Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի «Դատաիրավական բարեփոխումներ և վեթինգ» ծրագիրը, որի փորձագիտական խորհրդի մեջ ներգրավված են մեկ տասնյակից ավելի հայտնի փաստաբաններ, իրավագետներ և իրավաբաններ, դիրքորոշում-ուղերձով դիմել է ՀՀ արդարադատության նախարար Կարեն Անդրեասյանին՝ մտահոգություն հայտնելով Բարձրագույն դատական խորհրդի թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշման կապակցությամբ։ Հիշյալ որոշումը Խորհուրդը կայացրել է 2021թ․ դեկտեմբերի 13-ին Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Գայանե Մազմանյանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցի վերաբերյալ, որտեղ արտահայտված անիրավաչափ իրավական դիրքորոշումը սկսել է բացասաբար ազդել այլ դատավորների կողմից թույլ տրված՝ մի քանի տարվա վաղեմության խախտումների գործերով ներկայացված բողոքների ընթացքի վրա։
ՄԱՀՀԻ «Դատաիրավական բարեփոխումներ և վեթինգ» ծրագրի փորձագետներն ահազանգ են հնչեցնում, որ վերջին շրջանում հանրային գանգատի ինստիտուտի շրջանակներում Արդարադատության նախարարություն ներկայացված նույնատիպ բողոքները ձևական առումով չեն քննվում, քանի որ Բարձրագույն դատական խորհրդի որոշմամբ վերջինիս անդամները միտումնավոր խոչընդոտ են ստեղծել իրենց կողմից նման վաղեմության գործեր քննելու համար։ Փորձագիտական խմբի անդամներն Արդարադատության նախարարությունից ակնկալում են նշված անիրավաչափ որոշման հետևանքների չեզոքացում և նախարարի հրապարակային պարզաբանումը խնդրո առնչությամբ։
Դիրքորոշում-ուղերձի ամբողջական տեքստը բերված է ստորև։
ՄԱՀՀԻ «ԴԱՏԱԻՐԱՎԱԿԱՆ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՎԵԹԻՆԳ» ԾՐԱԳՐԻ ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԽՄԲԻ ԴԻՐՔՈՐՈՇՈՒՄԸ 13.12.2021Թ․ ԹԻՎ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 ՈՐՈՇՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԵՎ ՈՒՂԵՐՁԸ ՀՀ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻՆ
Կարդացեք նաև
Հարգելի՛ պարոն նախարար,
Բարձրագույն դատական խորհուրդը (այսուհետ նաև՝ Խորհուրդ կամ ԲԴԽ) 13.12.2021թ. կայացրել է թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշումը (այսուհետ նաև՝ Որոշում)) Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Գայանե Մազմանյանին (այսուհետ նաև՝ Դատավոր) կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցի վերաբերյալ:
Գայանե Դավթյանը (այսուհետ նաև՝ Դիմող) 22.07.2021թ. հաղորդում է ներկայացրել Արդարադատության նախարարին՝ Դատավորի դեմ կարգապահական վարույթ հարուցելու խնդրանքով: Հաղորդման հիմքում Դիմողը դրել է Դատարանի 29.03.2019թ.՝ իր դեմ ներկայացված պահանջի բավարարման մասին որոշումը: Նախարարի 30.09.2021թ. թիվ 73-Ա որոշմամբ Դատավորի նկատմամբ հարուցվել է կարգապահական վարույթ:
Խորհուրդը Դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցի վերաբերյալ արտահայտել է այն իրավական դիրքորոշումը, որ Գայանե Դավթյանի հաղորդման հիման վրա վարույթ հարուցելու միջնորդությամբ հանդես գալու վեցամսյա ժամկետի սկիզբը սկսել է հոսել վճռի կայացման պահից, երբ արդեն իսկ Գայանե Դավթյանին հայտնի է դարձել իր դեմ կայացրած վճռի բովանդակությունը, մինչդեռ վերջինիս կողմից Նախարարին Դատավորի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու վերաբերյալ հաղորդումը ներկայացվել է 22.07.2021թ.:
Այսինքն 29.03.2019թ․-ից սկսած Դիմողն իմացել է ենթադրյալ խախտման մասին և հնարավորություն է ունեցել դիմելու Նախարարին՝ կարգապահական վարույթ հարուցելու նպատակով:
Վերը բերված հիմնավորումների լույսի ներքո Խորհուրդը որոշել է Արդարադատության նախարարի միջնորդությունը մերժել և դատավորին կարգապահական պատասխանատվության չենթարկել՝ պատճառաբանելով, որ Դիմողը բաց է թողել հաղորդում ներկայացնելու համար սահմանված վեցամսյա ժամկետը:
Իսկ ինչ վերաբերում է Արդարադատության նախարարի կողմից վկայակոչված դիրքորոշմանն այն մասին, որ «բոլոր դեպքերում խախտումը հայտնաբերող սուբյեկտը վարույթ հարուցող մարմինն է», Խորհուրդը հակադարձել է՝ նշելով, որ մինչև 02.05.2020թ. գործող դատական օրենսգիրք սահմանադրական օրենքը (այսուհետ նաև՝ Օրենք) սահմանել է, որ «դատավորի նկատմամբ վարույթ կարող է հարուցվել արդարադատություն կամ որպես դատարան՝ օրենքով նախատեսված այլ լիազորություններ իրականացնելիս նյութական կամ դատավարական իրավունքի նորմի ակնհայտ և կոպիտ խախտման հիմքերով՝ խախտումը հայտնաբերելուց հետո՝ վեց ամսվա ժամկետում», հետևաբար նախկին խմբագրությամբ գործող Օրենքը, ի տարբերություն գործող խմբագրության, որը սահմանում է, որ վարույթ կարող է հարուցվել խախտումը վարույթ հարուցող մարմնի կողմից հայտնաբերվելուց հետո մեկ տարվա ժամկետում, չի առանձնացրել խախտումը, հայտնաբերող սուբյեկտներին, այլ կարևորել է միայն խախտման հայտնաբերման պահը:
Չնայած թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշման ընդունվելուն՝ օրենսդրության նմանատիպ մեկնաբանության վերաբերյալ իրավական կարևոր դիրքորոշում են արտահայտել Խորհրդի անդամներ Վ․ Քոչարյանը և Դ. Խաչատուրյանը։
Համաձայն լինելով Խորհրդի վերը նշված երկու անդամների կողմից ներկայացված հատուկ կարծիքի հետ և զարգացնելով այն՝ ցանկանում ենք Նախարարի ուշադրությունը հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ դատական գործի կողմ հանդիսացող քաղաքացին ընդհանրապես չի կարող Օրենքի 144-րդ հոդվածի իմաստով «խախտում հայտնաբերող իրավասու սուբյեկտ» համարվել։
Նախ քաղաքացուն չի կարելի վերագրել դատավորի կարգապահական խախտումը հայտնաբերելու «իրավասություն» ունեցող սուբյեկտի կարգավիճակ, քանի որ դա ենթադրում է, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի կամ անձ ունակ է դատավորի գործողությունները նույնականացնել կարգապահական խախտմանը և «հայտնաբերել» այն:
Ակներև է, որ դատավորի կողմից թույլ տված կարգապահական խախտումը հայտնաբերելը պահանջում է նեղ մասնագիտական հատուկ գիտելիքներ, մասնավորապես դատավորի կարգապահական պատասխանատվությանը վերաբերող մի շարք հոդվածների, նորմերի և կարգավորումների իմացություն, մեկնաբանման և հիմնավորման ունակություններ, Խորհրդի նախադեպային պրակտիկայի վերաբերյալ խորը մասնագիտական գիտելիքներ և այլն։
Բացի այդ ընդունված Որոշմանը կողմ քվեարկած ԲԴԽ անդամների կողմից համապատասխան հոդվածի նման մեկնաբանությունը խնդրահարույց է նաև այլ տեսանկյունից, այն կարող է առաջացնել փակուղային իրավիճակներ խախտումը հայտնաբերելու ժամկետը որոշելու առումով:
Հաշվի առնելով, որ Օրենքը որպես վարույթ հարուցող մարմնին դիմելու հնարավորություն ունեցող սուբյեկտ է նախատեսել ոչ միայն դատական գործում ներգրավված և կողմ հանդիսացող անձանց, այլ նաև, օրինակ, պաշտոնատար անձանց, պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, զանգվածային լրատվության միջոցներին, իրավապաշտպաններին, քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներին և այլն, հարց կարող է առաջանալ, թե որ ժամկետն է, որ տարբեր դիմող սուբյեկտների պարագայում կարող է համարվել կարգապահական խախտում «հայտնաբերելու» ժամկետի սկիզբ, և հետևաբար որ պահից և մինչև որ պահն է տևում վեցամսյա ժամկետը տարբեր սուբյեկտների պարագայում։
Ասվածը խիստ էական նշանակություն է ձեռք բերում այն պատճառով, որ հնարավոր են բազում իրավիճակներ, երբ դատավարության կողմ հանդիսացող անձինք չհայտնաբերեն և չդիմեն վարույթ հարուցող մարմնին, սակայն խախտումը որոշ ժամանակ անց հայտնի դարձած լինի այլ անձանց, որոնք իրենց նախաձեռնությամբ դիմում ներկայացնեն դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու խնդրանքով։ Իսկ այդպիսի իրավիճակներ վերջին ամիսներին արձանագրվել են։
Նման պարագայում հայտնաբերման ժամկետի սկիզբը բացահայտելը չափազանց դժվար լուծելի, իսկ հաճախ նույնիսկ անլուծելի խնդիր կարող է հանդիսանալ, իսկ սուբյեկտների միջև տարանջատում չմտցնելը և բոլորի համար որպես վեցամսյա ժամկետի սկիզբ դատական ակտի ստացման, հրապարակման կամ կայացման պահը համարելը կարող է իմաստազրկել հանրային գանգատի ինստիտուտը և այն դարձնել վերացական՝ ոչ իրագործելի իրավունք:
Իսկ եթե, այնուամենայնիվ, փորձենք անտեսել այս ակնհայտ խնդիրները և մի պահ համաձայնենք Որոշման մեջ արտահայտված մոտեցումների հետ, ապա այդ պարագայում կիմաստազրկվի նաև նախկին խմբագրությամբ գործող Օրենքի 144-րդ հոդվածում նախատեսված հնգամյա ժամկետը, քանի որ նման պարագայում դատավորի կողմից թույլ տրված ենթադրյալ խախտումները բոլորին՝ ՀՀ երեք միլիոն քաղաքացիներին հայտնի են դառնում և որոշման տրամաբանությամբ «հայտնաբերվում» են անմիջապես, և հետևաբար, յուրաքանչյուր դեպքում էլ դիմումները պետք է ներկայացվեն բացառապես վեցամսյա ժամկետում, այլ ոչ թե 5 տարվա ընթացքում:
Պատահական չէ, որ 25.03.2020թ. կատարված և արդեն իսկ ուժի մեջ մտած փոփոխություններով ու լրացումներով Օրենքի համապատասխան դրույթը խմբագրվել է, և 144-րդ հոդվածում նախատեսվել է, որ կարգապահական վարույթ կարող է հարուցվել խախտումը վարույթ հարուցող մարմնի կողմից հայտնաբերվելուց հետո` մեկ տարվա ժամկետում, ինչը պետք է համարել ոչ թե նախատեսված կարգավորման փոփոխություն, այլ ընդամենն արդեն իսկ առկա, սակայն երկիմաստ մեկնաբանության տեղիք տվող կարգավորման հստակեցում, որպեսզի ապագայում բացառվի նշված դրույթների այնպիսի թյուրըմբռնումները, ինչպիսին դրսևորվել են Խորհրդի խնդրո առարկա Որոշմամբ:
Խորհրդի Որոշմանը կողմ քվեարկած անդամներն իրենք են իրենց հիմնավորումներում փաստել, որ նախկին խմբագրությամբ գործող Օրենքը նախատեսում էր կարգապահական վարույթ հարուցելու վերաբերյալ երեք տարբեր ժամկետներ, մասնավորապես, նշելով, որ՝ «(…) սահմանվում են երեք ժամկետներ, դրանք են` խախտումը հայտնաբերելուց հետո՝ վեց ամսվա ժամկետը, կարգապահական վարույթ հարուցելը դատական վարույթն ավարտվելուց հետո հինգ տարվա ընթացքում և կարգապահական վարույթ հարուցելու հարցի քննարկումը՝ կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթը վարույթ հարուցող մարմնին հայտնի դառնալու օրվանից մեկամսյա ժամկետում (…)»։
Բարձրագույն դատական խորհուրդն արձանագրել է նաև, որ՝ «(․․․) Օրենքը չէր կարող վարույթ հարուցող մարմնի համար նախատեսել երկու ժամկետ՝ 6-ամսյա՝ հայտնաբերելու և 1-ամսյա՝ վարույթ հարուցելու, քանի որ առիթը հայտնի դառնալու պահը համընկնում է հայտնաբերման պահի հետ, ուստի վեցամսյա ժամկետի նախատեսումը դառնում է իմաստազուրկ»:
Հարկ ենք համարում նշել, որ մեզ համար անընդունելի է ԲԴԽ անդամների այն պնդումը, որ կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթը հայտնի դառնալու պահը համընկնում է կարգապահական խախտման հայտնաբերման պահի հետ:
Օրենքի 146-րդ հոդվածով հստակ սահմանված են կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթները, որոնց թվում է նաև անձի հաղորդումը վարույթ հարուցող մարմնին:
Կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթի ի հայտ գալն ինքնին չի կարող համարվել խախտման հայտնաբերման պահ, քանի որ այն կարող է լիարժեք կամ հավաստի տեղեկություն չպարունակել կարգապահական խախտման առկայության մասին: Ենթադրյալ կարգապահական խախտումը կարող է հայտնաբերվել միայն վարույթ հարուցող մարմնի կողմից հաղորդման և դրա հետ կապված այլ նյութերի ուսումնասիրության արդյունքում:
Օրենքի համապատասխան դրույթների ձևակերպումից բխում է, որ 144-րդ հոդվածը վերաբերում է կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու նպատակով վարույթ հարուցելու ժամկետներին, և այն հստակ սահմանում է, որ կարգապահական վարույթ հարուցելու համար նախատեսված վեցամսյա ժամկետը վերաբերում է միայն վարույթ հարուցող մարմնի գործողություններին՝ կապված դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու նպատակով վարույթ հարուցելու հետ, այլ ոչ թե հաղորդում ներկայացրած անձին:
Որևէ դեպքում նախկին խմբագրությամբ գործող Օրենքի 144-րդ հոդվածի 4-րդ մասի հետևյալ ձևակերպումը՝ «Կարգապահական վարույթ հարուցելու հարցը քննարկվում է այն հարուցելու առիթը վարույթ հարուցող մարմնին հայտնի դառնալու օրվանից մեկ ամսվա ընթացքում», չի կարող մեկնաբանվել որպես «վարույթ հարուցելու ժամկետ», քանի որ եթե Օրենսդիրը նման մտադրություն ունենար, ապա կկիրառեր նշված, այլ ոչ թե «կարգապահական վարույթ հարուցելու հարցի քննարկում» ձևակերպումը:
Օրենքի 146-րդ հոդվածի 4-րդ մասով պարտավորություն է դրվում վարույթ հարուցող մարմնի վրա հաղորդմանն ընթացք տալու վարույթ հարուցելու հարցը քննարկելու, ուսումնասիրություններ կատարելու համար, ինչը կարող է ներառել նույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված վարույթ հարուցող մարմնի լիազորությունը՝ մինչև վարույթի հարուցման հարցի լուծումը հաղորդում ներկայացրած անձին առաջարկելու ներկայացնել կարգապահական վարույթ հարուցելու համար նշանակություն ունեցող տեղեկությունների վերաբերյալ նյութեր:
Օրենքի 146-րդ հոդվածի 3-րդ մասով վարույթ հարուցելու հարցը լուծելու նպատակով հաղորդում ներկայացրած անձից լրացուցիչ նյութեր հայցելու վարույթ հարուցող մարմնին ընձեռնված հնարավորությունը նույնպես խոսում է ԲԴԽ երկու անդամների հատուկ կարծիքով ներկայացված դիրքորոշման օգտին։ Նշված հնարավորության իրագործումը և կարգապահական վարույթ հարուցելու մեկամսյա ժամկետի պահպանումը գործնականում անիրագործելի կլինեն:
Սույն կարգապահական վարույթի նյութերի ուսումնաաիրությունից պարզ է, որ Գայանե Դավթյանի կողմից 22.07.2021թ․ Նախարարին ներկայացվել է հաղորդում Դատավորի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու վերաբերյալ, իսկ Նախարարի 30.09.2021թ․ թիվ 73-Ա որոշմամբ Դատավորի նկատմամբ հարուցվել է կարգապահական վարույթ:
Վարույթի նյութերով ներկայացված փաստերը համադրելով վերոշարադրյալ իրավական մեկնաբանությունների հետ՝ գտնում ենք, որ կարգապահական վարույթ հարուցող մարմնի կողմից ժամկետների խախտում թույլ չէր տրվել, և ԲԴԽ-ը պարտավոր էր Օրենքով նախատեսված ընթացակարգով քննել գործը և որոշում կայացնել ենթադրյալ կարգապահական խախտման վերաբերյալ:
Կարևոր ենք համարում փաստել նաև, որ մեր կարծիքով և՛ սույն Որոշումը, և՛ Խորհրդի կողմից կայացված այն որոշումները, որոնք չեն ընդունվել Խորհրդի անդամների ձայների մեծամասնությամբ, չեն կարող հանդիսանալ անվիճարկելի կամ անքննարկելի և նախադատելի նախադեպ: Այս հանգամանքը յուրաքանչյուր դեպքում պետք է հաշվի առնեն ինչպես դատավորները, այնպես էլ կարգապահական վարույթ հարուցող մարմինները:
Վերը բերված ողջ վերլուծության արդյունքում ևս մեկ հարց է ծագում՝ արդյո՞ք սույն Որոշմամբ չի անտեսվում հանրային գանգատի ինստիտուտը, որը բխում է Դատական օրենսգիրք սահմանադրական օրենքի 146-րդ հոդվածի փիլիսոփայությունից: Ըստ որում, Խորհրդի հատուկ կարծիք արտահայտած անդամներն անդրադարձել են նաև այս խնդրին՝ մասնավորապես նշելով, որ 144-րդ հոդվածով սահմանված ժամկետների՝ բոլոր սուբյեկտների վրա տարածվելու մեկնաբանությունը, չառանձնացնելով դա այն հանգամանքից, թե հաղորդում ներկայացնողը կոնկրետ գործով որպես կողմ ներգրավված անձն է եղել, թե ոչ, բավականին խնդրահարույց է, և նման պայմաններում խախտման հայտնաբերման 5 տարվա ժամկետը կորցնում է իր իմաստը:
Բացի այդ խախտումը հայտնաբերող սուբյեկտներին չտարանջատելով և կարևորելով միայն խախտման հայտնաբերման պահը՝ կարծեք թե վերացվում է հանրային և մասնավոր շահերի տարանջատումը, որն անընդունելի է:
Անկախ, անաչառ, օրենքի հիման վրա ստեղծված դատական համակարգ ունենալը բխում է հանրային շահի ինստիտուտից և ըստ էության իրենից բխեցնում է հանրային գանգատի ինստիտուտը, որը տվյալ դեպքում հավասարեցվել է մասնավոր գանգատի ինստիտուտին:
Այսինքն վերը նշված ինստիտուտը կյանքի է կոչվում օրենսդրական այն կարգավորմամբ, որ կարգապահական վարույթ հարուցելու խնդրանքով իրավասու մարմնին կարող է դիմել ոչ միայն կոնկրետ տվյալ գործով կողմ հանդիսացած շահագրգիռ անձը, որի իրավունքներին և պարտականություններին է վերաբերում տվյալ դատական ակտը, այլ նաև այլ անձինք, որոնք որևէ ուղիղ առնչություն չունեն տվյալ կոնկրետ դատական ակտի և գործի հետ, սակայն պակաս շահագրգիռ չեն ունենալու անկախ, արդար, անաչառ, օրենքի հիման վրա ստեղծված դատարան։
Ի լրումն այս ամենի՝ գոյություն ունեն օբյեկտիվ հանգամանքներ, որոնց ազդեցությամբ տվյալ ժամկետի տարածումը բոլոր սուբյեկտների վրա դատական ակտի հրապարակման պահից մեր համոզմամբ իրավաչափ չէ, քանի որ միայն «Դատալեքս» իրավական տեղեկատվական կայքի միջոցով հնարավոր չէ ծանոթանալ բոլոր քննվող գործերին՝ հաշվի առնելով նաև տարեկան քննվող գործերի քանակը, որոնք հասնում են հազարների և նույնիսկ տասնյակ հազարների:
Հասկանալի է, որ սկսվել է մի գործընթաց, որով ապահովագրվում է անցյալը՝ ներկայի և ապագայի հաշվին, բայց մեր համոզմամբ՝ Նախարարի կողմից պետք է ձեռնարկվեն ողջամիտ ջանքեր, որպեսզի Խորհուրդն այլ գործերով հրաժարվի իր այս Որոշումից և տա այս մեկնաբանությունից շեղվող և տարբերվող այլ մեկնաբանություն:
Հասկանալի է, որ չկա իրավական այլ հարթություն, որտեղ կարելի էր վիճարկել սույն Որոշման օրինականության և հիմնավորվածության հարցը, բայց այլ գործերով վարույթների հարուցումը և Խորհրդում սույն որոշման իրավաչափության հարցի բարձրացումը կարևոր նշանակություն կարող են ունենալ:
Բացի այդ գտնում ենք, որ այս և նմանատիպ այլ որոշումները, որոնք չեն ընդունվել խորհրդի բոլոր անդամների կողմից, իրենց նախադեպային ուժի տեսանկյունից ավելի ցածր կարգավիճակ պետք է ունենան, քան ամբողջական կոնսենսուսով ընդունված որոշումները (հարկ է հավելել, որ ԲԴԽ Հատուկ կարծիք ներկայացրած երկու անդամներն էլ ավելի կտրուկ դիրքորոշում են արտահայտել՝ մասնավորապես նշելով, որ նման որոշումները նախադեպային ուժ ունենալ չեն կարող), սակայն հակառակ այս ամենի՝ Արդարադատության նախարարությունում թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշումն ընդունվել է որպես անժխտելի և անքննարկելի նախադեպ և հիմք է հանդիսացել համանման գործերով կարգապահական վարույթ հարուցելու դիմումները մերժելու համար, ինչը միանշանակորեն իրավաչափ և արդար չէ, ուստի պահանջվում է նմանօրինակ վարքագծի շուտափույթ վերանայում:
Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի «Դատաիրավական բարեփոխումներ և վեթինգ» ծրագիրը խորը մտահոգությամբ արձանագրում է, որ եթե մինչ այս՝ արդարադատության վերականգնումը խոչընդոտող ԲԴԽ որոշումը, Արդարադատության նախարարությունը, օրինակ, գտել է, որ Գայանե Դավթյանի հաղորդման հիման վրա վարույթ հարուցելու որոշում կայացնելու և վարույթը ԲԴԽ ուղարկելու հիմքեր կան և այդպես էլ վարվել էր, ապա հիշյալ որոշումից հետո, ցավոք, նախարարությունն այլևս մերժում է նմանօրինակ հաղորդումները՝ հղում կատարելով թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշման վրա։
Կասկածի տակ դնելով ԲԴԽ որոշման իրավաչափության հարցը՝ այդուհանդերձ տարակուսելի է, թե ինչու է դրա հետ համակերպվել նաև Արդարադատության նախարարությունը՝ ինքն էլ դառնալով քաղաքացիների խախտված իրավունքների վերականգնման խոչընդոտներից մեկը, ավելին՝ այդ ոչ իրավաչափ որոշման հիման վրա քաղաքացիների կամ քաղաքացիական հասարակության ներկայացրած հաղորդումների մերժումներով անուղղակի լեգիտիմացնելով այն։
Որպես հանրագումարվածի ապացույց արժե վկայակոչել քաղաքացի Լ․Բ․-ի կողմից, ապա նաև ՄԱՀՀԻ-ի անունից Ձեզ ուղարկված կարգապահական վարույթ հարուցելու երկու հաղորդումները՝ դատավորներ Արմենուհի Բադիրյանի և Զարուհի Նախշքարյանի վերաբերյալ, որոնք քաղաքացի Լ․Բ․-ի գործով թույլ են տվել նյութական և դատավարական նորմերի դիտավորությամբ ու կոպիտ անփութությամբ խախտումներ:
Մենք հակված ենք մտածել, որ ԲԴԽ կողմից նման որոշման ընդունումը հետապնդել է ներկայի և ապագայի հաշվին անցյալն ապահովագրելու և անքննելի դարձնելու, խախտումներ թույլ տված դատավորներին պատասխանատվությունից ազատելու նպատակներ, որոնց հետ հաշտ չեն կարող լինել ո՛չ հասարակությունը, ո՛չ էլ, ենթադրում ենք, Արդարադատության նախարարությունը։
Ուստի գտնում ենք, որ Արդարադատության նախարարությունն իր երբեմնի արդար դիրքորոշումը վերահաստատելու համար պետք է վերանայի քաղաքացի Լ․Բ․-ի և այլոց հաղորդումներով կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին իր իսկ մերժումները և նախադեպային ուժ ու մեկնաբանություն չհաղորդի ԲԴԽ անիրավաչափ որոշմանը։
Այսպիսով, որպես քաղաքացիական հասարակություն պահանջում ենք ձեր գործողություններով կամ անգործությամբ չնպաստել թիվ ԲԴԽ-98-Ո-Կ-26 որոշմանը նախադեպային ուժ հաղորդելու ուղիղ և անուղղակի դրսևորումներին, ավելին՝ անհապաղ պայմաններ ստեղծել քաղաքացիների իրավունքների վերականգնման ճանապարհին ԲԴԽ կողմից արհեստականորեն ու միտումնավոր խոչընդոտի վերածված այս ծուղակից արդարադատությունը դուրս հանելու և օրենսդրության պահանջները կատարելու ուղղությամբ։
Սույն խնդրով ակնկալում ենք Արդարադատության հարգարժան նախարար պարոն Կարեն Անդրեասյանի հրապարակային պարզաբանումը։
Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի «Վեթինգ և դատաիրավական բարեփոխումներ ծրագիր»
