Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց ոչ աշխատանքային օրերը կրճատելու կառավարության առաջարկությունը։ Առաջարկություն, որը բազմաթիվ հարցեր է առաջացնում։ Իշխանությունները համարում են, որ Սուրբ Ծննդյան ոչ աշխատանքային օրերը շատ են ժողովրդի համար։ Ուստի որոշել են դրանք կրճատել։ Անունն էլ դրել են, թե դրանով լավություն են անում ժողովրդին՝ նրանց ազատում են պարտքեր վերցնելու և Ամանորը նշելու ծանր բեռից։
Սրա մեջ, իհարկե, որոշ ճշմարտություն կա։ Կան մարդիկ, ովքեր Ամանորը նշելու համար ստիպված են պարտքեր վերցնել։ Բայց դա չի նշանակում, թե այդ խնդիրը պետք է լուծել ոչ աշխատանքային օրերը կրճատելով։
Միայն այդ օրը չէ, որ մարդիկ պարտքեր են վերցնում ու ծախսեր են անում։ Տարվա մեջ նման օրեր քիչ չեն լինում։
Պարտքերով ապրելու պատճառը ցածր եկամուտներն են, և ոչ թե՝ ծախսերը։ Պետք է մտածել մարդկանց եկամուտներն ավելացնելու մասին, որպեսզի նրանք ստիպված չլինեն պարտքեր վերցնել։ Բայց քանի որ չեն կարողանում լուծել այդ խնդիրը, որոշել են մարդկանց զրկել Սուրբ Ծննդյան տոներից։
Կարդացեք նաև
Խնդրահարույց են նաև այս նախաձեռնության տնտեսական արդյունքները։
Ամեն ինչ այդքան պարզ չէ, ինչպես փորձ է արվում ներկայացնել։ Այլապես հիմա շատ երկրներ վաղուց հրաժարվել էին տարբեր միջոցառումներ օրերով ու նաև շաբաթներով տոնելու գայթակղությունից։ Այնպես չէ, որ դա միայն Սուրբ Ծննդյան տոներին է վերաբերում։
Կառավարությունում հաշվարկել են, որ ոչ աշխատանքային օրերը կրճատելու արդյունքում Հայաստանի ՀՆԱ-ն կավելանա 88-89 մլրդ դրամով։
Որ կավելանա, գուցե և այդպես է, կարևոր չէ՝ ավելի շա՞տ, թե՞ ավելի քիչ։ Խնդիրն այն է, թե ինչի հաշվին են ուզում հասնել դրան։
Այնինչ՝ աշխարհը վաղուց գտել է այն ճանապարհը, որն ապահովում է տնտեսության զարգացումն ու ՀՆԱ աճը։ Դրա համար անհրաժեշտ է ոչ թե մարդկանց ստիպել ավելի շատ աշխատել, ավելի քիչ հանգստանալ, այլ մտածել աշխատանքի արտադրողականությունը բարձրացնելու մասին։
Մեր տնտեսության արտադրողականության մակարդակը ժամում 6-7 դոլար է, այնինչ ԵԱՏՄ երկրների միջինն անցնում է 11 դոլարից։ Եվրամիության երկրների մասին էլ չենք խոսում, որոնք անգամներով առաջ են մեզանից։
Նույնիսկ Մերձբալթյան երկրները 2,5-3 անգամով ավելի բարձր արտադրողականություն ունեն, քան մենք։
Այստեղից են սկսվում այն հիմնական խնդիրները, որոնք կան մեր տնտեսության մեջ ու սոցիալական ոլորտում։
Այնպես որ, ինչքան էլ իշխանությունները փորձեն տարբեր պատճառաբանություններով հիմնավորել ոչ աշխատանքային օրերի կրճատման անհրաժեշտությունը, դրանով մեր տնտեսության խնդիրները չեն լուծվելու։ Այն կարող է ընդամենը որոշ ազդեցություն ունենալ ՀՆԱ-ի վրա։
Կյանքը ցույց է տվել, որ Սուրբ Ծննդյան 5-6 ոչ աշխատանքային օրերի պայմաններում էլ կարելի է տնտեսական լավ արդյունքներ ապահովել։ Դրա համար պետք չէ մարդկանց զրկել մի քանի օր ավել հանգստանալու հնարավորությունից։
Հակոբ ՔՈՉԱՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «168 ժամ» թերթի այսօրվա համարում։
