Տարածաշրջանային անվտանգության հարցերով ղազախ փորձագետ Նուրլան Դոսալիևը ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքին, որ աշխարհակարգի մասնատումն ուղեկցվում է լարվածության և առճակատման կայուն աճով։ Ըստ նրա՝ միաբևեռ աշխարհի գոյության վերջին փուլը բնութագրվում է ամբողջ աշխարհում բռնության կտրուկ ալիքով, նացիզմի վերակենդանացումով, բացահայտ հարձակումներով՝ ամեն խորհրդայինի և ռուսականի դեմ:
Այսօր ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի ռուսաստանյան հետազոտությունների կենտրոնի, «Ինտեգրացիա եւ զարգացում» կազմակերպության եւ Եվրասիական փորձագիտական ակումբի կազմակերպած «ՀԱՊԿ-ի ներկան եւ ապագան. ՀԱՊԿ պայմանագրի 30 ամյակը եւ կազմակերպության ստեղծման 20-ամյակը» թեմայով քննարկման ժամանակ, փորձագետն ասաց.
«Ինքնիշխան երկրների ներքին գործերին լկտի և բացահայտ միջամտությունն ուղեկցվում է մի բանով, որը նախկինում գոյություն չուներ. սրանք փորձեր են ներխուժելու մարդու ներաշխարհ՝ վերափոխելով մարդկային արժեքները, որոնք հազարավոր տարիներ սնվել են ժողովուրդների կողմից։ Մարդկային գիտակցության հոգևոր և կրոնական ոլորտների ծաղրի տարբեր ձևեր են տարածվում»:
Փորձագետի գնահատմամբ՝ ՀԱՊԿ-ի կարգավիճակն ու կուտակված ներուժը հնարավորություն են տալիս իրականացնել կազմակերպվածության բարձր մակարդակի հասնելու ցանկությունը, որը կոչված է վերականգնել արդարությունն աշխարհում:
Կարդացեք նաև
«ՌԴ զինված ուժերը հատուկ ռազմական գործողություն են իրականացնում 21-րդ դարի նացիզմի դեմ՝ պաշտպանելով ոչ միայն ռուսական աշխարհը, այլև ՀԱՊԿ-ում, ԵԱՏՄ-ում և ԱՊՀ-ում նրանց դաշնակիցներին՝ միաժամանակ փրկելով Եվրոպան շագանակագույն ժանտախտից։ ՌԴ զինված ուժերի հատուկ ռազմական գործողությունն Ուկրաինայում վաղ թե ուշ կավարտվի Ռուսաստանի լիակատար հաղթանակով, այլընտրանք չկա։ Ուկրաինական նացիզմի հետ միասին ԱՄՆ-ի հեգեմոնիան վերջ է տալիս իր կյանքին։ ԱՄՆ-ը կդադարի լինել աշխարհի «կենտրոնն» ու նրա ժանդարմը։ Աշխարհն այլևս միաբևեռ չէ, նոր պարադիգմը, որում աշխարհի բոլոր երկրները պետք է ապրեն, զարգանան և կառուցեն գործողությունների լավագույն ուղին, ԱՄՆ-կենտրոն համաշխարհային միջավայրի փլուզումն է: Եվ սա է նորագույն ժամանակների հիմնական իրականությունը»,- կարծում է ղազախ քաղաքագետը։
Նրա գնահատմամբ, այնուամենայնիվ, ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ և ԱՊՀ անդամ երկրների այլ տարածաշրջաններում իրավիճակն ապակայունացնելու բացասական սցենարի հանկարծակի դրսևորման շատ մեծ հավանականություն կա:
Բանախոսն անդրադարձավ նաեւ ամերիկյան կենսաբանական լաբորատորիաների խնդրին՝ նկատելով, որ աշխարհն ապահովագրված չէ վտանգավոր վարակների բռնկումից եւ քաոսի առաջացումից . «Ուկրաինայում, որտեղ զարգացումներ էին ընթանում հատկապես վտանգավոր ախտածինների՝ սիբիրախտի, Ղրիմ-Կոնգոյի հեմոռագիկ տենդով, ժանտախտի և այլ հիվանդություններով, Աֆղանստանում, որտեղ 13 տարի տեղակայվել են ԱՄՆ զինվորականները և արել են այն, ինչ ուզում են, բացարձակապես անվերահսկելի են համաշխարհային հանրության ուշադրությունից»։
Ըստ բանախոսի՝ այս գործոնները ստիպում են հավելյալ միջոցներ ձեռնարկել ՀԱՊԿ անդամ երկրների անվտանգությունն ապահովելու համար՝ առաջին հերթին վերահսկելով կենսաբանական իրավիճակը։ «Մենք բոլորս՝ ՀԱՊԿ և ԵԱՏՄ անդամ երկրները, նախկին ԽՍՀՄ հանրապետությունները, միասին ենք վտանգի առաջ, այնքան մեծ, որ նույնիսկ ՀԱՊԿ ներկայիս կառուցվածքը կարող է երերուն թվալ, դա հասկանում է մեր թշնամին եւ անխուսափելիորեն փորձելու է հարվածել հիմա: Մինչդեռ, մեր պետություններն իրականում բաժանված են, և չունեն ոչ սահմանների պաշտպանության միասնական համակարգ, ոչ մեկ հրամանատարությանը ենթակա բանակ, ոչ էլ պետական անվտանգության միասնական համակարգ՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով։ Գալիս է ճշմարտության պահը, երբ ժամանակն է, որ նախկին խորհրդային հանրապետությունները վերանայեն իրավիճակը և ձեռնամուխ լինեն միասնական ռազմական և պետական անվտանգության կառուցմանը։ Այդ կառույցը պետք է ապահովի միասնական զինված ուժեր և պետական անվտանգության միասնական համակարգ։ Իսկ ՀԱՊԿ-ի կուտակած փորձը եզակի է նրանով, որ հենց այս կազմակերպությունն է, որը կարող է և պետք է հիմք հանդիսանա նախկին ԽՍՀՄ հանրապետությունների անվտանգության նոր համակարգի ստեղծման համար»,- ասաց Նուրլան Դոսալիևը:
Նելլի ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
