Լրահոս
Օրվա լրահոսը

Դավիթ Բեկի մահից հետո շարժման գլուխ անցած Մխիթար Սպարապետը 1728 թ․ գալիս և ամրանում է Խնձորեսկի ամրոցում

Նոյեմբեր 01,2023 20:20

«Խնձորեսկ» ամրոց (մոտ XIII-XVIII դ․)

Խնձորեսկ գյուղի վերաբերյալ հնագույն հիշատակությունը պահպանվել է XIII դ․ պատմիչ Ստեփանոս Օրբելյանի «Սյունիքի պատմություն» աշխատությունում, իսկ ամրոցը որոշակիորեն նկարագրել է Աբրահամ Գ Կրետացի կաթողիկոսը, որը 1735 թ. Մուղանից Նախիջևան գնալիս անցել է Խնձորեսկով։ Ամրոցի կառուցման թվականը հայտնի չէ։

Վերջինիս հետ կապված միակ հայտնի իրադարձությունն այն է, որ Սյունիքի ազատագրական պայքարի առաջնորդ Դավիթ Բեկի մահից հետո շարժման գլուխ անցած Մխիթար Սպարապետը 1728 թ․ գալիս և ամրանում է Խնձորեսկի ամրոցում՝ դարձնելով իր զորակայանը:

Սակայն գյուղի բնակիչները, չցանկանալով ընդհարվել Գանձակի խանի հետ, մարդ են ուղարկում Մխիթար Սպարապետի մոտ և խնդրում հեռանալ։ Սպարապետը հրաժարվում է լքել ամրոցը և 1730 թ․ դավադրաբար սպանվում։ Թաղված է Խնձորեսկի «Անապատ» եկեղեցու բակում։

Դավիթ Բեկի և Մխիթար Սպարապետի մահից հետո մուսուլման խաներն իրենց ենթարկեցին ողջ Սյունիքը և  այնտեղ իշխող հայ մելիքներին, թեև նրանցից ոմանք հետագայում ևս շարունակում էին կիսանկախ մնալ։ Սյունիքի ազդեցիկ մելիքներից էին Խնձորեսկի Մելիք Բարխուդարյանները, որոնց հենակետն էր թերևս այդ ամրոցը։

Գրականություն

Հակոբյան Թ., Մելիք-Բախշյան Ս․, Բարսեղյան Հ. 1988, Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հտ․ 2, Երևան, Երևանի համալսարանի հրատ․, էջ 748։

Հովհաննիսյան Մ․ 1970, Հայաստանի բերդերը, Վենետիկ, Ս․ Ղազար, էջ 398-399։

 

«Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություն

 

Համաձայն «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» օրենքի՝ լրատվական նյութերից քաղվածքների վերարտադրումը չպետք է բացահայտի լրատվական նյութի էական մասը: Կայքում լրատվական նյութերից քաղվածքներ վերարտադրելիս քաղվածքի վերնագրում լրատվական միջոցի անվանման նշումը պարտադիր է, նաեւ պարտադիր է կայքի ակտիվ հղումի տեղադրումը:

Մեկնաբանություններ (0)

Պատասխանել

Օրացույց
Նոյեմբեր 2023
Երկ Երե Չոր Հնգ Ուրբ Շաբ Կիր
« Հոկ   Դեկ »
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930