Որեւէ նորմալ երկրում, հատկապես ցավալի պարտությունից հետո, խելացի որեւէ կառավարության առաջին գործը լինելու էր պարտության խորքային պատճառները ուսումնասիրելը։ Այդ նպատակով նման կառավարությունները պատվեր են իջեցնում մասնագետ հետազոտողների տարբեր, այդ թվում՝ միջազգային անկախ հիմնարկների համար, որպեսզի պարզվեն ռազմավարական ու մարտավարական բոլոր սխալները, բացթողումները, պատասխանատու անձանց զանցանքներն ու հանցանքները։ Մինչդեռ մերոնք, իշխանական եւ ընդդիմադիր թեւեր, լրջագույն այդ խնդրի քննությունը տեղափոխել են խորհրդարան, ավելի ճիշտ՝ Անվտանգության հարցերի հանձնաժողով, այսպես կոչված Անդրանիկ Քոչարյանի ատյան, որը հարմարագույն վայրն է միմյանց «տուր թե կտաս» անելու եւ դրանով ոչ մի բան էլ չպարզելու։
Անկախ փորձագետների ուսումնասիրությունը, բնականաբար, չէր լինելու ինքնանպատակ, այլ՝ բարոյալքված մեր զինված ուժերի կորովը բարձրացնելու, թերությունները շտկելու, ազգային բանակի մարտունակությունը վերականգնելու, սպառազինությունը համալրելու, ավելորդ, այդ թվում՝ մեր երկնքում աքսեսուարի դեր ունեցող Սու-35-երից ձերբազատվելու-վերավաճառելու, ավագ եւ կրտսեր սպայական շարքերի անպիտան հատվածից ձերբազատվելու, փոխարենը մնացյալին վերապատրաստելու եւ, վերջապես, ամրաշինաինժեներական աշխատանքները, այդ թվում՝ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանի մատնանշած «կապսուլներով» սահմանագծերը պաշտպանելի մակարդակի բերելու աշխատանքները։ Միայն այն փաստը, որ վերջին երեք տարիներին առնվազն 13 փոփոխություն է կատարվել մեր զինված ուժերի ամենավերին էշելոնում, հավելյալ՝ որ մեկ ամսից ավելի մեր բանակը չունի ԶՈՒ շտաբի պետ, մինչ պաշտպանության նախարարը ռազմական գործի մասնագետ չէ ամենեւին, իսկ նրա բանակային ծառայության ամենավառ էջը իր հրամանատարին ծեծելու հերոսական արարքն է, խոսում է պաշտպանության մեր վիճակի մասին։ Անգլուխ կամ անիմաստ տարուբերվող գլուխով մի բանակ, որից չենք կարող ակնկալել բանակաշինության, ավելի շուտ՝ բանակավերականգնման որեւէ լուրջ, հետեւողական ու չարքաշ աշխատանք։ Դրա վրա ավելացնենք ամենաողբերգականը՝ Գերագույն գլխավոր հրամանատարի հանգամանքը կամ, զինվորական տեսակետից նրա որեւէ հանգամանք չունենալը, իսկ ունեցողներին ոչ-յուրային համարելն ու մեկուսացնելը։ Նրա շրջապատում ամեն ինչ եւ ամեն մարդ փոխվում է, նույնիսկ «Ազգային հերոսները», որոնք մեկ օրից մյուսը դառնում են հակահերոս, կալանավայրերում ծանր մեղադրանքների ենթակա խեղճուկ արարածներ, բայց մնում է ինքը…
Այս պայմաններում, առանց չափազանցության, հուսահատեցնող է մեր պաշտպանության համակարգի անհամակարգ վիճակը, որը իշխանավորները փորձում են կոծկել խաղաղասիրությամբ ու տարբեր ձեռնածություններով։
Հակոբ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ
Կարդացեք նաև
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ազգ» թերթի այսօրվա համարում: