Այսօր տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը «Դրամի գերարժեւորման եւ կանխիկ շրջանառության սահմանափակումների խնդիրները» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց, որ հանքարդյունաբերության ծավալները նախորդ տարվա համեմատ նվազել են, գների աճ կա եւ դրա հաշվին է, որ մեր երկրի արտահանումն աճել է: Ըստ նրա, խոսքը հիմնականում վերաբերում է Թեղուտի արտադրանքի դադարեցմանը:
«Այս իրավիճակը բավականին նման է 2000-ականների վիճակին, երբ Հայաստան մեծ քանակությամբ դոլար էր գալիս շինարարության ոլորտ: Շատերը կհիշեն, երբ դրամ-դոլար փոխարժեքը հասավ մինչեւ 300-310 դրամի: Այն ժամանակ ԿԲ նախագահը Տիգրան Սարգսյանն էր, որը շատ գեղեցիկ ներկայացնում էր, որ դա շատ լավ է, մեր տնտեսությունը շուտով արտադրողականության թռիչք է ապահովելու: Բայց իրականության մեջ ոչինչ էլ չունեցանք: Հիմա էլ նմանատիպ իրավիճակ է»,-ասաց Սուրեն Պարսյանը:
Նրա խոսքով, երբ խոսվում է, որ տրանսֆերտները մեծ ազդեցություն ունեն սպառման ծավալների վրա, դրանով, ըստ էության, ջուր ենք լցնում Կենտրոնական բանկի ջրաղացին. «Վիճակագրության համաձայն 2022-ի հունվար-մայիսին մանրածախ առեւտուրն աճել է ընդամենը 1,8 տոկոսով: Լավ, եթե այդքան տրանսֆերտ է եկել, այդքան գումար է մտել Հայաստանի տնտեսություն, ռուս տուրիստներ են եկել, ինչո՞ւ մանրածախ առեւտրի էական աճ չենք ունեցել: Մենք ունեցել ենք գների սպեկուլյատիվ աճ եւ այդ եկող գումարներով թանկ ապրանքներ են գնվել: Այնպես չէ, որ պահանջարկն ավելացել է: Երկու հաց առնողը էլի երկու հաց է գնել, այնպես չէ, որ փողը շատ եկել է, հիմա սկսել է 4 հաց առնել»:
Անդրադառնալով բանկերի կողմից արտարժույթի կանխիկացման դեպքում 3-5 տոկոս սպասարկման գումար պահելուն, ասաց, որ դրանով ԿԲ-ն «ստերիլիզացիա» է իրականացնում. «Երբ օրինակ, կանխիկացման դեպքում 3-5 տոկոս գումար է ուզում, ԿԲ-ն ուզում է բանկերի ֆինանսական վիճակը կայունացնի եւ նաեւ որոշակի բյուջե է լցնում: Բայց դա նրան չի հաջողվում, որովհետեւ հստակ է, որ մենք կանխիկ դոլարի պակաս ունենք տնտեսության մեջ: Դա պայմանավորված է նրանով, որ մեր բանկերը նախկինում իրենց կանխիկ դոլարի խնդիրը լուծում էին ռուսական բանկերի միջոցով: Հիմա ՀՀ-ում կա 2-3 բանկ, որ կարողանում են ԱՄՆ-ից կանխիկ դոլար բերել: Այդ բանկերը դոլարը վաճառում են մյուս բանկերին: Այսինքն՝ այստեղ կա հստակ սպեկուլյացիա դոլարի հետ կապված»:
Կարդացեք նաև
Տնտեսագետի խոսքով, այնպես չէ, որ ամերիկյան բանկերը մեծ ուրախությամբ են այդ դոլարը փոխանցում Հայաստանին, քանի որ նրանք մտածում են, որ դա կարող է ռուսական գումարների կանխիկացման հնարավորություն դիտարկվի:
Լուսինե ԲՈՒԴԱՂՅԱՆ
