«Գործող իշխանություններն անցյալ տարի հայտարարում էին, որ մինչև տարեվերջ խաղաղության պայմանագիր կստորագրեն, բայց որևէ խաղաղության պայմանագիր չի ստորագրվել»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց «Համախմբում» շարժման անդամ, «ԱրԱր» հիմնադրամի համահիմնադիր Ավետիք Չալաբյանը։
Ըստ նրա՝ շատ հաճախ հայտարարություններն ու իրականությունը տարբերվում են։ Ըստ նրա՝ պատճառն այն է, որ ներսից լուրջ դիմադրություն կա այս հարցում, նաև իշխանության ներսում կա այդ դիմադրությունը։ Այս առիթով ասաց․ «Մարդիկ հասկանում են, որ չակերտավոր խաղաղության պայմանագիրը նոր պատերազմի դուռ կարող է բացել։ Դա հնարավորություն կտա Ադրբեջանին երկու տարվա դադարից հետո նորից գնալ ագրեսիայի՝ ունենալով ավելի բարենպաստ պայմաններ։ Դրա համար իշխանության ներսում էլ որոշ մարդիկ հասկանում են, որ գուցե պետք չէ նման թղթի տակ ստորագրել»։
Ըստ Ավետիք Չալաբյանի՝ նույնիսկ ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրման պարագայում պարտադիր չէ, որ Արցախը թողնվի Ադրբեջանի կազմում։ Մանրամասնեց․ «ՀՀ-ի և Ադրբեջանի հարաբերությունների կարգավորումը կարող է անջատվել Արցախի հարցի լուծումից։ Հենց այդ պայմանագրով էլ կարող է դա նախատեսվել՝ օրինակ՝ ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև փոխադարձ սահմաններն են ճանաչվում այն մասով, որ դեռ չեն վերաբերվում Արցախին։ Արցախի կարգավիճակը, Արցախի և Ադրբեջանի սահմանների կարգավորումը, փախստականների խնդիրները կարող են մնալ ապագայում։ Բանակցային գործընթացում նման տարբերակ դիտարկվում է։ Որևէ կերպ այսօր չպետք է ստորագրել այնպիսի փաստաթուղթ, որն Արցախի հարցը կարող է փակած համարել։ Չի կարելի ստորագրել որևէ փաստաթուղթ, որը կդառնա միջազգային իրավունքի դե ֆակտո մաս, ինչպես Կարսի պայմանագիրը։ Պետք է խաղաղության բանակցությունները շարունակվեն այնքան, մինչև կգանք այն հանգրվանին, որ Արցախի կարգավիճակի հարցը նորից կդառնա առանցքային»։
Ավետիք Չալաբյանի վստահեցմամբ՝ Ադրբեջանին ևս պատերազմ անհրաժեշտ չէ։ Նա լուրջ գին է վճարել 44-օրյա պատերազմի համար, երկրում ծնելիությունը 15000-ով նվազել է մեկ տարվա ընթացքում։ Այս առնչությամբ ասաց․ «Պետք է օգտագործենք բոլոր հաղթաթղթերը, որ մենք բանակցային գործընթացն աստիճանաբար բերենք միջազգային իրավունքի և արդարադատության դաշտ։ Այն հիմա ուժի անհամաչափ կիրառման դաշտում է, որտեղ մենք տանուլ ենք տալիս»։
Կարդացեք նաև
Ըստ Ավետիք Չալաբյանի՝ ՀՀ այս իշխանությունները լուրջ կախված են հանրային կարծիքից։ Նա նկատեց․ «Մենք պետք է թույլ չտանք, որ առնվազն Արցախի հարցում կարողանան նրանք հանրային կարծիքի վրա ազդել։ ՀՀ բնակչության 95 տոկոսը համարում է, որ Արցախը չպետք է լինի Ադրբեջանի կազմում։ Մենք պիտի կարողանանք այդ կարծիքը իշխանությանը պարտադրել»։
Տաթև ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ