Նորից ու կրկին հաստատվում է այն միտքը, թե հայերը խելացի ազգ չեն, բայց տաղանդավոր են: Պարտության, մարդկային ու տարածքային կորուստների, ռազմաքաղաքական սպառնալիքների, քաղաքական խարխափումների ներկա մթնոլորտում, ընդհանուր հուսաբեկության մեջ, աշխարհի տարբեր քաղաքներից, մայրաքաղաք Երեւանից, Գյումրիից, Վանաձորից, Իջեւանից եւ այլ բնակավայրերից ստացվող հաղորդագրությունները, մեր աչքի առաջ տեղի ունեցող իրադարձությունները սպորտի եւ արվեստի ոլորտներում` վկայում են նաիրյան ոգու անընկճելիության մասին, եւս մեկ անգամ ընդգծելով 15 դար առաջ մեր Պատմահոր արձանագրածը. «…Սակայն բազում գործք արութեան գտանին գործեալ եւ ի մերում աշխարհիս, եւ արժանի գրոց յիշատակի»: Այո, արիության բազմաթիվ գործեր են կատարվում հենց ա՛յս օրերին, հենց մեր աչքի առաջ, երբ թվում է, թե կորցրել կամ կորցնում ենք ամեն ինչ` պետություն, երկիր, ժողովուրդ: Երբ ապիկարության հաղթարշավն է մեզ զարկում գետնեգետին: Երբ պարտության, երկրի անհավասարակշիռ ղեկավարման, ձախավերությունների դիմաց չգիտես ամոթից ո՜ւր թաքցնես դեմքդ:
Նայեք ընդամենը դեռեւս չամբողջացած ընթացիկ ամսվա օրացույցին. գրեթե օր չկա, որում մեր մարզիկներն ու մարզնուհիները Դյուրես (Ալբանիա) քաղաքում, Անթալիայում (Թուրքիա), Չեռնոգորիայի Բուդվա, Իսպանիայի Պոնտեվեդրա, Հնդկաստանի Չեննայ քաղաքներում, Իտալիայում, Սերբիայում եւ այլուր, ծանրամարտի, ըմբշամարտի, բռնցքամարտի, բազկամարտի ու շախմատի եվրոպական ու համաշխարհային մրցումներում չնվաճեն ոսկե, արծաթե ու բրոնզե մեդալներ: Չկա մրցասպարեզ, ուր չհնչի մեր օրհներգը, չծածանվի մեր եռագույնը: Մեր մարզիկների հաղթանակի ձգտումը անդիմադրելի է հատկապես թուրք ու մանավանդ ազերի մրցակիցների դեմ, ժողովրդային լեզվով ասած` կարծեք մուռ են հանում իրենց հասակակակից ընկերների սպանության, խեղանդամության, գերեվարման ու խողխողման դիմաց: Վրե՛ժ են լուծում ու ցույց են տալիս իրենց գերազանցությունը, ինչպես պատերազմի դաշտում, մերձամարտի ժամանակ, առանց ԱԹՍ-ների կռիվների ատեն: Նրանք ոչ թե սփոփում, այլ բուժո՛ւմ են մեզ մեր ամոթից, ստորակայության բարդույթից: Մեզ բուժեցին նաև այն 4 աղջիկներն ու 4 տղաները, որոնք Անթալիայում կայացած հաշմանդամային բազկամարտի աշխարհի մրցույթից տուն վերադարձան 8 մեդալով, 4 ոսկի և 4 բրոնզ: Նրանցից երկուսը պատերազմի ընթացքում հայրենիքը պաշտպանելիս էին հաշմանդամ դարձել…
Հոգեւոր մշակույթ, ֆիզիկական մշակույթ եւ գիտական մշակույթ,- սրանք մեր ոչ թե այցեքարտն են աշխարհում, այլ` մեր էությունից բխող ուժականությունը, որը մեզ կապում է հնարմատ մեր անցյալին եւ համամարդկային քաղաքակրթությանը: Այդ երեքից որեւէ մեկի անտեսումը, որեւէ իշխանության կողմից, համազոր է ազգադավության: Այդ երեքից 3-րդի` գիտական մտքի անտեսումը չէ՞ր միթե պատճառը վերջին և շարունակվող պատերազմում մեր պարտության:
Նաիրյան ոգին առկա է, առկայծում է դեռ: Պակասում է մտքի, խելքի, գիտության հրահրումը, փոթորկումը, քաջալերումը: Միայն այդ երեքի համակարգման դեպքում կպաշտպանվի, կուռճանա, աշխարհում տիրապետող կդառնա աստվածատուր տաղանդը. մեր տաղանդը:
Կարդացեք նաև
Հակոբ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» թերթի այսօրվա համարում:
