ԵՄ մայրաքաղաք Բրյուսելում կայացավ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԱՊԱԳԱՆ Հայաստան-Եվրոպա առաջին համաժողովը
«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԱՊԱԳԱՆ» Հայաստան-Եվրոպա համաժողովը նախաձեռնել էին Արևելյան գործընկերության քաղաքացիական հասարակության ֆորումի Հայաստանի ազգային պլատֆորմը (ԱլԳ ՔՀՖ ՀԱՊ) և Եվրոպայում հայերի միությունը՝ համագործակցելով ԵՄ-Հայաստան (ՀԸԳՀ) Քաղաքացիական հասարակության պլատֆորմի և Ազգերի զարգացման ինստիտուտ հիմնադրամի հետ։ Այն, ըստ էության, ս․թ․ սեպտեմբերի 30-ին կայացած Անկախության ֆորումի շարունակությունն էր։ Կոնֆերանսը տեղի ունեցավ Բրյուսելի հայ համայնքի «Հայ տուն» մշակութային կենտրոնի, ապա Ռամադա հյուրանոցի մեծ դահլիճներում։
Համաժողովի նպատակն էր ստեղծել Հայաստանի եւ Եվրամիության նշանավոր քաղհասարակության և քաղաքական գործիչների, փորձագետների, հասարակական կարծիքի առաջնորդների երկխոսության հարթակ՝ քննարկելու Հայաստանի եվրաինտեգրման ներուժն ու առկա խոչընդոտները, ինչպես նաև տարբեր ոլորտներում համագործակցության առկա հնարավորությունները։ Հայաստանի և Եվրոպայի միջև կապերի ամրապնդումը, որն այժմ հայ հասարակության պատվերն է, պետք է համակողմանիորեն քննարկվի հասարակական-քաղաքական եւ մասնագիտական հարթակներում։
Կարդացեք նաև
Միջոցառումը ծածկեց քաղաքական, իրավական, տնտեսական և անվտանգային ոլորտները: Համաժողովի նախաձեռնողները մտադիր են այն դարձնել ամենամյա և հետագայում ներառել այլ ոլորտներ, ինչպիսիք են տնտեսությունը, մշակույթը, կրթությունը, գիտությունը, շրջակա միջավայրը և այլն: Այդ նպատակով որոշվեց ստեղծել հատուկ հիմնադրամ։
Համաժողովին բացի Հայաստանի, ԵՄ երկրների, ԱՄՆ, Ուկրաինայի եւ Իսրայելի փորձագիտական շրջանակների, քաղաքացիական հասարակության դերակատարների մասնակցությունից, նաեւ հյուրընկալվեցին ՀՀ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը, ԵՄ արտաքին գործողության ծառայության Արևելյան գործընկերությունում հատուկ բանագնաց Դիրք Շուբելը, ՀՀ Սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատար Զարեհ Սինանյանը, Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներ Ֆրանսուա Քսավիե Բելլամին (Ֆրանսիա), Ֆաբիո Մասսիմո Կաստալդոն (Իտալիա), Անգել Ջամբազսկին (Բուլղարիա), Բելգիայի թագավորությունում ՀՀ դեսպան, ԵՄ-ում Հայաստանի ներկայացուցչության ղեկավար Տիգրան Բալայան, «Հանրապետություն» կուսակցության ղեկավար Արամ Սարգսյանը, Հայաստանի եվրոպական կուսակցության նախագահ Տիգրան Խզմալյանը, Հայաստանի քրիստոնեա-ժողովրդավարական կուսակցության փոխնախագահ Հայկ Սուքիասյանը։
Համաժողովի մասնակիցներին տեսակապով ողջույնի խոսք հղեց Հայաստանում Ուկրաինայի նախկին դեսպան Օլեքսանդր Բոժկոն, ինչպես նաեւ ընթերցվեց ԱլԳ ՔՀՖ Ղեկավար կոմիտեի անդամ Սինտիա Բերնավայի ողջույնի խոսքը (Լատվիա)։
Ի՞նչ տեսլական է հետապնդում ՀՀ անվտանգային ռազմավարությունը և առհասարակ հնարավո՞ր է ռազմավարական շրջադարձ։ Ո՞ւմ հետ պետք է Հայաստանը կառուցի իր տնտեսական անվտանգությունն ու պաշտպանական ռազմավարությունը։ Որո՞նք են ինստիտուցիոնալ գործիքները Հայաստան պետության ինքնիշխանության ամրապնդման հարցում: Ինչպե՞ս կարող է Սփյուռքը նպաստել Հայաստանի Հանրապետության զարգացմանը։ Ո՞րն է հաջորդ քայլը Հայաստան-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրով (ՀԸԳՀ) սահմանված բոլոր նպատակների իրականացումից հետո: Ի՞նչ հնարավորություններ և հեռանկարներ կան Հայաստան-ԵՄ քաղաքական և տնտեսական ինտեգրման, ընդհուպ Հայաստանի՝ ԵՄ-ին անդամակցելու համար։ Այս և շատ այլ հարցեր քննարկվեցին համաժողովի ընթացքում:
Համաժողովի մասնակիցները հանդես եկան առաջարկություններով, որոնք կամփոփվեն և կներկայացվեն ԵՄ-ին և Հայաստանի կառավարությանը ։ Համաժողովն ընդունեց նաեւ Հռչակագիր։ Միջոցառումը ուղիղ հեռարձակվում էր Հ1 եւ Ֆակտոր հեռուստատեսություններով, ինչպես նաեւ լուսաբանվեց Զարկերակ լրատվական, Civic.am եւ այլ ԶԼՄ-ների կողմից և սոցիալական ցանցերում։
Հայաստան–Եվրոպա համաժողովի հռչակագիր
Մենք, «Հայաստանի ռազմավարական ապագան» Հայաստան-Եվրոպա համաժողովի մասնակիցներս Հայաստանի Հանրապետության Եվրոպային ինտեգրվելու հեռանկարը հռչակո՛ւմ ենք ռազմավարական։
Մենք ջատագովելու ենք Եվրամիությանը Հայաստանի համապարփակ ինտեգրմանը, առաջատար նորարարական տեխնոլոգիաների երկուստեք եւ փոխշահավետ փոխանակմանն ու զարգացմանը, տնտեսվարման մշակույթի, փորձի եւ հմտությունների փոխառմանը, եվրոպական շուկաներ Հայաստանի արտադրողների մուտք գործելուն եւ դեպի Հայաստան եվրոպական ներդրումների հոսքի ծավալմանը։
Մենք նաեւ հետամուտ ենք լինելու, որպեսզի Հայաստանի իշխանությունները շարունակեն եվրաինտեգրմանը միտված քաղաքականությունը՝ իրականացնելով մարդու հիմնարար իրավունքների և ազատությունների գերակայության վրա հիմնված ժողովրդավարական բարեփոխումներ։ Ժողովրդավարության, խոսքի ազատության, կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասով Հայաստանի ունեցած այսօրվա բարձր ցուցանիշները պետք է համարվեն մեկնակետ։ ՀԸԳՀ-ն (CEPA)-ն անհրաժեշտ է օր առաջ ամբողջապես կիրարկել եւ ձգտել ավելիին՝ ԵՄ ավելի խորը ինտեգրման հաջորդ փուլերին՝ ընդհուպ մինչև ԵՄ անդամությանը։ Այդ առումով առաջնային կարեւորություն ունեն դատաիրավական բարեփոխումները, համապարփակ եւ ամբողջական լյուստրացիան եւ վեթինգը, ինչպես նաեւ արտաքին առեւտրային կապերի դիվերսիֆիկացիան, ինստիտուտների ամբողջական համապատասխանեցումը ժողովրդավարության պահանջներին։
Հայաստանը պետք է ԵՄ-ի հետ օր առաջ կնքի առանց վիզային ռեժիմի մասին համաձայնագիրը, ինչը հնարավորություն կտա նաեւ Հայաստանից Ռուսաստանում արտագնա աշխատող ՀՀ քաղաքացիներին ուղղորդել դեպի ԵՄ։
Անվտանգային ասպարեզում Հայաստանի ուղին եվրատլանտյան ինտեգրումն է, ՆԱՏՕ-ի երկրների, ինչպես նաեւ Հնդկաստանի հետ երկկողմ կամ բազմակողմ անվտանգային եւ ռազմական համապարփակ համագործակցության ծավալումը։ Այդ առումով, մենք ողջունում ենք արդեն հիմնադրված ռազմական եւ անվտանգային համագործակցությունը Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Նիդերլանդների, Լիտվայի, Չեխիայի հետ, ինչպես նաեւ ժողովրդավարական արժեքներ դավանող այլ երկրների հետ, որոնց թվում՝ Հնդկաստանի, Հարավային Կորեայի, Ճապոնիայի եւ այլն։
Մենք քաջ գիտակցում ենք, որ Հայաստանը թիրախավորվել է բռնապետությունների կողմից՝ ժողովրդավարական ճանապարհի իր ընտրության, ազատ եւ ինքնիշխան ապրելու իր կամքի համար։ Սակայն Հայաստանի քաղաքակրթական ապագան ժողովրդավար եւ մարդասիրական արժեքներ դավանող երկրների ընտանիքում է եւ մենք լի ենք վճռականությամբ՝ պայքարել այդ ապագայի համար։
Համաժողովում հավաքվածները հռչակում են իրենց կամքը՝ նպաստելու, որպեսզի Հայաստանի քաղաքական դաշտում գերակշռեն ժողովրդավար, հանուն Հայաստանի ինքնիշխանության պաշտպանության պայքար մղելու կամք ցուցաբերող եւ Ռուսաստանի բռնաճնշումների թոթափմանը ջատագով ուժերը։
Մենք զորակցություն ենք հայտնում Արցախից (Լեռնային Ղարաբաղից) բռնի տեղահանված, հայրենազրկված արցախահայությանը եւ պահանջում ենք Ալիեւի բռնապետական ռեժիմից անհապաղ ապառազմականացնել Արցախը, թույլ տալ այնտեղ ՄԱԿ մանդատ ունեցող խաղաղարար ուժերի եւ միջազգային կազմակերպությունների գրասենյակների տեղակայում, եւ Արցախի հայերի լիարժեք ինքնավարության իրավունքի ճանաչում, որից հետո հնարավոր կդառնա մարդկանց վերադարձը իրենց պատմական բնօրրան։
Մենք դատապարտում ենք Ռուսաստանի ռազմական ներխուժումը Ուկրաինայի ինքնիշխան տարածքներ, պահանջում ենք դադարեցնել ինքնիշխան երկրի դեմ Կրեմլի սանձազերծած պատերազմը եւ դուրս բերել նրա տարածքից օկուպացիոն զորքերը։ Կոչ ենք անում Հայաստանի իշխանություններին՝ միանալ Ղրիմի պլատֆորմին։
Մենք պահանջում ենք Հայաստանի իշխանություններին դուրս բերել Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից, ԵԱՏՄ-ից, ԱՊՀ-ից, իսկ Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները շարունակել բացառապես երկկողմ ձեւաչափով: Պահանջում ենք նաեւ անզիջում, համարժեք եւ վճռական պայքար տանել Հայաստանի ինքնիշխանության եւ ժողովրդավարության դեմ Կրեմլից եւ կրեմլահպատակ ուժերի կողմից տարվող պրոպագանդիստական արշավը խափանելու նպատակով:
Կոչ ենք անում Եվրոպական Միությանը ականջալուր լինել Հայաստան-Եվրոպա համաժողովի մշակած առաջարկություններին, որոնք ամբողջական տեսքով կուղարկվեն Եվրոպական հանձնաժողովի եւ Եվրոպական խորհրդարանի համապատասխան հանձնաժողովներին։ Միաժամանակ կոչ ենք անում Եվրոպական Միությանը՝ հետեւողական եւ պահանջատեր լինել ՀՀ իշխանությունների՝ ԵՄ հետ պարտավորությունների կատարման հարցում:
Մենք մտադիր ենք Հայաստան-Եվրոպա համաժողովը դարձնել Հայաստանի եւ Եվրոպայի քաղաքական ուժերի եւ պետական պաշտոնյաների, քաղաքացիական դերակատարների եւ փորձագիտական հանրության հանդիպման եւ երկխոսության մշտական գործող հարթակ։
Ուստիեւ՝
Հայաստանի ռազմավարական ապագան Եվրոպական Միությանը լիիրավ անդամակցությունն է․
Հայաստանի ռազմավարական ապագան եվրատլանտյան անվտանգային համակարգին ինտեգրումն է․
Հայաստանի ռազմավարական ապագան ժողովրդավարության զարգացումն է եւ պաշտպանված մարդու հիմնարար իրավունքները․
Հայաստանի ռազմավարական ապագան քաղաքակիրթ ազգերի ընտանիքին մաս կազմելն է։
ԱլԳ ՔՀՖ ՀԱՊ Քարտուղարություն