Դրոշը պղծվե՞լ է, թե՞ հակառակը, վերածվել Հայաստանի Հանրապետության դրոշի
Արցախի Հանրապետության դրոշը հանրապետության պետական խորհրդանիշներից մեկն է։ Այն հաստատվել է 1992 թվականի հունիսի 2-ին՝ երկրի Գերագույն խորհրդի որոշմամբ: «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության մասին» օրենքի հոդված 10-ով՝ «Պատասխանատվությունը սույն օրենքի պահանջները խախտելու դեպքում» սահմանված է՝ «Պահանջների խախտումը առաջացնում է պատասխանատվություն օրենքով սահմանված կարգով»: Արցախի Հանրապետության պետական դրոշը սահմանվում եւ պաշտպանվում է Արցախի սահմանադրության հոդված 21-ով: Օրեր առաջ դրոշի հետ կապված միջադեպ եղավ մայրաքաղաքի Ֆրանսիայի հրապարակում, երբ մի քանի աժբ-ականներ ներկեցին այն Եռագույնով: Եղան դատապարտողներ, եղան նաեւ այլ կարծիքներ: Ձեզ ենք ներկայացնում լիբանանահայ բլոգերի արձագանքը:
Ընդամենը մի քանի օր առաջ Հայաստանի Հանրապետությունում ականատես եղանք լարվածության այլ ճնշող հույզերի, վիճաբանության, կոնֆլիկտի հակման եւ պատրաստակամության դրսեւորման, բնազդները բարձրացան եւ կարող էին հասնել բախման: Ամեն ինչ սկսվեց իշխանության դեմ ուղղված երկու քաղաքական ցույցից, երկու քաղաքական ընդդիմության, երկու քաղաքական ճակատների, որոնք ընդհանուր մի բան ունեն. նրանք ընդդիմանում են գործող իշխանությանը, բացի նրանից, որ սկզբունքորեն տարաձայնություններ ունեն գրեթե բոլոր հարցերում։
Առաջինը, որը կազմակերպել եւ հռչակել է Ազգային Ժողովրդավարական դաշինքը, իր ամսաթիվը հայտարարել էր ապրիլի 9-ին, իսկ ապրիլի 5-ին՝ մեկ այլ ընդդիմադիր ուժերի կոալիցիան, մեկը՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցությունից եւ 2-րդ նախագահի կողմնակիցներից կազմված «Հայկական դաշինք» կոալիցիան: Մինչ ապրիլի 5-ի կազմակերպված ցույցը բարձրացնում էր «Եվս մեկ անգամ կազատագրենք Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը» կարգախոսը, Ազգային Ժողովրդավարական Բեւեռն արտահայտեց իր տեսլականը, որ Արցախը համարում է Հայաստանի անբաժանելի մասը, ոչ թե առանձին միավոր, եւ այդ պատճառով քարոզարշավ է սկսել, որ նա միայն ճանաչում եւ համարում է Հայաստանի Հանրապետության դրոշը որպես վերջնական բացառիկ միավորող դրոշ եւ, հետեւաբար, համարում է, որ Արցախի դրոշի վրա լրացուցիչ խորհրդանիշները խախտում են ազգային միասնությունը:
Կարդացեք նաև
Ես քաղաքական վերլուծաբան կամ ստրատեգ չեմ, ես պարզ հայ քաղաքացի եմ եւ հետեւաբար, չեմ զբաղվի քաղաքական բանավեճով, թե որ փաստարկն է լավագույնս ծառայում Արցախին եւ Հայ դատին, սա բարդ քննարկում եւ խնդիր է, որը ես պետք է քննարկեմ եւ, հետեւաբար, փորձեմ առաջարկել առաջարկներ, որոնք հուշում են, թե որ քաղաքական ռազմավարությունը, ում մոտեցումն է ավելի լավը:
Ես այստեղ եմ, որպեսզի փորձեմ իմ օբյեկտիվ տպավորության եւ տեսակետների փորձը, արդյոք Ազգային ժողովրդավարական առանցքը սխալ քայլ արեց՝ Արցախի դրոշի սպիտակ մասերը ներկելով եռագույնով, Հայաստանի Հանրապետության դրոշի գույներով։ Նախ կուզենայի լինել անկեղծ եւ ազնիվ, կաշխատեմ չլինել կողմնակալ, լինել օբյեկտիվ, արդար եւ հավասարակշռված, փորձել օբյեկտիվ լինել եւ կողմնակալ կարծիք չհայտնել, ամենեւին չի նշանակում, որ ես չեզոք եմ:
Գաղտնիք չէ, ես չեզոք չեմ եւ գտնում եմ, որ իմ պատկերացումները, հույզերը, քաղաքական հայացքները խորապես համընկնում եւ համահունչ են ԱԺԲ-ի տեսակետներին, ես նրանց քաղաքական խոսքին եւ գաղափարներին առնվազն 90%-ով համաձայն եմ, բնականաբար, նույնական չեն, բայց չեմ ենթադրում, որ երբեւէ լինում են իրավիճակներ եւ դեպքեր, երբ երկու մտքերը նույնական են, ես համաձայն եմ նրանց երկուսի կարգախոսների հետ. արտաքին քաղաքականության եւ ներքին քաղաքականության վերաբերյալ՝ որոշ բացառություններով: Ասված է, որ ես չեզոք չեմ, դրա համար էլ զգում եմ, որ պետք է կրկնակի փորձ անեմ օբյեկտիվ, արդար եւ հավասարակշռված մնալու համար։ Ես վերջնական բացարձակ կոնկրետ դատողություններ կամ դատավճիռներ չեմ կայացնի: Ես միայն կփորձեմ արտահայտել իմ սեփական տեսակետը եւ որպես հանրապետություն վերադարձած լիբանանահայ եւ ժողովրդավարական ձախակողմյան հայ, որը ներդաշնակ է ԱԺԲ-ի ազգային շարժման հետ։
Ես այստեղ չեմ, որ դառնամ ԱԺԲ-ի պաշտպան-փաստաբան, ես կոչման անդամ չեմ, ոչ էլ նրանց պաշտոնական խոսնակը, ես չեմ կարող կարդալ մտադրությունները եւ փորձել դատել մարդկանց գործողությունները՝ փորձելով հայտարարել, որ գիտեմ նրանց մտադրությունները, ինչպես Սուրբ Աստվածաշունչն է. ասում. «Մի դատեք, եւ չեք դատվի, մի դատապարտիր, եւ չես դատապարտվի» (Ղուկաս 6:37): Եվ մեկ այլ բանում Քրիստոսը զգուշացնում է մեզ, որ միայն ԱՍՏՎԱԾ գիտի մարդկանց խորը մտադրությունները, եւ մենք երբեք չպետք է փորձենք ենթադրել եւ պնդել, որ մենք գիտենք, թե ինչ մտադրություններ կան:
Հետեւաբար, ես այստեղ չեմ, որ փորձեմ պնդել, որ գիտեմ, թե ինչ նպատակ է եղել, ոչ ոք ի վիճակի չէ դա անել, երբեմն եւ ամենից հաճախ մենք՝ մարդիկ, որոշումներ ենք կայացնում, բայց նույնիսկ մենք չգիտենք, թե կոնկրետ ի՞նչ դրդապատճառներ են թաքնված մեր գործողությունների հետեւում։ Ինձ անհանգստացնում է ծայրահեղ ռեակցիաների ծավալը, որոնք առաջացել են մի քանի մակարդակներում: Նախ, որ ոմանց առաջ գնալն ու համազգային շարժման վրաններն այցելելն ու սպառնալիքներ հնչեցնելը շատ վտանգավոր եւ վնասակար մոտեցում է, յուրաքանչյուր ղեկավարություն պետք է համեմի նման պահվածքը, նույնիսկ եթե դա հիմնավորի ասելով, որ դա արած մարդիկ կրքոտ են. հայրենասեր գաղափարախոսներին, որ իրենց հրահրելն ու գրգռելն ԱԺԲ-ի գործողություններն են, դա ոչ արդարացում է, մանավանդ որ, անցել է մի քանի օր: Հայտարարել, որ նրանք ԱԺԲ-ի գործունեությունը համարում են սադրանք եւ դավադրություն, եւ նույնիսկ դա որպես դավաճանություն, դա ոչ միայն չափազանց ծայրահեղ է, այլ պառակտում է, քաղաքական քննարկումների փոխարեն հնչեցին բարձր կարգախոսներ, որոնք միայն խզումներ կստեղծեն արդեն իսկ ներսում: Սա «պղծման» գործողությո՞ւն է:
ՀԻՄԱ ԱՅՍՏԵՂ Է ՇԱՏ անհեռատես ՄՈՏԵՑՈՒՄ: Ես սա կարող եմ համարել միայն որպես արկածախնդիր դեմագոգի արարք, սա հավանաբար կպառակտի փողոցը, հանրապետությունն ու ազգը, կստեղծի հերթական ճեղքվածք, լրացուցիչ բաց, անխոհեմ մոտեցում:
Կոչ եմ անում գիտակցել, թե ինչպես կարելի է երբեւէ տեսնել մի բանի վերափոխումը, որը ես ինքս խորապես հարգում եմ Հայաստանի Հանրապետության դրոշը, ԱԺԲ-ն ուզում էր ասել, որ համարում է ՀՀ դրոշը Հայաստանի Հանրապետության՝ որպես գերագույն, բացառիկ, միավորող դրոշ, որ ազգը պետք է համախմբվի իր գույների ներքո: Հատկապես որ, այն կողմը, ով կարծես թե ընդունում է այս տեսությունը, շատ ամուր համբավ ունի եւ տասնամյակներ շարունակ իրեն հռչակել է Հայաստանի Հանրապետության ներկայիս դրոշի պահապան, ես չափազանց ցնցող, զարմանալի եմ համարում այս մոտեցումը: ԱԺԴ-ն նույնպես ուղիղ երկխոսության կոչ է արել այս միջադեպի համար իր աջակիցներից մեկի միջոցով, սակայն դրական արձագանք չի գտել: Ինչ-որ մեկը կարող է համաձայնել կամ չհամաձայնել ԱԺԴ-ի նախաձեռնությանը, բայց խնդրում եմ լավ մտածեք՝ նախքան այն որպես պղծություն տեսնելը, ի՞նչ ուղերձ ենք ուզում հղել այստեղ, ԱԺԲ-ն պղծե՞լ է այն անբարոյական խորհրդանիշներով՝ ազգի թշնամիների դրոշի գույներով, ՈՉ, այն վերածեց Հայաստանի Հանրապետության դրոշի:
Թող Տերը պահապան եւ պահպանի Հայաստանի Հանրապետությունը եւ հայազգը՝ իր արեւելյան եւ արեւմտյան մասերով՝ Լեռնային Ղարաբաղով եւ Սփյուռքով։
Թող Տերը օրհնի Հայաստանի միացյալ ազգը:
Պետրոս ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ
լիբանանահայ բլոգեր
«Առավոտ» օրաթերթ
12.04.2022