Ստեղծվել է մի իրավիճակ, երբ գյուղատնտեսությամբ զբաղվողի այս տարվա հեռանկարն ավելի ռիսկային դարձավ։ Սեզոնին թանկացած դիզելային վառելիք, պարարտանյութեր ու թունանյութեր, ոռոգման ջրի խափանումներով մատակարարում եւն։ Եվ հիմա, երբ գյուղգործունեություն ծավալողը սպասում է մթերքի իրացմանը, արտահանողներն են խնդրի առաջ կանգնել՝ դոլարի արժեզրկում, վառելիքի ծախսի ավելացում եւ փակ Վերին Լարս։ Եթե խնդիրը շատ արագ չկարգավորվի, արտահանողները մեծ կորուստներ կկրեն՝ իբրեւ հետեւանք կորուստներ բերելով նաեւ գյուղտնտեսություններին, որոնք էլ իրենց հերթին վարկերի մարման խնդիրներ կունենան եւն։
Մեր այգեգործները միշտ բողոքում են, որ իրենց աշխատանքը արտահանողներին «կոպեկներով» են տալիս։ Ծանոթներիցս մեկը, որ ծիրանի 4 այգի ունի (միասին՝ 3.6 հա), պատմում է, որ «Երեւանի վերավաճառողներն ավելի թանկ են վերցնում, բայց ծավալ չեն տանում»։ Հիմա, որ Լարսը փակ է, էն «կոպեկներն էլ են երազելու»։ Ստիպված էժան տվել են վերավաճառողներին։
Նախ՝ ներքին սպառումն անսահմանափակ չէ, եւ ապրանքը փչանալ կարող է՝ գյուղտնտեսությունների համար բացասական բոլոր հետեւանքներով հանդերձ։ Հետո՝ Լարսի խնդիրը եթե նույնիսկ հիմա արագ կարգավորվի, մեկ ամիս հետո նորից կարող է ծագել՝ իր հետ բերելով արտահանվելիք այլ ապրանքների հետ կապված խնդիրներ։ Վերամշակող ձեռնարկությունները խնդիրը կարող են մասնակի լուծել։ Բայց միայն՝ մասնակի։ Որովհետեւ անկախ այն հանգամանքից, թե ինչքանով ձեռնտու գնով են գյուղացուց պտուղ-բանջարեղեն վերցնում, դրանից նրանց վերջնական արտադրանքի գինը չի փոխվում։ Իսկ եթե ավելի ստույգ՝ տարեցտարի ավելի է թանկանում՝ միշտ պատրաստի պատճառաբանություններով՝ հարկերով, փաթեթավորմամբ, տարրաների ձեռքբերման գներով պայմանավորված։ Մինչդեռ գյուղացու վիճակն անփոփոխ է մնում՝ էժան իրացված ապրանքով։
Սրանք խնդիրներ են, որոնց բախվում ենք ամեն տարի։ Մինչդեռ գյուղատնտեսությունն այն ոլորտն է, որտեղ պետությունը միշտ պետք է գործուն դեր ունենա ու ակտիվ կարգավորող լինի։ Պետությունը պետք է հստակ քայլեր ձեռնարկի, եթե հարկ է, ապա նաեւ՝ ոչ ստանդարտ քայլեր։
Կարդացեք նաև
Արմենուհի ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթի այսօրվա համարում:
