Հայաստանում հեռուստատեսային չափիչի միջոցով են որոշվում գովազդային մանրամասները: Ունենք իրավիճակ, երբ գրեթե բոլոր հեռուստաընկերությունները դժգոհ էին չափիչի աշխատանքից: Սա նաեւ խաթարում էր հեռուստատեսությունների եւ համայնքի միջեւ ներքին համերաշխությունը: Այդ խնդիրը լուծելու համար Հանրային եւ Շանթ հեռուստաընկերությունները համատեղ միջազգային աուդիտ պատվիրեցին: Ստուգման արդյունքում պարզվեց, որ կան խախտումներ: Աուդիտ իրականացնող միջազգային ընկերությունն այս տարվա հունվարին վերջնական եզրակացություն փոխանցեց, որի համաձայն՝ տվյալ ընկերության չափումների հետ կապված կան խնդիրներ:
Համամիտ ենք, որ չափումները պետք է վերահսկվեն հեռուստաընկերությունների կողմից: Այժմ մասնավոր ընկերությունը կարող է չափումներ իրականացնել, եւ դրանց հիման վրա որոշվի ամբողջ գովազդային դաշտի գումարի բաշխվածության հարցը, ինչը խնդրահարույց է: Այդ անարդարության զգացումն է եղել աուդիտ իրականացնելու պատճառը. ԱԺ գիտության, կրթության, մշակույթի, սփյուռքի երիտասարդության եւ սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ դեկտեմբերի 22-ին նախաձեռնած քննարկման ժամանակ ելույթ ունենալիս ոլորտի խնդիրներն է բարձրաձայնել Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրեն Հովհաննես Մովսիսյանը:
Քննարկումների առանցքում ԱԺ պատգամավոր Սիսակ Գաբրիելյանի հեղինակած «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի նախագիծն է: Նախատեսվում է ստեղծել ինդուստրիալ կոմիտե, որը կսահմանի հեռուստալսարանի չափանիշները, մրցութային կարգով որոշակի ժամկետով կընտրի համապատասխան չափումներ իրականացնող կազմակերպությանը:
Քննարկմանը մասնակցել են հեռուստաընկերությունների տնօրեններ եւ ներկայացուցիչներ, Կառավարության անդամներ:
Հովհաննես Մովսիսյանի գնահատմամբ այսօրվա հանդիպման նպատակն է նաեւ իրազեկել գովազդային դաշտի խաղացողներին՝ գովազդատուներին, գովազդային գործակալություններին, միջազգային գովազդ բաշխողներին, չափիչ ընկերություններին, որ օրենքի ընդունումից հետո խաղի կանոնները՝ գովազդը բաշխելու ձեւը, չափումները դաշտում փոխվելու են:
«Այս օրենսդրական նախաձեռնությունը մեր բոլորի անունից է, եւ մենք եկել ենք համաձայնության, թե հեռուստատեսային դաշտում ինչ խաղի կանոններ պետք է սահմանվեն: Մենք առաջարկում ենք հնարավորինս շուտ ընդունել օրենքը, որ մենք կարողանանք արագ հայտարարել հեռուստատեսային դաշտի չափող ընկերության մրցույթ, բոլոր հեռուստաընկերությունները մասնակցեն այդ մրցութային ընթացքին, մենք ընտրենք, թե ով է չափումներն իրականացնելու, ունենանք օրենքով սահմանված վերահսկողական գործիքներ: Մենք ընտրենք, վերահսկենք եւ ստանանք տվյալներ, ինչի միջոցով գովազդը կբաշխվի: Մենք ասելով՝ նկատի ունեմ բոլոր շահառուներին՝ գովազդատուներ, գովազդային գործակալություններ, գովազդառուներ, Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի հանձնաժողով»,-ասել է Հովհաննես Մովսիսյանը: Նրա գնահատմամբ պետք է օրենսդրական նախաձեռնության օգնությամբ ինքնակարգավորման մեխանիզմներ ներդրվեն դաշտում, եւ գործընթացը վերահսկվի:
Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Հակոբյանի խոսքով էլ օրենսդրական փոփոխությունը թույլ կտա ավելի արդար բաշխել գովազդային բյուջեները, որոնք կվերականգնեն տարբեր գովազդային խաղացողների վստահությունը հեռուստաընկերությունների նկատմամբ: Ըստ նրա՝ հնարավորություն կստեղծվի նաեւ կրճատելու գովազդային ժամերը. հեռուստադիտողը ժամվա մեջ 14 րոպե գովազդ չի նայի: Տիգրան Հակոբյանի գնահատմամբ ինդուստրիալ կոմիտեի ստեղծումը կարեւոր է արդար գովազդային քաղաքականություն մշակելու եւ իրականացնելու տեսանկյունից:
«Այդ կառույցի հետ համատեղ կարող ենք մշակել այն համակարգը, որը կօգնի հեռուստաընկերություններին կատարելու հանրօգուտ գործունեություն, բարձրացնելու հեռուստաաշխարհի հաղորդումների որակը, վարելու անկախ խմբագրական քաղաքականություն, այլ ոչ թե կախված լինելու տարբեր քաղաքական եւ ֆինանսական խմբերից»,-նման կարծիք է հայտնել ՀՌՀ նախագահը:
Օրինագծի հեղինակը եւս կարեւորել է ինդուստրիալ կոմիտեի ստեղծումը, որտեղ հնարավորինս քիչ կլինի պետական միջամտությունը: «Մեր պատկերացմամբ սա հավասարակշռված մոդել է, որտեղ մի կողմից պետությունն օրենսդրական ճանապարհով ստեղծում է իրավական հիմքեր եւ սահմանափակում իր միջամտությունը: Սա կարեւոր է հատկապես հեռուստաընկերությունների անկախության եւ ֆինանսական կայունության տեսանկյունից»,- փաստել է հանձնաժողովի նախագահը:
Նա նշել է, որ կոմիտեում որոշումն ընդունվելու է փոխհամաձայնության սկզբունքով: «Ո՛չ ՀՌՀ-ն, ո՛չ հեռուստաընկերությունները, ո՛չ գովազդատուները միանձնյա որոշում կայացնելու հնարավորություն չեն ունենալու»,-ասել է նա: Նշվել է, որ նախագծով առաջարկվող գաղափարին կողմ է նաեւ գործադիրը. Արդարադատության նախարարությունը որոշ առաջարկներ է ներկայացրել: Սիսակ Գաբրիելյանը հույս է հայտնել, որ տարեսկզբին նախագիծն ամբողջությամբ կընդունվի:
Պատգամավոր Հասմիկ Հակոբյանի հարցին ի պատասխան՝ Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենը պարզաբանել է, որ կարեւորը չափումներ իրականացնող ընկերության վրա հեռուստաընկերությունների վերահսկողական լծակներ ունենալն է: Այժմ յուրաքանչյուրը Հայաստանում կարող է բացել ընկերություն եւ չափումներ իրականացնել, չկան հեռուստատեսային չափումներ իրականացնելու կարգավորումներ: «Այսինքն՝ կարող է նույն ընկերությունը մասնակցել, հաղթել, չափումները շարունակել, բայց մենք կունենանք արդեն վերահսկողական լծակներ: Մեզ համար կարեւորը համակարգը ներդնելն է»,-նշել է նա:
Հեռուստաընկերությունների ղեկավարներն ու ներկայացուցիչներն անդրադարձել են անցումային դրույթներով կարգավորվող որոշ խնդիրների, որոնք առաջիկայում աշխատանքային կարգով քննարկելու պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել:
ՀՀ Ազգային ժողով
