Արցախի երկրորդ պատերազմի ժամանակ վարչախմբի պարագլուխը քանդեց այդ ծրագիրը, չհամաձայնվեց, այսպես կոչված, Լավրովի պլանի հետ, չհամաձայնվեց կանգնեցնել պատերազմը եւ, ըստ փաստերի տրամաբանության, միտումնավոր, պատերազմի միջոցով հանձնեց Արցախը: Այս ծրագրի հիմնական կնքահայր պետք է համարել Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի արտաքին հարցերի գծով գլխավոր խորհրդական Ժիրայր Լիպարիտյանին:
Այս տրամաբանությունից բխում է հաջորդ քայլը՝ պետք է հարվածել այդ երկու գաղափարների կրող ինստիտուցիոնալ կազմակերպություններին՝ Հայ առաքելական եկեղեցուն եւ Դաշնակցությանը: Ինչպես նաեւ պետք է պատերազմ հայտարարել դեռեւս խորհրդային շրջանում կազմված՝ պատմության, գրականության եւ հայագիտական թեքումով մյուս դասագրքերին: Այս ամենը վարչախմբի պարագլուխը եւ առանցքային դերակատարները սկսել էին անել նախքան 2020թ. սեպտեմբերի 27-ը, ինչը հերթական ապացույցն է, որ Արցախի հանձնումը սկսել է 2020-ի պատերազմից բավական առաջ:
Գործնականում նրանք այդկերպ էին ընկալում այն երկու հայեցակետերը, որոնց մասին խոսեցինք՝ ինքնիշխանություն եւ խաղաղություն. սա էր նրանց քաղաքականության հիմնաքարը: Սակայն՝ դատելով դեպքերի հետագա ընթացքից, տեսնում ենք, որ Արցախի հայաթափումը, պետական խորհրդանիշներից ու Ցեղասպանության պահանջից մեր նահանջը չհանգեցրին ո՛չ խաղաղության, ո՛չ ինքնիշխանության: Եվ պատճառը պարզ է՝ մենք Թուրքիային ու Ադրբեջանին խանգարում ենք ոչ թե նրա համար, որ կրողն ենք ցեղասպանության կամ հողային պահանջատիրության գաղափարի: Ո՛չ:
Իրականում պատճառը, թեկուզ տարօրինակ հնչի, Հայաստանի աշխարհագրական դիրքն է կամ, թուրքերի բնորոշմամբ, «հայկական սեպը», որը խրվել է Թուրքիայի ու Ադրբեջանի արանքում եւ խանգարում է նրանց միավորմանը, ցամաքային կապին, թյուրքական աշխարհի երազանքի իրականացմանը: Հետեւաբար՝ անկախ մեր զիջումներից, նրանք ոչ թե պատրաստ են մեզ հետ խաղաղ ապրել, այլ ճիշտ հակառակն՝ ավելի առարկայորեն են տեսնում Հայաստանի ոչնչացումը:
Կարդացեք նաև
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայացք Երևանից» թերթի այս համարում
