Կառավարության՝ մայիսի 26-ի նիստի մեկնարկին Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրեց, թե «ԱՄՆ-ի Կանավերլ հրվանդանում գտնվող տիեզերակայանից SpaceX ընկերության տիեզերանավով Երկիր մոլորակի ուղեծիր է դուրս բերվել Հայաստանի առաջին տիեզերական արբանյակը»։
Վարչապետի՝ ավիացիայի հարցերով նախկին խորհրդական Հակոբ Ճաղարյանը «ցնցող» իրադարձությանը հետևյալ դիտանկյունից մոտեցավ, ընդ որում թե՛ իր գրառմամբ, թե՛ մեզ հետ զրույցում:
«Նպատակը հերթական սուտը խոսելն է: Որքան սուտը մեծ է, այնքան ավելի հեշտ է մարսվում իր ընտրողների կողմից»,-ասում է մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ ավիացիայի, ոչ թե տիեզերքի մասնագետ է, բայց կան պարզ ճշմարտություններ, որոնք հասանելի են ցանկացածին:
«Falcon 9 հրթիռին ծանոթ ենք դեռևս 2009-2010 թթ.-ից: Այն միջին կարգի հրթիռ է, որը փոխադրում է մինչև 60 արբանյակ:
Կարդացեք նաև
«SpaceX»-ը 2016 թ.-ին կոմերցիոն ծրագիր էր հայտարարել: Սկզբում մինչև 150 կգ բեռ տեղավորող արբանյակը տիեզերք էր տանում 1 մլն 250 հազար դոլարով, իսկ մինչև 300 կգ արբանյակը՝ 2 մլն 500 հզր դոլարով: Երբ պատվերները շատացան, նվազեցին նաև գները, քաշերը մեծացրեցին՝ 200 կգ արբանյակն արժեցավ 1 մլն դոլար: Գների նվազեցմանը հասան տանող հրթիռի հետ վերադարձով պայմանավորված, այսինքն՝ մի քանի տանող հրթիռ չեն արտադրում, հրթիռը վերադառնում է և դառնում բազմակի օգտագործման: Հիմա՝ 1 մլն դոլարանոց իսպանա-հայկական հրթիռը՝ «Urdaneta-armsat1»-ը բասկերի երկրի հրթիռն է, որի մեջ տեղադրված է երկու մոդուլ՝ իսպանականը և հայկականը: Որքանո՞վ է Հայաստանի կառավարման հնարավորությունն այդ մոդուլին, ես չգիտեմ: Տեխնիկական ճշգրտություններ տալ չեմ կարող: Դա «armsat1»-ի թիմը կարող է ասել, թե որքանով է մեր կողմից արբանյակը կառավարվում: Կարծում եմ, որ կառավարվում է, որովհետև պետք է կապի կանալ լինի: Կա՛մ իսպանացիների հետ նույն կապի կանալով ենք կառավարում մեր հասանելիք բաժինը , կա՛մ երկու առանձին կապի կանալ ունենք: Նշենք նաև, որ անվանման մեջ առաջինն իրենց անունն է, սա ևս պետք է բացատրեն, թե ինչու է այդպես:
Բաց աղբյուրներում շատ տեղեկություններ չկան, այնպես որ պետք է հստակ մեկնաբանություններ հնչեն, թե որքանով է այդ արբանյակը մերը, որքանով իսպանական, ով է արբանյակի պատվերը տվել: Գուցե իրենք տվել են, իսկ մերոնք ուղղակի միացել են, որ ֆինանսական առումով ավելի մատչելի լինի: Նույնիսկ հավասար մասնաբաժինների դեպքում դա կարժենա 500 հազար ԱՄՆ դոլար, ավելի քիչ, քան ԱԺ պարգևավճարներն են: Եթե ամփոփենք, սիրողական մակարդակում իմ դիտարկումները սրանք են»,-եզրափակում է Հակոբ Ճաղարյանը:
Լուսինե ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում։