«Անմիջական ազդեցություն չկա, բայց ձեւափոխումներ հնարավոր են այստեղ՝ այն իմաստով, որ եթե, օրինակ, ՌԴ-ն պարտվի կամ ունենա անհաջողություններ, դրանից կարող են օգտվել Թուրքիան եւ Ադրբեջանը՝ համարելով, որ հարմար ժամանակն է»,-Aravot.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ, քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանը՝ անդրադառնալով հարցին, թե ՌԴ-ի ռազմական ներխուժումն Ուկրաինա ինչպիսի՞ ձեւափոխումներ է ենթադրում տարածաշրջանում եւ ի՞նչ հնարավոր ազդեցություն կարող են դրանք ունենալ ՀՀ-ի եւ Արցախի վրա՝ ուղղակի եւ ոչ ուղղակի կերպով։
Մեր զրուցակցի խոսքով․ «Այդպիսով Ադրբեջանն ու Թուրքիան ռուսական ռազմական ներկայությունն Արցախում եւ ՀՀ-ում այլեւս չեն համարի խոչընդոտ։ Նման վիճակ կարող է ստեղծվել, չնայած չգիտենք, թե ինչպես կավարտվի։ Ամեն դեպքում կարծում եմ, որ Բաքվում շատ ուշադիր հետեւում են Ռուսաստանի այս ռազմական օպերացիային։ Երկրորդ, եթե Ռուսաստանը հաղթի, ՀՀ-ն իր արտաքին քաղաքականությունում ավելի սահմանափակված է լինելու․ Արեւմուտքի հետ հարաբերություններն էապես կսահմանափակվեն, թեեւ այդ միտումը վաղուց կար, պարզապես ոչ լիարժեք է գնահատվել ՀՀ իշխանության կողմից։ Այսինքն, աշխարհաքաղաքական ազդեցություն ամեն դեպքում լինելու է»։
Բացի վերոնշյալից, ըստ Հրանտ Միքայելյանի, աշխարհը շատ արագ բաժանվում է ճամբարների, եւ Հայաստանը հայտնվում է որեւէ ճամբարում, անգամ եթե չի ուզում․ «Նման հնարավորություն Հայաստանը չի ունենա։ Նման ազդեցություն է լինելու։ Իսկ տնտեսական ազդեցության մասին խոսելը դեռ շուտ է, պետք է պատկերն ամբողջական պարզ լինի։ Ռուսաստանի հանդեպ պատժամիջոցները նկատի ունեմ։ Բացի այդ, առհասարակ, մենք չգիտենք, թե վերջնարդյունքում ինչ պատժամիջոցներ են կիրառվելու եւ թե Ռուսաստանը որքանով է պատրաստ դրանց, թե որքանով է ՌԴ տնտեսությունը լինելու խոցելի այդ սահմանափակումների հանդեպ։ Ուստի տեսական գնահատականներ հնչեցնելը հիմա սխալ է, դրանք կարող են տարբերվել իրականությունից»։
Հետաքրքրվեցինք նաեւ՝ կա՞ն հիմքեր պնդելու, որ ՌԴ-ն ՀՀ-ից կպահանջի ճանաչել Դոնեցկի եւ Լուգանսկի անկախությունը․ այս իրավիճակում որքանո՞վ է իրատեսական, որ Հայաստանը միաժամանակ ճանաչի նաեւ Արցախի անկախությունը։ Հրանտ Միքայելյանը պատասխանեց․ «Եթե մինչեւ այս պատերազմի սկիզբը ես համոզված էի, որ ՌԴ-ն ՀՀ-ից չի պահանջի ճանաչել Դոնեցկի եւ Լուգանսկի ինքնահռչակ հանրապետությունները (ՀՀ-ի շահերից չի բխում այդ իրադարձություններում դիրքորոշման արտահայտումը), ապա հիմա համոզված լինել չենք կարող։ Կա ռիսկ, որ ՀՀ-ից կարող է դա պահանջվել, եւ բացառված չէ, որ ՀՀ-ն ստիպված է լինելու դա անել՝ չնայած որեւէ դեպքում ՀՀ-ի լավագույն շահերից է բխում այս իրադարձություններում որեւէ դիրքորոշում չունենալը։ Կոպիտ ասած՝ սա մեր պատերազմը չէ։ Ինչ վերաբերում է Արցախին, ցավոք, այս պահին ձեր ասածն իրատեսական չէ։ Մենք այդ հնարավորությունն ունեինք 2000-ականներին, 2016-ին, 2020-ին․ բայց հիմա եթե ճանաչվի Արցախի անկախությունը, Ադրբեջանը սկսելու է ռազմական ճնշումը, ինչին հակազդելու միջոց ՀՀ-ն չունի եւ չի ձեռնարկում։ Այսպիսով, կարող է ստեղծվել պարադոքսալ իրավիճակ, երբ ՀՀ-ն ճանաչի Լուգանսկը եւ Դոնեցկը, բայց չճանաչի Արցախը։ Հուսամ՝ նման կերպ չի լինի, բայց բացառել հնարավոր չէ»։
Կարդացեք նաև
Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ
