Լիբանանի մամուլ, լրատվամիջոց, թերթ
Լիբանանը համարում էր ազատության երկիր եւ ժողովրդավարության խորհրդանիշ՝ իր բոլոր բացասական կողմերով. ոչ ոք չի կարող ժխտել, որ խոսքի ազատության ոլորտում Լիբանանը հենարան է եւ ուղենիշ: Կան միայն մի քանի սահմանափակումներ, մեկը չի կարող նախագահին վիրավորական կերպով հրապարակայնորեն քննադատել, բացի նրանից, որ մամուլի եւ արտահայտվելու ազատությունը պաշտպանված է օրենքով եւ գործնականում, եւ այն ունի մամուլի, լրատվամիջոցների, թերթերի ծայրահեղ լայն տեսականի:
Լրատվական կայքեր, բլոգեր, ռադիոկայաններ…: Սիրիական օկուպացիայի ժամանակ փորձեր եղան ԶԼՄ-ների նկատմամբ սահմանափակումներ մտցնել, սկզբում արգելվեց ICN հեռուստաընկերությունը, որը գտնվում էր քրիստոնյա բնակեցված տարածքում, հետագայում եւս մեկ որոշում կայացվեց սահմանափակել հեռուստաընկերությունների թիվը 6-ով, այս պլանը չի հաջողվել, չի իրականացվել:
Ավելի ուշ MTV-ի եթերում արգելվել է մեկ այլ հեռուստաընկերություն Հյուսիսային Մատենի տարածքում, մեկ այլ քրիստոնյա բնակեցված տարածք: Իրականում, ԶԼՄ-ների մեծ մասը, բացառությամբ փոքր տոկոսի, նշվում եւ դիտարկվում է ոչ միայն որոշակի քաղաքական կուսակցության համար, այլ հաճախ հեռուստաընկերությունը կամ ռադիոկայանը, կամ լրատվամիջոցի մեկ այլ ձեւ կարող է չպատկանել որոշակի քաղաքական կուսակցության, այլ իրականում համագործակցել որոշակի քաղաքական կուսակցության հետ: Կուսակցություն կամ կուսակցություններ, եւ որդեգրում է որոշակի քաղաքական գիծ:
Կարդացեք նաև
Մինչ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմը միակ հեռուստաընկերությունը կառավարական TL-ն էր՝ Tele Liban-ը (Լիբանանի հեռուստատեսությունը), եւ ես չգիտեմ, թե արդյոք որոշակի տարիքի պատճառով որեւէ մեկ հեռուստաընկերություն գրավե՞լ է իմ ուշադրությունը, ավելի ուշ՝ ես 5 տարին մեկ ներկայացրեցի ավելի առատ հավաքածուի, բայց երբեք չհետաքրքրվեցի որեւէ մեկով, ես անընդհատ փոխվում էի ալիքների միջեւ, չէի սիրում, բայց եւ փնտրում էի. ավելի լավ է հեռուստաալիք, եւ, իհարկե, հետո հեռանում էի հեռուստացույցից դեպի ինտերնետ, եւ այդպիսով դիտեցի ոչ մեկը: Բայց եթե ինձ հարցնեք, թե ինչ եմ անում 23:00-12:00-ից հետո, ես կասեմ, որ արթուն կլինեմ մինչեւ 1:30-ը, բայց իրականում ես կքնեի իմ բազմոցի մոտ եւ երազում հեռուստացույց դիտելով: Սա նաեւ հարց է առաջացնում՝ մենք ժամանակ ենք տրամադրում հեռուստացույց դիտելո՞ւն, թե՞ ինտերնետին, եւ ես ձեզ կպատասխանեի. «Գնացինք»:
Լիբանանյան ուժեր (Lebanese Forces – Ouwet Lbnenniye). լրատվամիջոցները
Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Լիբանանի ուժերը, քրիստոնեական միլիցիան կամ այն, ինչ մենք անվանում ենք լիբանանյան դիմադրություն, հայտարարեցին մի հեռուստաընկերության բացման մասին, որը մեծ հաջողություն ունեցավ՝ լիբանանյան հեռարձակման կորպորացիան՝ LBC:
Եվ այն մնաց լիբանանյան ուժերի պաշտոնական հեռուստատեսությունը մինչեւ 1990 թ. պատերազմի ավարտը. այն մնաց լիբանանյան ուժերի մաս, մինչեւ լիբանանյան ուժերի առաջնորդը բանտարկվեց, իսկ կուսակցությունն արգելվեց, Պիեր Դահերը, ով նաեւ լիբանանյան ուժերի մարտիկ էր, վստահվեց LBC-ին։
Ինչ-որ շփոթություն կա, թե ով է եղել LBC-ի սեփականատերը 1990-ից 1994 թվականներին, այն բանից հետո, երբ 2005 թվականին լիբանանյան ուժերի առաջնորդ դոկտոր Սամիր Գաեգաեն ազատ արձակվեց բանտից, վեճը, թե ով է LBC-ի սեփականատերը, վերաճեց իրավական պայքարի եւ լիբանանյան ուժերը իրավական գործողություններ են ձեռնարկել LBC-ի սեփականությունը պահանջելու համար: Բացի LBC-ից, «Լիբանանյան ուժերը» քարոզչության առատ եւ հսկայական միջոցներ ունեն, ոչ միայն պաշտոնական, այլ նաեւ բազմաթիվ լրատվական գործակալություններ եւ վեբ կայքեր, որոնք պաշտպանում են նրա գաղափարախոսությունները (խոսքը «Ալմասիրա»-ի մասին է-Պ.Մ): «Ալմասիրա» արաբերեն բառ է՝ «Երթ», այն պաշտոնական ամսագիր է լիբանանյան ուժերի կուսակցության համար, թեեւ այն շարունակում էր հրատարակվել, մինչ «Լիբանանյան ուժեր» կուսակցությունն արգելված էր, այն հիմնադրվել էր Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ: Լիբանանյան ուժերի պաշտոնական կայք՝ https://www.lebanese-forces.com-ն է: Կան լրատվական կայքեր, որոնք մոտ են լիբանանյան ուժերին՝ IM Lebanon («Ես Լիբանան եմ») վեբ կայք է` https://www. IM lebanon.org/:
Այն պատկանում է պարոն Թոնի Աբի Նաջեմին, որին միացել է Ռուլա Էլ Աքիքին, որը չափազանց տաղանդավոր հաղորդավարուհի էր RLL-ում, նրանք երկուսն էլ լիբանանյան ուժերի կուսակցական անդամներ չեն, բայց նրանք եղել են լիբանանցիների քաղաքական համոզմունքների եւ գաղափարների եռանդուն ջատագովներ։
Նշեմ այլ անկախ քրիստոնեական լրատվամիջոցների մասին նույնպես՝ MTV Լիբանան:
«MTV»-ն համարվում է լիբանանյան քրիստոնյա կուսակցություններին մոտիկ, որոնք դեմ են Լիբանանի վրա սիրիական/իրանական ազդեցությանը, հիմնականում՝ լիբանանյան ուժեր /Ֆալանաժ/ Ահրար կուսակցությանը եւ «Մարտի 14» կոալիցիային (այլեւս գոյություն չունի «Մարտի 14» կոալիցիա-Պ.Մ):
Մարտի 14-ը լիբանանյան քրիստոնյա, հայ, մուսուլման սուննի եւ մուսուլման դրուզական ուժերի (եւ փոքր լիբերալ շիա խմբերի-Պ.Մ) կոալիցիա էր, որը դեմ էր սիրիական /իրանական ազդեցությանը, այն այլեւս գոյություն չունի: Այս թերթը նաեւ նույն քաղաքական գծում է քրիստոնեական կուսակցությունների հետ, ովքեր դեմ են «Հիզբոլլահ» կուսակցության գոյությանը, որպես զինված խմբավորում: Ազատ հայրենասիրական շարժման (FPM-Free Patriotic Movement –Tayyar Wattani Hur) մեդիան, անցումային ռազմական կառավարության նախկին վարչապետի, գեներալ Միշել Աունի կուսակցությանն է: Պաշտոնական կայքը Tayyar.org-ն է, Sawt El Mada FPM ռադիոկայանը եւ FPM հեռուստաընկերությունը:
Անշուշտ, հետաքրքիր է հայկական մամուլի գոյությունը: Լիբանանում Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան լրատվամիջոցներն են՝ «Ազդակ» օրաթերթը, այն նաեւ արաբերեն է (https://aztagarabic.com): Գործում է «Ձայն Վանի» ռադիոկայանը (https://voiceofvan.net): Սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակցության թերթն է «Արարատ» օրաթերթը (https:// araraddaily.com), իսկ Ռամկավար Լիբերալ-դեմոկրատական կուսակցության թերթն է «Զարթօնք» օրաթերթը (https://zartonkdaily.net): Պաշտոնական կայքը https:// ragmamoul.net/hy-ն է:
Իհարկե, չենք խոսի բարեգործական կազմակերպությունների, դպրոցների, հիմնադրամների, Հայկազյան համալսարանի, Հայ եկեղեցու կաթողիկոսության Անթիլիասի լրատվամիջոցների մասին:
Պետրոս ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ
Լիբանանահայ բլոգեր
