Newmag-ը եւ «ԱրտԲրիջ» սրճարան-գրախանութը այսօր կազմակերպել էին «Հնարավո՞ր է փրկել Երեւանի ճարտարապետական դեմքը» խորագրով քննարկում, որի բանախոսներն էին ճարտարապետության տեսաբան, մոդեռնիզմի պատմության մասնագետ, պրոֆեսոր Կարեն Բալյանը, երիտասարդ ճարտարապետներ Դավիթ Ստեփանյանը, Աշոտ Սնխչյանը եւ Ռոման Գրիգորյանը։
Կարեն Բալյանը խոսեց Երեւանի զարգացման փուլերի, դրանցից յուրաքանչյուրի ընթացքում քաղաքաշինության մեջ տեղ գտած դրական եւ բացասական կերպարանափոխումների մասին եւ իր երիտասարդ գործընկերների հետ, մանրամասն վերլուծեց դրանց պատճառները։ Իսկ թե հնարավո՞ր է փոխել Երեւանի ճարտարապետական դեմքը, բանախոսները դժվարացան միանշանակ պատասխան տալ։ Սակայն մի բան վստահաբար նշեցին, այն, որ դրա համար նախ եւ առաջ պետք է տալ խնդրի հստակ գնահատականը, թե ինչ ասել է Երեւանի ճարտարապետական դեմք, որպեսզի դրանից հետո միայն կարելի լինի փնտրել Երեւանի ճարտարապետական դեմքը փրկելու ուղիները։
Պրոֆեսոր Բալյանը, որի բնութագրմամբ ճարտարապետությունը ռոմանտիկ եւ լավատեսների մասնագիտություն է, առանց որի հնարավոր չէ ստեղծագործել, թեկուզ լավ կամ վատ, պատասխանելով Aravot.am-ի հարցին, թե ամեն դեպքում Երեւանի ներկայիս խայտառակ ճարտարապետական դեմքը, այնուամենայնիվ, կերտվել է հենց ճարտարապետների ձեռամբ, մասնավորապես ասաց․ «Ինչպե՞ս անել, որ լավ լինի։ Պետք է մեկ առ մեկ ասվի, հաստատվի, թե որն էր սխալը եւ մի կարմիր գիծ պետք է քաշել։ Հասկանալ, որ չի կարելի քանդել արժեքավոր շինությունները, չի կարելի մեկը՝ մյուսի գլխին ինչ-որ բաներ կառուցել, չի կարելի քաղաքն անչափ խտացնել, չի կարելի փոխել եղած կերպարը ու հազար ու մի այսպիսի այլ հարցեր։ Դրա համար ճարտարապետի մասնագիտությունը պետք է կարողանա ինքն իրեն ֆիլտրել, կարողանա լավը վատից բաժանել։ Իսկ դրա համար էլ պետք է կարողանա սկզբից հասկանալ, թե որն է լավ, որը՝ վատ։ Գնահատականը պիտի անպայման տրվի։ Այսօր մենք խոսում ենք երեւանյան իրավիճակի մասին, Երեւանի դեմքի մասին։ Եվ շատերը հարցումներ ունեն, խնդիրներ ունեն այդ դեմքի կորստի, անբավարար լինելու հետ կապված։ Եթե ավելի պարզ խոսեմ, մեծ սխալներ են արվել։ Իսկ որո՞նք են այդ սխալները։ Մասնագիտորեն պիտի դրանք հաստատվեն եւ ոչ թե պոպուլյար մակարդակով։ Որպեսզի պատվիրատուն, իսկ պատվիրատուն իշխանությունն է, իմանա, որ այ, այս բաները սխալ են։ Այսօր դրա պատասխանը չկա։ Եվ եթե ինչ-որ մի տեղ հարց է ծագում, դու չես կարող ասել, ինչպես ուղղագրության մեջ, որ սա սխալ է գրված, որ կանոնները պիտի պահպանվեն։ Իսկ սխալներ շատ-շատ են»։
Կարդացեք նաև
Մոտ օրերս քաղաքապետի ընտրություններ են լինելու, որին մասնակցում է նաեւ օրվա իշխանությունը, որը Երեւանի դեմքի աղավաղման պատվիրատուն է, ինքը կցանկանա՞, որ մայրաքաղաքը ընտրություններից հետո նոր քաղաքապետ ունենա Երեւանի դեմքը փոխելու համար մեր հարցին պարոն Բալյանը պատասխանեց․ «Ես կուզենայի, որ ով էլ լիներ Երեւանի քաղաքապետը, ով էլ ղեկավարեր քաղաքը, նա այս խնդիրներով ծանրաբեռնված լիներ եւ փորձեր, գուցեեւ ինքը լիներ այս գնահատականի նախաձեռնողը։ Որ ինքը մաքուր էջից սկսեր եւ ասեր, որ ուզում է իմանալ․ այն, ինչ արվել է, արդյոք լա՞վ է, թե ոչ, եղե՞լ են սխալներ, թե ոչ, եթե եղել են, ապա այդ սխալները որոնք են։ Եվ ասեր՝ եկեք ըստ այդմ որոշենք այն ծրագրերը, որոնցով պետք է առաջ շարժվենք։ Եվ այսպիսի հարցադրման դեպքում ես կողջունեմ ցանկացած քաղաքապետի»։
Աշոտ ՀԱԿՈԲՅԱՆ