«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Հելսինկյան նախաձեռնություն-92» Լեռնային Ղարաբաղի կոմիտեի համակարգող, խաղաղության և մարդու իրավունքների միջազգային մրցանակների դափնեկիր Կարեն Օհանջանյանը։
-Պարոն Օհանջանյան, Արցախում անցկացված հանրահավաքի հիմնական պահանջներն ուղղված էին Ռուսաստանին և Հայաստանի իշխանություններին։ Ձեր կարծիքով՝ Ռուսաստանը դեռ ինչ-որ դրական բան կարո՞ղ է տալ Արցախին, ինչու՞ է Արցախը հակված ռուսական տարբերակով կարգավորմանը։
–Անձամբ ես դեմ եմ ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցում Ռուսաստանի դերի ուժեղացմանը։ Ես կողմնակից եմ կարգավորման գործընթացի միջազգայնացմանը՝ ավելի վաղ ընդունված միջազգային որոշումների շրջանակներում, ինչպիսին է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ստեղծման որոշումը, որին տրվել են բացառիկ լիազորություններ հակամարտության կարգավորման հարցում։ Ինչպես գիտեք, 2020 թվականի պատերազմից և Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտնի համաձայնագրից հետո, որը ջախջախեց միջազգային իրավունքը և Ռուսաստանին հնարավորություն տվեց իր օկուպացիոն զորքերը մտցնել Արցախ և փաստացի պառակտել մեր hայրենիքը երկու մասի՝ մեկը՝ Ռուսաստանի կողմից վերահսկվող, մյուսը՝ Ադրբեջանի կողմից, Արցախի ապագան այսօր չի պատկերացնում առանց Ռուսաստանի մասնակցության, որն իրականում վերահսկում է այն տարածքը, որտեղ տեղի ունեցավ ղարաբաղյան շարժումից ի վեր ամենահզոր հանրահավաքը։
«Հելսինկյան նախաձեռնություն-92»-ի ԼՂՀ կոմիտեի համակարգող, խաղաղության եւ մարդու իրավունքների միջազգային մրցանակների դափնեկիր Կարեն Օհանջանյանը
Այն նպատակ ուներ համաշխարհային հանրության ուշադրությունը հրավիրել առաջին հերթին Լեռնային Ղարաբաղի հայերի վճռականության վրա՝ շարունակելու պայքարն իր անկախության, սեփական հողում սեփական օրենքներով և հայեցողությամբ ապրելու իրավունքի համար` ավելի վաղ հռչակված արժեքներին համապատասխան, որոնք պատառ-պատառ արվեցին պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Ռուսաստանի կողմից։ Ինչո՞ւ հանրահավաքում Ռուսաստանի հասցեին հնչեցին խոսքեր Արցախի բնակչությանը աջակցություն ցուցաբերելու անհրաժեշտության մասին, որովհետև մենք պրագմատիկ ենք և ելնում ենք իրական իրավիճակից։ Արևմուտքն այսօր ի վիճակի չէ ապահովել մեր ժողովրդի ֆիզիկական անվտանգությունը, բացառությամբ դեկլարատիվ կոչերին՝ ապրել խաղաղության մեջ և լուծել վիճելի հարցերը խաղաղ բանակցությունների միջոցով։ Ռուսաստանն այստեղ է և անմիջականորեն պատասխանատու է մեր ժողովրդի անվտանգության ապահովման համար, լավ թե վատ, սա փաստ է։ Դե, Հայաստանին ուղղված կոչերը բնական շարժառիթներ են՝ ուղղված եղբայրական ժողովրդին, որի ղեկավարությունը դեռ ամբողջությամբ երես չի թեքել Արցախից։
Կարդացեք նաև
-ՀՀ իշխանություններին դիմելու փոխարեն՝ ավելի նպատակահարմար չէ՞ր լինի դիմել միջազգային հանրությանը՝ պնդելով, որ ՀՀ իշխանություններին այլևս չեն լիազորում խոսել իր անունից և այսուհետ Արցախի համար որոշում պետք է կայացնեն հենց Արցախի իշխանությունները։ Այդպիսով առավել չէ՞ր բարձրանա Արցախի սուբյեկտայնությունը։
–Նախորդ հարցի պատասխանի վերջում պատահական չէր, որ նկատեցի, որ դեռ հույս ունենք, որ Հայաստանի իշխանություններն ամբողջությամբ երես չեն թեքել Արցախից։ Դիմելով Հայաստանի իշխանություններին՝ իմ կարծիքով՝ շեշտում եմ, որ սա զուտ իմ կարծիքն է, ելնելով ցուցարարների մեծամասնության կարծիքից՝ մենք Հայաստանի իշխանություններին հնարավորություն ենք տվել կանգնել մեր ժողովրդի կողքին և մեզ հետ պայքարել հանուն Արցախի ազատ ապագայի. Հանրահավաքը, որն իր մասշտաբներով ու քանակով ամենատպավորիչն էր Ղարաբաղյան շարժումից ի վեր, որին մասնակցում էր ավելի քան 65 հազար մարդ, դարձավ Արցախի անկախության օրինականության, Արցախի իշխանությունների լեգիտիմության դրսևորում։ Արցախի ժողովրդի պահանջները Հայաստանի իշխանություններից, Ռուսաստանից, միջազգային հանրությունից՝ հարգելու Արցախի ժողովրդի կամքն ու ընտրությունը՝ ապրելու սեփական կանոններով, ազատ երկրում։ Եվ Հայաստանի և Հայաստանի ղեկավարության պարտքն է ենթարկվել հայության ամենակազմակերպված մասի կամքին։ Երեկ արցախցիները ոսկե խիզախ տառերով արձանագրեցին պատմության նոր գլուխ, որը պետք է շրջի համայն հայության երկամյա կիսամեռ գոյատևման տխուր շրջանը։ Հանրահավաքն ինքնին, դրա մասշտաբները, կուտակված գիտակցությունն ու պահվածքը, իհարկե, առաջին հերթին ուղղված էին համաշխարհային առաջնորդներին, այդ թվում՝ Ռուսաստանին, Հայաստանին, Ադրբեջանին և Թուրքիային։
Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում
