Գնաճն իսկական «սպառնալիք» է դարձել մեր օրերում: Առաջին հերթին այն անդրադառնում է առանց այն էլ սոցիալական վատթարագույն պայմաններում գտնվող քաղաքացիների վրա, որոնք ստիպված են օրեցօր էլ ավելի շատ գումար վատնել պարենային ապրանքների վրա: Կանխատեսումներ կան, որ, ասենք, կարտոֆիլի գինը կարող է հասնել մինչև 500 դրամի: Տնտեսագիտության թեկնածու, գյուղատնտեսության ոլորտի փորձագետ Վարդան Ալեքսանյանը նախ անդրադառնում է գնաճին ու դրա հետևանքներին:
«Պարենային մթերքների սպառողական գների ինդեքսն այս տարի Կենտրոնական բանկի նպատակադրած գնաճից շատ ավելին է՝ հունվար-սեպտեմբեր ամիսների տվյալներով՝ շուրջ 8,9 տոկոս, մինչդեռ պետք է լիներ մինչև 5,5 տոկոս, ոչ ավելին: Ինչ վերաբերում է սննդամթերքի գներին, ապա նույն ժամանակահատվածում գնաճը կազմել է 15,8 տոկոս: Ըստ էության, պետությունը, բոլոր հնարավոր լծակներն ու գործիքակազմն օգտագործելով, չկարողացավ զսպել գնաճային նշումները, ընդ որում՝ ամեն ամիս տեսնում ենք, որ բացասական միտումները շարունակվում են: Ինչ վերաբերում է պարենամթերքի գների ինդեքսին, ապա այստեղ վիճակն առավել մտահոգիչ է:
Եթե հաշվի ենք առնում այն, որ մեր երկրի բնակչության շուրջ 30 տոկոսն աղքատ է, իսկ այս հատվածի համար պարենային զամբյուղը նրանց ընդհանուր սպառողական ծախսերի կառուցվածքում չափազանց մեծ մասնաբաժին ունի, ապա այստեղ էլ ավելի մտահոգիչ է դառնում պարենային մթերքի գնաճը: Ստացվում է, որ այս մարդիկ էլ ավելի են աղքատանալու, բնակչության ինչ-որ հատված պարենամթերքի որոշ տեսակներ փոխարինելու է մեկ այլ՝ ավելի էժան տեսակներով, բացի այդ, որոշ մասն էլ, բացի սննդամթերքի տեսակները մեկը մյուսով փոխարինելը, ստիպված կրճատելու է սպառման ծավալները՝ փաստացի սննդամթերքի ֆիզիոլոգիական նորմաներից պակաս սպառելով և, ըստ էության, մնալով թերսնված: Արդյունքում՝ բազմաթիվ ընտանիքներ համալրելու են ծայրահեղ աղքատների «բանակը»:
Այս իրավիճակում կարևորագույն մթերքների գնաճն իր հերթին մեծ հարված է հասցնում այս ընտանիքների գնողունակության մակարդակին: Առանց այն էլ նրանք իրենց սպառման օրաբաժնի կառուցվածքում հիմնականում սպառում են հաց և հացամթերք, կարտոֆիլ, բուսական ու կենդանական ծագման յուղ, որոնց գներն աճում են ահագնացող տեմպերով: Փաստորեն ստացվում է, որ այդ ընտանիքները, որոնք ունեն ցածր և գնաճին համահունչ չավելացող եկամուտներ, ստիպված են լինելու անգամ կարտոֆիլն այլ մթերքով փոխարինել: Իսկ գիտենք, որ կարտոֆիլը ավանդաբար «երկրորդ հաց» է հանդիսանում մեր երկրում»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է Ալեքսանյանը:
Կարդացեք նաև
«Վերջին հինգ տարվա կտրվածքով կերային մշակաբույսերը կրճատվել են 37,3 տոկոսով: Սա ենթադրում է, որ առնվազն այդքան տոկոսով կրճատվելու է տավարի գլխաքանակը, իսկ դա, բնականաբար, հանգեցնելու է տեղական արտադրության ծավալների կրճատմանը, հետևապես՝ գնաճին: Գալիք ժամանակահատվածում կարտոֆիլի գնաճին զուգահեռ բնակչությունն անպայման ականատես կլինի կաթի ու մսի և դրանցով ստացվող մթերքների էական գնաճին»,- նշում է մեր զրուցակիցը:
Լուսինե ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում։
