Չկա ստույգ վիճակագրություն, սակայն Քյոլնի հայերի մասին հայ համայնքում շրջանառվում է 6-7 հազար թիվը: Սա ապակենտրոնացած Գերմանիայում հայերով ամենախիտ բնակեցված քաղաքն է, որտեղ նաեւ Գերմանահայոց առաջնորդարանն է գտնվում: Բնական է, որ Քյոլնի հայերը Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը հարգելու, ոգեկոչելու կենտրոնական մի վայր պիտի ունենան այդ մեծ քաղաքում, որ գերմանական մյուս քաղաքների նման ցուցանակ է դարձրել, թե հարգում է հիշողության մշակույթը:
Այս հուշարձանը թուրքական ժխտողականության թիրախում է հայտնվել դեռ 5 տարի առաջ, սակայն, մեր կարծիքով, հատկապես 2020 թվականի պատերազմից հետո թուրքական ուրացման քաղաքականությունը երկրի ներսում եւ դրսում ավելի անզուսպ դրսեւորում է ստանում՝ գերմանական որոշ քաղաքական, պաշտոնական շրջանակների՝ այլեւս անթաքույց թողտվությամբ:
Արդեն հինգերորդ տարին է, որ ապրիլի 24-ին հուշարձանը դրվում է Քյոլնի կենտրոնական՝ Հոհենցոլլերն կամրջի մերձակա հրապարակում, ապա՝ արտոնություն չստանալով՝ ապամոնտաժվում: Դժվար է նկարագրել Հայոց ցեղասպանությունը վերապրողների զգացումները, երբ զոհերին հիշատակելու, ոճրագործության մասին հիշեցնելու այդ մետաղե հուշարձանը քաղաքային իշխանությունները հեռացնում են…
Տեղական «K ölner Stadt-Anzeiger» թերթն անդրադարձել է հուլիսի 10-ին՝ երկուշաբթի օրը երեկոյան Հոհենցոլլերն կամրջին մերձակա հրապարակում 150 ներկաների բողոքի հանրահավաքին, որ պահանջել են այդ վայրում Հայոց ցեղասպանությունը հիշատակող, «Այս ցավը բոլորինս է» գրությամբ «Նուռ» հուշարձանի մշտական վեր խոյացումը: Նրանք չեն հանձնվում՝ ոչ թուրք ժխտողների, ոչ էլ գերմանացի հոգեզուրկ պաշտոնյաների՝ այս դեպքում զազրելի վարքը նրանց կամքը չի կոտրում:
Կարդացեք նաև
Քյոլնի կենտրոնի թաղապետ Անդրեաս Հուփքեն, որ ներկա է եղել երկուշաբթի օրն ի պաշտպանություն հուշարձանի բողոքի հանրահավաքին, իր հստակ դիրքորոշմամբ հետեւյալն է փոխանցել «KՓlner Stadt-Anzeiger»-ին՝ «Երկար ժամանակ է, ինչ խոսքը միայն օրենքի մասին չէ»…
Անահիտ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» թերթի այսօրվա համարում:
