Արցախից բռնի տեղահանված 100 հազարից շատերը, եթե չասենք՝ բոլորը, հարցին, թե ինչ առաջնային խնդիր ունեն, առանց մտածելու պատասխանում են՝ տուն ենք ուզում, թեկուզ՝ փոքր, թեկուզ՝ մեկ սենյակ, թեկուզ՝ ոչ Երեւանում, բայց՝ մերը։
Սերտիֆիկատով գնված տունը «Նոյյան տապան» է դարձել բազմազավակ ընտանիքի համար
Հրանուշ Մարատի Սարգսյանն այն հազարավոր արցախցիներից է, ով Լեռնային Ղարաբաղի Իվանյան գյուղում՝ նախկին Խոջալուում, 2 տուն ուներ՝ իր երկու հարկանին եւ ամուսնու ծնողներինը։ Հիմա 2 երեխաների հետ կուչ է եկել ծնողների տանը՝ Արարատի մարզի Սիսավան գուղում։ Ծնողները տեղահանվել են 20 թ․ պատերազմից հետո, պետության տրամադրած սերտիֆիկատով փոքր տուն են գնել, եւ այժմ այդ տունը «Նոյյան տապան» է դարձել բազմազավակ ընտանիքի համար։ 12 երեխա է ընտանիքում, Հրանուշը 3 քույրերից մեկն է։ Վերջին տարիներին նրա կյանքն անցել է պատերազմների միջով։ 2023 թ․ սեպտեմբերի 23-ին նա քույրերի ու երեխաների հետ ճամփա է ընկել, 4 օրում հասել Գորիս։ «Ճանապարհները շատ վատն էին, սոված, ծարավ, ցեխերի մեջ, խցանումները՝ շատ։ Ամեն տեղ կանգնացնում էին, ստուգում էին, երեխեքը սոված, ձեռքներս մի կտոր հաց չկար»,- պատմում է նա։ Հիշում է՝ հետեւից դիակներ տեղափոխող մեքենան էր գալիս, որոնցից մեկում փոքր եղբոր՝ Սերոբ Մազուլյանի դին էր։ Նրա մարմինը Հրանուշը չի տեսել։ Մահվանից 9 օր հետո են նրան հողին հանձնել։ Միայն եղբայրներից մեծն է տեսել, որը գնացել էր Սերոբին ճանաչելու։
26 տարեկան էր Սերոբ Մազուլյանը՝ պայմանագրային զինծառայող, դասակի հրամանատար։ Սեպտեմբերի 14-ին հերթափոխը լրացել էր, տուն էր գնացել։ «16-ին՝ քույրիկիս ծննդյան օրը, զանգում են, նստած հաց էր ուտում, բա՝ համար մեկ տագնապ ա, նորից պետք ա բարձրանաք։ Հաց էլ չկերավ։ Շորերը հագավ, ոչ մեկին հաջող չարեց, գնաց ու գնաց․․․»,- տրտմում է Հրանուշը։ Ամուսինն էլ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ հաշմանդամ է դարձել՝ Մարտակերտի Անկյուն դիրքի մինապատ տարածքում տեղի ունեցած պայթյունից։ «Ոտքի ջլերը կտրվել էին։ Մի կերպ կպցրեցին։ Հիմա Ռուսաստանում է՝ ծնողների հետ։ Երկրորդ անգամ պետք է բուժումներ ստանա, լավ չի քայլում։ Եթե բուժվի, ոտքի կանգնի, ամեն ինչ լավ լինի, ես էլ կգնամ երեխաներիս հետ Ռուսաստան»,- պլանավորում է Հրանուշը։ Նա արտագաղթի հետ է կապում իր ապագան, իսկ ներկայում լիակատար անորոշություն է։ Ընտանիքն օր-օրի գլորվում է աղքատության անդունդը։ «Մայրս շաքար ունի, ես շաքար ունեմ։ Երեխաս սթրես է տարել։ Հակարի կամուրջը որ հասանք, թուրքերը մտան ավտոբուսների մեջ։ Մեծ աղջիկս մինչեւ հիմա սթրես է ապրում։ Երկրորդ խոսքից, անկախ իրենից, գոռում է։ 12 տարեկան է։ Բարկանում է, ամբողջ մարմինը ներվերից դուրս է տալիս։ Պահ է լինում, չեմ դիմանում, հասնում եմ, խփում եմ, հետո նստում լացում եմ։ Ախր երեխես սթրես է ապրել, մեղք չունի՝ 9 ամիս սոված, բլոկադայի մեջ, ահավոր պայմաններում»։
Կարդացեք նաև
Սյուզան ՍԻՄՈՆՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հրապարակ» օրաթերթի այս համարում