«Պոլիտէկոնոմիա» հետազոտական ինստիտուտի քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանի հետ զրույցում խոսել ենք Թեհրանում տեղի ունեցած Իրանի, Ռուսաստանի և Թուրքիայի նախագահների հանդիպման, դրա շրջանակներում Հայաստանի վերաբերյալ հնչած հայտարարությունների ու մի շարք այլ զարգացումների մասին:
Նրա խոսքով, Հայաստանի տարածքի հետ կապված ուժային կենտրոններն իրար հակասող, միմյանց շահերին չհամապատասխանող պատկերացումներ և մոտեցումներ ունեն. «Ու եթե X պահի ինչ-որ գործողություն իրականացվի, որի շրջանակներում այդ խաղացողներից մեկը կամ երկուսն իրենց ազդեցությունը կորցնեն կամ ավելացնեն իրենց հնարավորությունների պաշարը, մեծ հաշվով, Հայաստանին միգուցե հետագայում ոչ ոք ոչինչ չհարցնի: Օրինակ՝ ինչպե՞ս է պատկերացնում Սյունիքի ապագան: Միգուցե Իրանը, սեփական շահերից ելնելով, որոշի, որ այդ տարածքում պետք է ինքը Հայաստանի անվտանգությունն ապահովի, միգուցե Ռուսաստանը որոշի ինչ-որ այլ գործողություններ իրականացնել, կամ միգուցե Թուրքիան ու Ադրբեջանը որոշեն, որ առանց «Զանգեզուրի միջանցքի» այլևս չեն կարող շարունակել իրենց կենսագործունեությունը: Մենք մի իրավիճակում ենք, երբ մեզնից այդքան էլ շատ բան չեն հարցնում: Թեհրանում տեղի ունեցած հանդիպումը, դրա շրջանակներում հնչած հայտարարություններն ավելի շատ նկարագրված համատեքստում եմ դիտարկում: Այսինքն, որ մենք շատ սահուն կերպով վերածվում ենք նոր Սիրիայի»:
Նա շեշտեց՝ պատերազմից հետո փաստ էր, որ Հայաստանն իր տարածքային ամբողջականությունը և ինքնիշխանության X մակարդակը պահպանում է միայն ռազմավարական դաշնակից ՌԴ-ի ու բնական դաշնակից Իրանի միջոցով. «ԻՀՀ հոգևոր առաջնորդի հայտարարությունը նշվածի ևս մեկ ապացույցն էր, որովհետև եթե չլիներ Իրանի դիրքորոշումը, վաղուց կլիներ «Զանգեզուրի միջանցքը», և հարց է, թե Սյունիքը որ կողմի վերահսկողության տակ կլիներ: Խամենեիի հայտարարությունը, սակայն, նաև երկրորդ մաս ունի. ֆունդամենտալ առումով Հայաստանը վերածվել է օբյեկտի, որի վերաբերյալ տարբեր ուժային կենտրոններ իրենց պատկերացումներն ունեն ու բանակցությունները վարում են իրենց իսկ շահերի տրամաբանությունից ելնելով: Սա է այն ամենավտանգավոր կետը, որի վրա հղում անելով եմ նաև կարծում, որ մեր երկիրը վերածվում է Սիրիայի»:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
Կարդացեք նաև
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում
