Ժաննա եւ Լեւոն Բլբուլյանները միշտ լի են ստեղծագործական գեղեցիկ ծրագրերով
Քույր-եղբայր են Ժաննա եւ Լեւոն Բլբուլյանները՝ երգահան եւ բանաստեղծ, ու դա անշուշտ երկուսի համար էլ բարեբախտություն է. ավելի քան երեսուն տարի ստեղծագործական արդյունավետ համագործակցության մեջ են նրանք ու շարունակաբար ասպարեզ հանում, երգիչներին, երգարվեստի սիրահարներին են ներկայացնում մեկը մյուսից գեղեցիկ, մեղեդային, հոգեմոտ երգեր, որոնց կարիքն այնքան կա այսօր: Ահա ինչպես է բնորոշել նրանց արվեստը երաժշտագետ, արվեստագիտության թեկնածու Թամար Հովհաննիսյանը «Սիրո ու նվիրումի երգեր» խորագրով նրանց գիրք-ալբոմի առաջաբանում. «Խնդրո առարկա երգերը կրում են ազգային գեղարվեստական, մշակութային արժեքները պահպանելու, վերջիններիս լավագույն ավանդույթները զարգացնելու եւ արդիական շնչով վերընձյուղելու առաքելությունը: Իսկ երբ դրան գումարվում են նաեւ մասնագիտական շնորհն ու որակը՝ հոգեհաճո առիթներ ենք ունենում լսելու այն, ինչը կոչվում է ազգիդ երգը, սրտիդ երգը»:
Այո, եւ բնատուր ակնառու շնորհի, եւ ստեղծագործական համերաշխության, փոխըմբռնման, հոգեւոր դաշնության արդյունք են Բլբուլյանների հոգեխոս երգերը, որ ունկնդիրներին ծանոթ են եւ բեմական կատարումներից (փայլուն են անցել նրանց հեղինակային համերգները Երեւանի օպերայի եւ բալետի ակադեմիական թատրոնի դահլիճում (2004), Փարիզի «Դոք Էյֆել» համերգասրահում՝ հայ մշակույթի օրերի շրջանակում (2007), «Արամ Խաչատրյան» մեծ դահլիճում (2010), ե՛ւ ռադիոհեռուստաեթերից, նաեւ նրանց թողարկած «Խաչված սրտեր», «Հանդիպման տանգո» ալբոմներից, զանազան տոնահանդեսներից: Հատկանշական է, որ «Էրեբունի–Երեւան» ավանդական տոնահանդեսի առիթով քաղաքապետարանի հայտարարած մրցույթում նրանց «Տուն նաիրյան» երգը տեղ է գրավել լավագույն հնգյակում, ապա շատ սիրվել հրաշալի երգչուհի Անահիտ Մանուկյանի կատարմամբ, իսկ «Վերջին զանգ»-ը, կարելի է ասել, դարձել է դպրոցական շրջանավարտների հիմնը, ու ամեն մայիսի Հայաստանի շատ դպրոցներում ավարտական արարողությունները ընթանում են հենց վարակիչ, լուսավոր այդ երգի ուղեկցությամբ…
Կարդացեք նաև
Մի շարք երգեր կատարվել, ձայնագրվել են Հանրային ռադիոյի ու հեռուստատեսության էստրադային-սիմֆոնիկ նվագախմբի կողմից, տեղ գտել ռադիոյի ձայնադարանի ֆոնդում: Իսկ ահա նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավար, հանրապետության ժողովրդական արտիստ, միշտ խստապահանջ Երվանդ Երզնկյանի գնահատականն այդ երգերի մասին այսքան բարենպաստ է. «Ես ինքս որպես կոմպոզիտոր, զարմացած ու հիացած եմ երաժշտական այն որակով, որն, ըստ իս, արդյունք է ամենից առաջ Ժաննայի մոտ առկա մեղեդայնության, անկեղծության ու պրոֆեսիոնալիզմի հրաշալի ներդաշնակության: Եվ շատ ուրախալի է, որ նրա ստեղծագործական ընթացքը շարունակական է ու արգասավոր: Դրան նպաստում է, անշուշտ, այն հանգամանքը, որ Ժաննայի կողքին է եղբայրը՝ ճանաչված բանաստեղծ Լեւոն Բլբուլյանը, ում գեղեցիկ, գտնված խոսքերը լրացնում, հարստացնում են երաժշտական այն ասելիքն ու իմաստը, որ նա դնում է իր մեղեդիների մեջ: Նրանց համագործակցությունը գեղեցիկ պտուղներ է տվել, որոնցով, կարելի է ասել, յուրովի դրսեւորվել ու դրսեւորվում են մեր մի շարք երգիչ-երգչուհիներ»: Մաեստրոյին հավելենք, որ այն երգիչների ցանկը, ովքեր հանդես են եկել նրանց գեղեցիկ երգերի կատարմամբ. պատկառելի է. Սյուզան Մարգարյան, Անահիտ Մանուկյան, Մհեր, Լեյլա Սարիբեկյան, Միստր X, Զարուհի Բաբայան, Նարեկ Մակարյան, Նաիրա Մանուչարյան… Բոլորը՝ ճանաչված անուններ, հայկական էստրադայի երեւելիներից:
Ժաննան ու Լեւոնն էլ տարբեր առիթներով փոխադարձաբար խոստովանել են, որ բարեբախտություն են համարում իրենց քույր ու եղբայր լինելը: «Իմ մեղեդիները որոշակի հոգեվիճակի, տրամադրությունների արտահայտություններ են,- ասում է Ժաննան,- եւ, այո, ես մեծ բարեբախտություն եմ համարում, որ դրանց բանաստեղծական հիմնական թարգմանը, բառային զգեստ հագցնողը Լեւոնն է: Նա միշտ անսխալ յուրաքանչյուր մեղեդուն հարազատ սյուժե, թեմա, իմաստ է գտնում, ու, վստահ եմ. որ հետո լսողի համար դժվար է լինում որոշել՝ սկզբից երաժշտությո՞ւնն է գրվել, թե՞ խոսքերը»: Իսկ Լեւոնը, որ հայտնի է մեր ճանաչված շատ երգահանների հետ ստեղծած գեղեցիկ երգերով, ասում է. «Անշուշտ, համագործակցությունը, հաղորդակցությունը յուրաքանչյուր կոմպոզիտորի հետ յուրովի հետաքրքիր է, սակայն քրոջս հետ աշխատելն ավելի հեշտ է ու հաճելի: Մեր համատեղ երգերը մի տեսակ ավելի ինքնաբուխ, մեծ մասամբ սպասված ծնունդ են ունենում, ասես միասնական մի ներշնչումով, Ժաննայի նուրբ, քնարական, զարմանալի պարզ ու հոգեմոտ մեղեդիները հաճախ պարզապես «պահանջում են» իրենց համար բանաստեղծական խոսքեր գտնել»:
Բլբուլյանական երգերի կարեւոր առավելություններից մեկն էլ այն է, որ դրանք իրարից տարբեր են ու եթե դրանց մեջ ընդհանրություն կա, ապա դա բոլորին բնորոշ մեղեդայնությունն է ու պարզության մեջ անբացատրելի գրավչությունը, վարակիչ անմիջականությունը: Ճիշտ է, հայրենիքին, մայրաքաղաք Երեւանին, մորը նվիրված հայրենաշունչ երգերի կողքին նրանք սիրային շատ երգեր ունեն, բայց դրանցում բնավ միօրինակություն, միատարրություն չկա, ինչի սովորաբար հաճախ ենք հանդիպում մեր օրերում: Նրանց երգերում սերը ներկա է տարբեր տրամադրությունների, հոգեվիճակների ու իրավիճակների անկեղծ, հոգեբանորեն համոզիչ դրսեւորումներով:
Երկար տարիներ բնակվելով Փարիզում, Ժաննան, իհարկե, համագործակցում է նաեւ ֆրանսիացի բանաստեղծների հետ, նույնիսկ ֆրանսերեն երգերից մեկը որպես ֆիլմի սաունդթրեք է հնչում վերջերս հաջողությամբ էկրան բարձրացած «Սիրում եմ քեզ, նկարահանիր ինձ» ֆիլմում, ընդ որում՝ նրա տաղանդավոր դստեր՝ դաշնակահարուհի, երգչուհի Նառա Նոյանի կատարմամբ: Բայց կապը հայրենիքի հետ, երբեք չի ընդհատվել, ու տաղանդավոր քույր ու եղբոր համագործակցությունը հաջողությամբ շարունակվում է: Հենց վերջերս Ժաննայի՝ Փարիզում թողարկված «Սա է կյանքը» ֆրանսերեն-հայերեն ալբոմի հինգ նոր երգերը Լեւոնի խոսքերով են՝ նրանց համատեղ երգերին բնորոշ նույն մեղեդայնությամբ, խոսքի ու երաժշտության հրաշալի ներդաշնակությամբ, բանաստեղծական խորունկ ասելիքով:
Այս օրերին Ժաննան կրկին Երեւանում է: Քույր ու եղբայր միասին հասցրել են երգով, պոեզիայով լեցուն մի շարք հանդիպումներ ունենալ Պետհամալսարանի մշակութային կենտրոնում, Համո Սահյանի անվան, Շառլ Ազնավուրի անվան գրադարաններում: Եվ ունկնդրի, ընթերցողի հետ այդ հաղորդակցությունն, անմիջական շփումն, իհարկե, ստեղծագործական ներշնչանքի, ոգեւորության նոր աղբյուր են դառնում ու արդեն պտուղներ են տվել: Նույնիսկ հասցրին նոր ծնված երգերից մեկի պրեմիերան անել Գաֆեսչյան մշակութային կենտրոնում վերջերս կայացած ֆրանսիական շանսոնի շատ գեղեցիկ համերգի ժամանակ, որտեղ Բլբուլյանները «հատուկ հյուրի» կարգավիճակում էին…
Առանձնահատուկ տպավորված են օրերս թիվ 146 եւ 156 հիմնական դպրոցներում ունեցած հանդիպումներից՝ կազմակերպված ԿԳՄՍ նախարարության կողմից անցկացվող «Հայ երգը դպրոցում» հանրապետական նախագծի շրջանակներում: Երկուսի համար էլ պարզապես հաճելի անակնկալ է եղել այն հանգամանքը, որ այդ կրթոջախները նախագծին միացել են «Հայ գրողների բանաստեղծությունները որպես երգեր» թեմայով ու հատկապես հենց Ժաննա եւ Լեւոն Բլբուլյանների համատեղ երգերով: Իսկ հեղինակների հետ հանդիպմանը պատրաստվել են սիրով ու պատասխանատվությամբ: Մի քանի օր շարունակ դպրոցներում հնչել են նրանց երգերը, աշակերտները մոտիկից ծանոթացել են հեղինակների կենսագրությանը, կարծիքներ արտահայտել երգերի վերաբերյալ: Ահա ինչու ամփոփիչ միջոցառումներն անցել են արտակարգ ջերմ մթնոլորտում:
«Երգով ու պոեզիայով լի անմոռանալի երկու օր ունեցանք ու երկուսս էլ հաճելիորեն հուզված էինք-, պատմում է Ժաննան,- աշակերտական երգչախմբերը շատ լավ կատարեցին «Հայաստան», «Տուն նաիրյան», «Գարուն», «Վերջին զանգ» մեր երգերը: Լսում էինք նորովի, կարծես առաջին անգամ: Երգերն ընդմիջվում էին Լեւոնի բանաստեղծություններով՝ դարձյալ աշակերտների մատուցմամբ: Այդ հանդիպումները պարզապես գեղեցիկ տոն դարձան՝ գերազանցելով մեր բոլոր սպասելիքները: Վստահ եմ՝ նաեւ աշակերտների ու շատ ջերմ հանդիսատեսի համար, որի զգալի մասը ծնողներ էին…»:
Գեղեցիկ մի երգ ունեն Ժաննա եւ Լեւոն Բլբուլյանները՝ վերնագրված «Հոգու թռչուն», որտեղ բանաստեղծն, իհարկե, նաեւ սիրելի քրոջ անունից է դիմում երգին.
Սերն է տալիս ճախրանք,
Երգն է բացում ճամփա,
Ու դու տանում ես ինձ
Քո հետքերով անվերջ:
Սերն է տալիս ճախրանք,
Երգն է բացում ճամփա,
Ու մենք քեզ հետ պիտի
Ճամփաներ դեռ անցնենք անհայտ:
Ժաննա եւ Լեւոն Բլբուլյանները, որ միշտ լի են ստեղծագործական գեղեցիկ ծրագրերով, վաղուց եկել են այն համոզման, որ իրենց իսկական ունկնդիրները մարդիկ են, որոնք ունակ են խորանալու երգի ասելիքի, տրամադրության մեջ, ում համար հավասարապես կարեւոր են ե՛ւ խոսքերը, ե՛ւ մեղեդին, դրանց միասնությունն ու ներդաշնակությունը: Մի խոսքով, ինչպես մի հարցազրույցում Լեւոնը դիպուկ նկատել է. «Այն մարդը, ում համար երգն ու բանաստեղծությունը ոչ թե զվարճանքի, առօրյան թեթեւակի գունավորելու համար են լոկ, այլ, ամենից առա՛ջ, հոգեհաղորդակցության միջոց, իրենց հույզ ու ապրումների, իրենց տրամադրությունների թարգման»:
Հայկ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
Հոդվածը պատրաստ էր տպագրության, երբ տեղեկացանք, որ մահացել է Լեւոն Բլբուլյանի որդին՝ ՀԱՅԿ ԲԼԲՈՒԼՅԱՆԸ:
«Առավոտը» ցավակցում է Բլբուլյանների ընտանիքին:
«Առավոտ» օրաթերթ
19.07.2023
