինչ քաղաքականություն կվարի Հարրիսը, պետք է ընդգծել, որ նա այնքան էլ մեծ փորձառություն չունի արտաքին քաղաքականության բնագավառում եւ հավանաբար հենվելու է հիմնականում խորհրդատու-փորձագետների կարծիքների վրա, ի հակասություն Բայդենի, որ խորագիտակ էր ինչպես Մ. Նահանգների արտաքին քաղաքականության, այնպես էլ միջազգային հարաբերությունների բնագավառներում:
Թրամփի հաղթանակի պարագայում հայ-ադրբեջանական եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցերը ետին պլան են մղվելու եւ որոշակի պասսիվություն է նկատվելու: Մինչեւ 2021 թիվը, այսինքն` ղարաբաղյան 44-օրյա պատերազմը ներառյալ, մենք ականատես եղել ենք Թրամփի արտաքին քաղաքականությանը, որն առանձնանում էր բավականին պասսիվ դիրքորոշմամբ: Նա սահմանափակվեց ընդամենը մի քանի հայտարարություններով ու թվիթերյան գրառումներով եւ որոշակի քայլեր չձեռնարկեց հակամարտությունը կարգավորելու ուղղությամբ: Այդ պատերազմում Թրամփի վարչակազմի միակ նշանակալի քայլը հայկական համայնքի հետ Ազգային անվտանգության խորհրդատուի հանդիպումն էր: Նաեւ ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ 3-րդ հրադադարի կայացումը, որն այդպես էլ երկար կյանք չունեցավ: Ոչ մի ուրիշ հիմնարար ներգրավվածություն չի գրանցվել եւ հիմքեր չկան, որ նրա երկրորդ պաշտոնավարության ընթացքում իրավիճակը կփոխվի: Հնարավոր է, որ նա դարձյալ որդեգրի մեկուսացման քաղաքակաությունը: Պաշտոնավարության իր առաջին ժամանակահատվածի օրինակով նա հավանաբար առաջնահերթությունը տալու է` արձագանքելով Մ. Նահանգների կենսական շահերին վերաբերող հարցերին, ինչպիսիք են, օրինակ, Միջին Արեւելքի թնջուկը, Ուկրաինա-Ռուսաստան հակամարտությունը եւ Չինաստանի հետ հարաբերությունների պարզաբանումը:
Հաշվի առնելով, որ ամենայն հավանականությամբ Թրամփը փորձելու է կարգավորել հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ եւ վերջ է դնելու ռուս-ուկրաինական պատերազմին, Ռուսաստանը հնարավորություն է ունենալու ավելի ակտիվ քայլեր կատարելու Հարավային Կովկասում, ներառյալ հայ-ադրբեջանական հակամարտության կարգավորման գործում` դառնալով գլխավոր միջնորդը:
Եզրափակելով նշենք, որ անկախ ընտրությունների արդյունքից, փոխնախագահ Հարրի՞սը կհաղթի, թե՞ նախկին նախագահ Թրամփը, Մ. Նահանգների ակտիվ քաղաքականությունը Հայաստանի նկատմամբ որոշ չափով անկում է ապրելու:
Կարդացեք նաև
ՍՈՒՐԵՆ Ա. ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Միջազգայնագետ, ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության փորձագետ
Անգլ. բնագրից թարգմ` ՀԱԿՈԲ ԾՈՒԼԻԿՅԱՆԸ
(The Armenian Mirror-Spectator)
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» շաբաթաթերթում
