Նախօրեին, Երեւանին ուղղված հերթական նախապայմանն Ալիեւը հնչեցրեց օկուպացված Իվանյանից՝ հայտարարելով, թե «Հայաստանը պետք է ճանաչի Խոջալուի ցեղասպանությունը եւ ներողություն խնդրի»։ Որ Ադրբեջանը մշտապես փորձել է օրակարգ բերել Խոջալուի կեղծիքը, նորություն չէ, բայց, ինչպես Արցախի նախկին արտգործնախարար Կարեն Միրզոյանն է «Հրապարակ»-ին ասում, այս հայտարարությունը ե՛ւ նորություն է, ե՛ւ նորություն չէ։ «Նորություն է այն առումով, որ առաջին անգամ է նման հստակ կերպով Ադրբեջանի նախագահը հնչեցնում այդ պահանջը, բայց եթե հաշվի առնենք, որ պատերազմի ավարտից հետո, ընդհանրապես, Ադրբեջանի ողջ բանակցային պահվածքը կայանում է նրանում, որ նա ներկայացնում է որոշակի պահանջներ, որոնց հետագայում հայկական կողմն ինչ-ինչ հանգամանքներում համաձայնում է, նորություն չէ, այլ նախկինում որդեգրած ուղու շարունակություն»,- ասում է Միրզոյանը՝ արձանագրելով, որ Հայաստանն այսօր ոչ թե արտաքին քաղաքականության սուբյեկտ է՝ իր օրակարգով ու հստակ քայլերի հերթականությամբ, այլ ուղղակի այլ երկրների արտաքին քաղաքականության գործողությունների օբյեկտ։
«Եկեք չմոռանանք, որ մեր առջեւ ինչ-ինչ խնդիրների կատարման պահանջներ նաեւ այլ երկրներ են դնում, օրինակ՝ Թուրքիան, նաեւ այլ երկրներ՝ ոչ միայն բացահայտ թշնամական դիրքորոշում ունեցող։ Սա է մեր ամենամեծ խնդիրը՝ Հայաստանն այսօր չունի ակտիվ արտաքին քաղաքականություն։ Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը վերածվել է տարբեր երկրների ու բեւեռների կողմից առաջ քաշվող պայմանների կատարման»,- շարունակում է մեր զրուցակիցը։ Այս պայմաններում, երբ հակազդման քաղաքականություն չկա, Կարեն Միրզոյանը չի բացառում հնարավորությունը, որ Հայաստանի գործող իշխանությունը նաեւ այդ պահանջը կատարի, ու հնարավոր փաստաթղթում ինչ-որ կերպ ադրբեջանական հերթական պահանջը տեղ գտնի։
«Այս մասին առիթ ունեցել ենք խոսելու՝ այսօր բանակցային գործընթացը տեղի է ունենում կատարյալ գաղտնիության պայմաններում, եւ հանրությունը պարզապես տեղյակ չէ իրական պատկերից։ Սա աննախադեպ երեւույթ է Հայաստանի պատմության մեջ։ Երբեւէ չի եղել նման շրջան, որ այսպիսի գաղտնիություն լինի, որ հանրությունն ընդհանրապես տեղեկացված չլինի այն մասին, թե ինչ է իրականում բանակցվում, եւ բանակցությունների այս կամ այն արդյունքների մասին իմանա պոստֆակտում։ Եթե այս տենդենցը շարունակվում է, այո՛, ես չեմ ուզում հավատալ, բայց չեմ բացառում, որ նման բան կարող է տեղի ունենալ։ Ցավում եմ, բայց դա շատ հնարավոր սցենար է, եւ դրա բոլոր նախադրյալներն այսօր կան»,- ասում է նախկին նախարարը։
Միրզոյանի խոսքով, այս միտումը շարունակվելու դեպքում Հայաստանն ուղղակի վերածվելու է աշխարհագրական մի տարածքի, որտեղ անհասկանալի ծագմամբ մարդիկ են ապրում, որոնք չունեն ո՛չ պատմություն, ո՛չ անցյալ, եւ որոնց կյանքի միակ նպատակն օրվա հացն ու հաճույքը վայելելն է։ «Սա է մեզ քարոզվում իշխանական լրատվամիջոցների եւ ազդեցության արբանյակների կողմից»,- նկատում է մեր զրուցակիցը։ Նա իրատեսական է համարում մինչեւ նոյեմբեր կամ նոյեմբերին՝ COP29-ի համաժողովին փաստաթղթի ստորագրումը, եթե Հայաստանի գործող իշխանությունը շարունակի մնալ։ «Ադրբեջանը ցանկանում է ամրագրել իր հաջողությունները, նա հասկանում է, որ հաջողությունների ու հնարավորությունների այդ պատուհանն արդեն փակվելու վրա է, որովհետեւ աշխարհաքաղաքական իրավիճակը տարածաշրջանում եւ ողջ աշխարհում որոշակի փոփոխությունների է ենթարկվում, ուստի Ադրբեջանը ձգտում է հնարավորինս շուտ ավարտել այս փուլը եւ ավարտել իր համար ձեռնտու տարբերակով»,- բացատրում է դիվանագետը։
Կարդացեք նաև
Մարիաննա ՂԱՀՐԱՄԱՆՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հրապարակ» օրաթերթի այս համարում
