2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը ձեռնարկեց երկու գործողություն՝ առաջինը արցախահայության, երկրորդը՝ ադրբեջանցի հակապատերազմական ակտիվիստների դեմ։ Ապացույցները այս հոդվածում, որը հրապարակվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Բեռլինում գտնվող Meydan TV կայքում, որը հիմնադրվել է 2013 թվականին այլախոհ բլոգեր և նախկին քաղբանտարկյալ Էմին Միլիի կողմից
Հակապատերազմական ակտիվիստների նկատմամբ բռնաճնշումները սկսվեցին սեպտեմբերի 19-ին սոցիալական ակտիվիստներին Պետական անվտանգության ծառայություն հրավիրելով, որին հաջորդեցին պատերազմին հրապարակայնորեն դեմ արտահայտվող երիտասարդների ձերբակալությունները: Այս ակտիվիստները կալանավորվել և դատապարտվել են սոցիալական ցանցերում իրենց հրապարակումների և հակամարտությանը հանրային ընդդիմանալու մեղադրանքով:
Սոցիալական ակտիվիստ Ամրահ Թահմազովին, որը հայտնի է իր սոցիալական ցանցերում հակապատերազմական տեսակետներ արտահայտելով, Բարդայի շրջանային դատարանը ձերբակալել է և այնուհետև դատապարտել 30 օրվա վարչական ազատազրկման: Մեղադրանքը ներկայացվել է տեղեկատվության պահպանման կամ տեղեկատվական-հեռահաղորդակցության ցանցերում արգելված տեղեկատվություն տարածելու համար։ Հատկանշական է, որ այս որոշումը կայացվել է Գլխավոր դատախազության պահանջով, և Թահմազովը, ըստ տեղեկությունների, ներգրավված է եղել գործընթացում։
Կարդացեք նաև
Թահմազովը ֆեյսբուքյան իր էջում հրապարակել էր դատավճիռը կայացնելուց մի քանի ժամ առաջ Գլխավոր դատախազություն հրավիրվելու մասին։ Դատախազությունից մինչև նիստերի դահլիճ արագ վարույթը հարցեր է առաջացրել դատական գործընթացի ժամկետների և թափանցիկության վերաբերյալ:
Նեմետ Աբբասովը պատերազմի դեմ մեկ այլ բացահայտ հասարակական ակտիվիստ, նման ճակատագրի է արժանացել։ Նա ձերբակալվել և Նարիմանովի շրջանային դատարանի կողմից դատապարտվել է 30 օրվա վարչական ազատազրկման՝ ոստիկանության օրինական պահանջին չենթարկվելու մեղադրանքով։ Աբբասովի ձերբակալությունը տեղի է ունեցել անմիջապես այն բանից հետո, երբ նա հայտնել է, որ ոստիկանությունը փնտրում է իրեն։
Լրագրող Նուրլան Քահրամանլին, որը հայտնի է Լիբրե մականունով, նման ճակատագրի է արժանացել, երբ սեպտեմբերի 21-ին նրան տարել են Սումգայիթում գտնվող իր տնից: Այնուհետև Յասամալի շրջանային դատարանը նրան դատապարտել է 30-օրյա վարչական կալանքի: Քահրամանլիին մեղադրանք է առաջադրվել տեղեկատվության պահպանման կամ տեղեկատվական-հեռահաղորդակցության ցանցերում արգելված տեղեկատվության տարածման համար։ Լրագրողի կինը՝ Ասլի Քահրամանլին, հայտնել է, որ իր ամուսնուն բռնի ուժով տարել են քաղաքացիական հագուստով անձինք, ովքեր չեն հայտնել նրա գտնվելու վայրը։ Նա սկզբում բերման է ենթարկվել ոստիկանության Սումգայիթի քաղաքային բաժին, այնուհետև՝ գլխավոր դատախազություն։
Քահրամանլին պնդել է, որ սեպտեմբերի 13-ին Պետական անվտանգության ծառայություն կանչվելիս իրեն սպառնացել են՝ խնդրելով դադարեցնել իր հակապատերազմական գրառումները սոցիալական ցանցերում։ Նրա հետագա կալանավորումը և բանտարկությունը գրավեցին միջազգային ուշադրությունը, քանի որ նա հայտնեց, որ բռնության է ենթարկվել իր ձերբակալության ընթացքում և դրանից հետո:
Չնայած Քահրամանլիի փաստաբան Էլչին Սադիգովի բողոքներին և պնդումներին, որ սոցիալական ցանցերում նրա գրառումներում արգելված տեղեկություններ չկան, Բաքվի վերաքննիչ դատարանը ուժի մեջ է թողել 30-օրյա կալանքի որոշումը։ Նուրլան Քահրամանլիի կալանավորումը լայնորեն քննադատվել է որպես խոսքի և արտահայտվելու ազատության խախտում։
Ադրբեջանում հակապատերազմական ակտիվիստների ձերբակալությունների վերջին ալիքը մտահոգություն է առաջացրել երկրում քաղաքացիական ազատությունների և խոսքի ազատության վիճակի վերաբերյալ, և ակտիվիստներն ու լրագրողները պատժվում են պատերազմին ընդդիմանալու և առցանց գրառումների համար։ Իրավական վարույթները և կալանքի ընթացքում բռնության մասին պնդումները ավելի են խորացրել այս մտահոգությունները:
Հոդվածն անգլերենից թարգմանել է Աննա Ազնաուրը
