Կինոգետ, թարգմանիչ Զավեն Բոյաջյանը Ուիլյամ Սարոյանի ծննդյան 115-ամյակին նվիրված «Սարոյանը երեկ, այսօր և վաղը» խորագրով հանրային դասախոսություն կարդաց Հայաստանի ազգային գրադարանում՝ անդրադառնալով Սարոյանի անցյալ ու ներկա թարգմանություններին, այսօրվա ընկալումներով նրա գրական ժառանգության արժեւորմանը։
«Հայաստանում հետաքրքրությունը Սարոյանի նկատմամբ սկզբնական շրջանում շատ նեգատիվ է եղել, հատկապես Ստալինյան ժամանակաշրջանում… Իհարկե, ես չեմ ուզում այդ թեմայի շուրջ ծավալվել, ինչ եղել է, եղել է: Այսօր ավելի շուտ կխոսենք դրականի մասին»,-ասաց թարգմանիչը դասախոսության սկզբում:
Ապա շարունակեց. «Ըստ էության սփյուռքահայ մամուլում Սարոյանի գործերը սկսել են թարգմանվել հենց 1930-ականների երկրորդ կեսից»:
Ինչ վերաբերվում է Խորհրդային Հայաստանին՝ այս մասին էլ ասաց. «Առաջին գիրքը 1959թ լույս տեսած Սարոյանի գործերի մի ժողովածու է՝ «ժամում 60 մղոն» վերնագրով: Իմ՝ Սարոյանի ճանաչումը սկսվել է հենց այդ ժողովածուից, որը շատերի տանը կար: Այն ժամանակ դա համարվում էր բավական պատշաճ հրատարակություն, բայց ժողովածուն թարգմանված էր միջնորդ լեզվից՝ ռուսերենից: Թեեւ այնտեղ փորձառու մարդիկ էին ինչ-որ գործեր թարգմանել, օրինակ` հայ գրող Խաչիկ Հրաչյանը»:
Կարդացեք նաև
Ի թիվս այլնի, Զավեն Բոյաջյանը անդրադարձավ նրան, թե ինչու լինելով ամերիկյան ամենահայտնի գրողներից մեկը՝ հետզհետե ավելի պաղ ընդունելության արժանացավ: Նա հավելեց, որ եթե Սարոյանի գրականությունը տասնամյակների կտրվածքով հետեւելու լինենք, ապա կտեսնենք, որ հայկականությունը, հայկական մոտիվները գնալով ավելի ու ավելի կենտրոնական տեղ են գրավում այնտեղ:
Հավելենք, որ ըստ Հայաստանի ազգային գրադարանի ֆեյսբուքյան էջի, Սարոյանի «Քո կյանքի ժամերը» պիեսների ժողովածուն Ազգային գրադարանի ամենապահանջված գեղարվեստական գրքերի տասնյակում է։
Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Լուսանկարները՝ Ազգային գրադարանի ֆեյսբուքյան էջից