Freedom House միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը կազմել է «Ազատությունը համացանցում 2021» տարեկան զեկույցը, որում Հայաստանը նահանջ է գրանցել՝ միաժամանակ շարունակելով մնալ ազատ:
Երկրները գնահատվում են 0-100 բալանոց սանդղակով, որտեղ 0-39 միավորը համարվում է «ոչ ազատ», 40-69 միավորը՝ «մասամբ ազատ», իսկ 70-100 միավորը՝ «ազատ»: Զեկույցի հեղինակները համացանցի ազատությունը գնահատում են երեք չափորոշիչներով՝ հասանելիության խոչընդոտներ, բովանդակության սահմանափակումներ, օգտատերերի իրավունքների խախտումներ: Զեկույցը ներառում է 2020թ. հունիսի 1-ից 2021թ. մայիսի 31-ն ընկած ժամանակահատվածը:
Այսպիսով, Հայաստանը հավաքել է 71 միավոր՝ նախորդ տարվա համեմատությամբ դիրքերը զիջելով 4 միավորով (2020թ.՝ 75 միավոր): Տարածաշրջանի երկրներից առաջատարը Վրաստանն է՝ 77 միավոր (ազատ): Ադրբեջանը և Թուրքիան ոչ ազատ երկրների ցանկում են համապատասխանաբար 35 և 34 միավորներով: Ռուսաստանը նույնպես դասվել է «ոչ ազատ» երկրների ցանկում՝ 30 միավորով: Տարածաշրջանի երկրներից առավել ցածր ցուցանիշ ունի Իրանը՝ 16 միավոր:
Զեկույցի՝ Հայաստանին վերաբերող բաժնում նշվում է, որ Հայաստանում համացանցի ազատությունը զգալիորեն նվազել է՝ Լեռնային Ղարաբաղում էթնիկ հայկական և ադրբեջանական ուժերի միջև զինված հակամարտության ընթացքում կառավարության կողմից ընդունված տեղեկատվության ազատ հոսքի սահմանափակումների արդյունքում:
Կարդացեք նաև
«2020 թվականի սեպտեմբերի վերջին ռազմական դրության կիրառումը լայն սահմանափակումներ դրեց մարտական գործողությունները լուսաբանելու լրատվամիջոցների կարողությունների վրա, այդ թվում ՝ արգելելով ազգային անվտանգությանը սպառնացող խոսքը և թույլ տալով իշխանություններին պահանջել հեռացնել բովանդակությունը և չենթարկվելու դեպքում տուգանքներ կիրառել: Մի քանի շաբաթ շարունակ .az եւ .tr տիրույթներով մի շարք թուրքական եւ ադրբեջանական կայքեր անհասանելի են եղել: Օգտատերերը նաև հայտնել են TikTok մուտք գործելու խնդիրների մասին: Հայտնի լրատվական կայքերը նույնպես բախվել են տեխնիկական հարձակումների, այդ թվում DDoS հարձակումներ, այդ լրատվամիջոցներից շատերը ժամանակավորապես անհասանելի են եղել հակամարտության ընթացքում»,- ասվում է զեկույցում:
Որպես դրական քայլ՝ զեկույցի հեղինակները հիշատակում են 2020թ. սեպտեմբերին կորոնավիրուսով պայմանավորված արտակարգ դրության չեղարկումը և համաճարակի վաղ օրերին ընդունված միջոցառման չեղարկումը, որը պահանջում էր հեռահաղորդակցության ընկերություններին իշխանություններին տրամադրել բաժանորդների մետատվյալներ՝ COVID-19-ի շփումների հետագիծը տեսնելու համար:
«Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը խոստացել է զբաղվել երկարաժամկետ խնդիրներով, ներառյալ համակարգային կոռուպցիան, ոչ թափանցիկ քաղաքականության մշակումը, ընտրական արատավոր համակարգը և օրենքի թույլ գերակայությունը: Չնայած կառավարության բարեփոխիչ դիրքորոշմանը, մտահոգություններ կան դատական համակարգում քաղաքական միջամտության և պաշտոնյաների կողմից լրատվամիջոցների նկատմամբ թշնամական հռետորաբանության վերաբերյալ»,- ասվում է զեկույցում:
Պատրաստեց Վիկտորյա ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ