Հայաստանում կա կարծրացած տեսակետ, թե ընտրությունների միջոցով հնարավոր չէ իշխանություն փոխել: Փորձը ցույց է տալիս, որ իշխանափոխություն տեղի է ունենում կամ հանրային ընդվզումների, կամ ներիշխանական հեղաշրջման միջոցով: Իսկ եթե դրանցից եւ ոչ մեկը չի հաջողվում, ապա իշխանությունը պահվում է բացառապես ուժային կառույցների իրականացրած բռնաճնշումների միջոցով, ինչի ականատեսն ենք այսօր Հայաստանում՝ տեսնելով, թե ինչպես են խաղաղ անհնազանդության ակցիաները բախվում ընդդիմության նկատմամբ գնալով ահագնացող ուժային գործողություններին:
Առհասարակ՝ զանազանվում է ընդդիմության երկու տեսակ՝ համակարգային, որի համար գերադասելի է իշխանության փոփոխությունը ընտրությունների միջոցով, եւ հակահամակարգային, որը հանդես է գալիս ընդդեմ գոյություն ունեցող կարգերի՝ համարելով, որ ընտրությունների համակարգը խաթարված է, եւ իշխանափոխության պետք է հասնել փողոցի ճնշման գեներացմամբ՝ իշխանության հեռացման պահանջով:
Գործող իշխանությունը, սակայն, հրաժարական տալու մտադրություն չունի եւ աթոռը պահելու համար «կռիվ է տալիս» միանգամից երկու ճակատով. խորհրդարանական կամ համակարգային ընդդիմության նկատմամբ օգտագործում է վարկաբեկման, ստորացման քարոզչություն, իսկ հակահամակարգային ընդդիմության դեմ՝ կոշտ ուժ, այսինքն՝ ոստիկանական ողջ զինանոցը՝ սեւ եւ կարմիր բերետավորների պատժիչ խմբերով: ԱԺ-ում համակարգային ընդդիմության լիակատար վարկաբեկման գործընթացն է, որ հանգեցրել է «Տավուշը հանուն հայրենիքի» հակահամակարգային ընդդիմության ի հայտ գալուն՝ թեեւ շարժման առաջնորդն իրենց ձեռնարկը քաղաքական պայքար չի դիտարկում:
Ամեն դեպքում Բագրատ Սրբազանի առաջնորդած շարժումն ուժային պայքարի բաղադրիչ ունի եւ դասվում է հակահամակարգային ընդդիմության շարքը, որի համար գերադասելի է պայքարի ուժային տաբերակը: Նման պայքարի անհրաժեշտություն է առաջանում, երբ ա/ քաղաքական պայքարը դառնում է անհնար ու անիմաստ, եւ բ/ հանրության շրջանում գերակայում է այն զգացողությունը, որ գործող իշխանությունը ծառայում է արտաքին շահերին, ասել է թե՝ իրենից ներկայացնում է զավթողական վարչակարգ:
Կարդացեք նաև
Եզրակացությունը թողնենք ընթերցողի հայեցողությանը:
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայացք Երևանից» թերթի այս համարում
