Այսօր հասարակական-քաղաքական գործիչ Էդգար Ղազարյանի նախաձեռնությամբ` ՀՀ Անկախության հռչակագրի ընդունման տարեդարձի առթիվ հրավիրել էր ՀՀ առաջին գումարման Գերագույն խորհրդի խորհրդանշանական նիստ, որին հրավիրվել էին ԳԽ նախկին պատգամավորներ:
Նիստը վարելու համար հրավիրվեց ՍԴ նախկին դատավոր, ԳԽ նախկին պատգամավոր Կիմ Բալայանը: Բալայանն էլ հիշեց. «Նույն ձեւով, որպես պատվիրակության ղեկավար գնացել էի Ղարաբաղ, որպեսզի մասնակցեի ԼՂ ԳԽ-ի առաջին նիստին: Ստացվեց այնպես, որ տարիքով բավականին մեծ մարդ էր ընտրական հանձնաժողովի նախագահը, նիստը շատ վատ էր վարում, պատգամավորները խնդրեցին, որ ես նիստը վարեմ: Այսօրվա պես ստացվեց: Երեւի դա իմ ճակատագիրն է: Համոզմունք ունեմ, որ այն ժամանակ Անկախության հռչակագրին կողմ քվեարկածներից որեւէ մեկը այսօր այլ կարծիք չունի անկախության վերաբերյալ, բայց ցավոք, նույնիսկ 100 հոգի չի եկել այսօրվա նիստին, ընդամենը 30 պատգամավոր»: ԳԽ նախկին պատգամավոր Ազատ Արշակյանը տեղից կատակեց. «Քվորում կա, սկսեք»:
Կիմ Բալայանի խոսքով՝ այսօր ամեն մեկն իրենից կախված ամեն ինչ պետք է անի, որ կարողանա հռչակագիրն իրականություն դարձնի: Նա նիստը հայտարարեց բացված:
Կարդացեք նաև
ԳԽ նախկին պատգամավոր Մեխակ Մխիթարյանը դիմեց ներկաներին՝ այսօր ժողովրդավարությո՞ւն է. «Դուք նայում եք կառավարության նիստերը, մեկ էլ մեջտեղից մեկն է ելնում, բոլորը խրտնած, մենակ այս ժեստը չեն անում (ցույց տվեց Հիտլերին ողջունելու շարժումը), անձի պաշտամունքի դրսեւորման այդպիսի էլեմենտ չեմ տեսել, սրա՞նք են ժողովրդավարության ատրիբուտները, այդպիսի իրավիճակ երեւի Կորեայում էլ չկա՝ վեր թռնել, երկրպագել՝ մոլեռանդ ձեւով»:
Նա ասաց, որ երբ նայում է կառավարության գործունեությունը, տեսնում է միայն «շիբինա-բիտումային, ասֆալտային» տրամաբանություն. «Նայում եմ ԱԺ-ի այսպես ասած միանձնյա ղեկավարությունը, օգտվելով առիթից, որ ընդդիմությունը չի մասնակցում, «քըլըչի» տրամաբանություն: Հասել ենք այնտեղ, որ ԱԺ նախագահի տեղակալ մարդը, դու ընտրված մարդ ես, ենթադրենք, մի ընտրող էլ ես եմ, դու հարցրե՞լ ես ինձ, որ ինչ-որ ավտովթարի դեպքի առիթով ցավակցություն ես հայտնում Քըլըչին: Այն դեպքում, երբ Եղեռնի օրը՝ ապրիլի 24-ին թուրքերը հավաքվում են Մարգարայի կամրջի մոտ ու նշում, ուրախանում են, քեֆ են անում դիտավորյալ։ Էդ ո՞նց եղավ, որ Թուրքիայում երկու մեքենա խփել են իրար, հիմա Քըլըչին ցավակցություն հայտնենք, ո՞վ ես դու, պարոն Ռուբինյան, քո հայրն էլ նստած է եղել ԳԽ-ում ու մեզ հետ միասին ժողովրդավարական գործընթացների հիմնադիրներից մեկն է»:
Նա դիմեց ներկաներին՝ ասելով, որ այս իշխանությունները անտեսել են իրենց, կարող էին գոնե խորհրդականի կարգավիճակում նախկին փորձառուներին ընդգրկել, պահել իշխանական օղակներում, բայց քանի որ նրանք «ամենագետներ» են, խորհրդի կարիք չունեն:
Մեխակ Մխիթարյանը հայտարարեց. «Հորդորում եմ իմ գործընկերներին, մեր ժողովրդին, որ կանգնեն այն ուժերի, այն անհատների կողքին, որոնք մտածում են՝ այսօրվա իշխանություններին պետք է ասել՝ ցտեսություն, մավրն իր սեւ գործն արել է, պետք է հեռանա»:
Ռուբեն Հակոբյանն ասաց, որ հռչակագրից ոչ մի կետ չի պահպանվել. «Մեր հայրենիք, թշվառ, անտերը փոխեցին, դարձրեցին՝ «մեր հայրենիք, ազատ, անկախ, բայց այսօր մեր հայրենիքը թշվառ ու անտեր է»:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ