Լեռ Կամսարի «Ձեռնարկ սկսնակ մեռելների համար» անտիպ ֆելիետոնը գրվել է 1955-ին: Այն լույս կտեսնի եռհատորյակում գալիք տարի, եթե իհարկե, հովանավոր գտնվի: Ստորեւ ներկայացվող հատվածներն «Առավոտին» է տրամադրել Արմեն Քեշիշյանը:
…
Ինչ է, կարծում ես մեռնելը փլավ ուտե՞լ է:
Բայց մի հուսահատվիր, համառ աշխատողը իր նպատակին կհասնի:
– Հիմա՝ ասենք, մեռնել ես ուզում: Այդ, իհարկե, մեկեն չի լինի: Նախ կհիվանդանաս, կպառկես: Քանի ապրելու հույս կա՝ տեղիցդ ժաժ չես գա: Հենց որ վատացար՝ մի ամիս առաջ «շտապ օգնություն» կանչիր: Ասեմ անցողակի, որ «շտապ օգնության» գալը տարիներ չի քաշի: Ընդամենը մի անգամ մեքենայի անիվները կփչի, կարգի կգցի ու եթե ճանապարհին մի տաս տեղ էլ պայթի՝ ոչինչ, մի հուսահատվիր, եթե հասցեդ չի մոռացել՝ նա վերջ ի վերջո քեզ կգտնի…
Երբ մեքենան հասավ, կվեր կենաս կպառկես մեջը: Եթե հավատացյալ ես՝ վատ չէր լինի, եթե մի փոքր աղոթեիր: Վարդանանց պատերազմին ռազմիկները նախապես հաղորդվեցին:
Ասենք սա պարտադիր չէ:
Հա: Հիմա պառկեցիր, չէ՞. մեկ-երկու-երեք հաշվելիս մեքենան քեզ մի պատից կվերցնի մյուս պատին կզարկի: Կողքիդ ոսկորները կջարդվեն՝ բայց դու կաշխատես դեռ չմեռնել: Զսպիր քեզ եւ երկրորդ հարվածին սպասիր:
…
Ես ենթադրում եմ, որ դու կայուն մեռել ես եւ անկենդան գերեզմանոց կհասնես:
Գերեզմանատուն մտնելով՝ կհարցնես.
– Ո՞վ է այստեղ Շահապունին:
Քեզ ցույց կտան թաղման բյուրոյի նախագահին: Մի հաստ, կոլոտ, չաղ-չաղ մարդ է՝ շլյապան գլխին:
Կասես ինձ տեղ տուր թաղվեմ:
Եթե իր ուզած գինը տաս՝ որտեղ կամենաս կթաղի քեզ: Նա գերեզմանոցային գծով մասնագետ մարդ է, հարուստ փորձի տեր, տիրապետում է մեռելների լեզվին եւ որ մեռելին ասի՝ «մի փոքր այն կողմ քաշվիր սրան քո տեղը թաղեմ»՝ չէ ասել չկա: Հլու կատարում են նրա հրամանը: Անսաստողին գերեզմանոցից կվտարի դեպի խամ հողերը եւ այդ արարքը պաշտոնապես կձեւակերպի որպես «գերեզմանոցային ձեւավորում»:
Հա, այսպես հաջող թաղվելուց հետո, ես կայցելեմ քեզ ոչ թե լալու՝ այլ քո հաջողությունը շնորհավորելու համար…
Կարդացեք նաև
«Առավոտ» օրաթերթ
21.10.2021 թ․