(խոնարհում)
Սիրում եմ իմ բնօրրանի և՛ արշալույսը, և՛ մայրամուտը: Հրճվում եմ, երբ օնիքս և լաջվարդ ամպերը երբեմն քսվում են Եղնախաղի լերկ գագաթներին, ու տխրում, թե ինչպես կայծակը ճեղքելով մրուրոտ ամպերի սիրտը՝ հերսը թափում է լավ ու վատ օրեր տեսած սարերի գագաթին, հանգստանում՝ հերսոտ կայծերը կամա՜ց-կամա՜ց, մարում են և քաշում հեռո՜ւ, շատ հեռուներ:
Տարվա բոլոր եղանակներին, թե ինքս ինձ կարողանամ խոսք հասկացնել և համոզել, թե դու ամեն օր պետք է ամպերի հետ խոսես, վախենում եմ ու չգիտեմ ինչու:
Ես ինձ հետ խոսում և սրտիս սիրտ եմ տալիս.
– Խելոք ու խոհեմ մարդն ամեն օր երկնքի հետ չի խոսի: Չի ուրախանա մամռոտ քարայրի խորքում մի պատառ հողի մեջ ծիլեր արձակած պտերով… ընձյուղների հետ չի խոսի:
Կարդացեք նաև
Չի՛ բարկանա, որ քարայրի ծաղիկները տանը չեն աճում:
Չի՛ խոնարհվի այնքան, որ տեսնի անդունդի պռունգին աճած թփերը մասրենու ո՞ր տեսակն է:
Կապրի բոլոր մարդկանց պես, չի՛ փորփորի երկնքի սիրտը, ամպի մեջ իր հանգած օջախի ծուխը չի փնտրի: Ու այդ ծխի մեջ, հարուստ, խոնարհ, հայրենիքի կարոտը սրտում, ապրած տարիներին՝ կյանքը, մարդուն այնքա՜ն, այնքա՜ն շատ սիրող, հայոց վիշտը սրտում, Հայոց վերքը չփակված՝ մրմուռ ու շատ մրմուռ սրտում պահելով՝ լուսե նվիրյալներին անհաս հեռուներում չի փնտրի:
Հազար անգամ սրտիս սիրտ եմ տվել, համոզել, որ արդեն ուշ է… Ավա՜ղը երբեք հույս չի դառնա. նա հիշողությունը միայն…
Ի՞նչ ասեմ. հասկանալ է պետք, լսել է պետք… իսկ դո՞ւ… ամե՛ն, ամեն օր լուռ ես, խոհուն ես, հավատում ես ու նորից չես հավատում:
-Դե՛, յոլա գնա սրտիդ հետ, քեզ ո՞վ է խանգարում…
Իսկ իմ երազներն այնքա՜ն իրական են, այնքան լուսե: Թվում է՝ կողքիս են եղել ու ես չեմ նկատել, թվում է՝ մոտ են եղել ու այն համարել եմ իրական տեսիլք…
Ամենայն Հայոց բանաստեղծուհուն՝ Սիլվա Կապուտիկյանին, երկնքում շատ եմ տեսել. խոսել եմ հետը, դիտել, թե ինչպես է հեռանում բլուր-բլուր ամպերի հետևում:
Անցած օրերը չեմ հիշում, բայց գիտեմ, որ աշուն էր, դեղնավուն ու գեղեցիկ, խայտաբղետ աշուն: Խարշամոտ ու անուշաբույր աշուն էր:
Ախր, քունս էլ քնի նման չէ, վաղուց եմ այն կորցրել, մերթ հիվանդ մորս պահելով, ու մերթ սիրելիներիս՝ հարազատներիս, կորցնելով: Ավելի շատ արթուն եմ, քան՝ քնած: Ու քնած ժամանակ դարձյալ իմ հարազատներն են ու մեր հին տունը:
Երազումս մեր հին տունը, գոմը, մեր հացատունը շատ եմ տեսնում. կարծես փլատակներից ուզում եմ «ազատել» նրանց:
Անուրջների մեջ մեր հին տանն էի ու տագնապ կար իմ մեջ, անընդհատ հուզվում ու շուրջբոլորս էի նայում: Չգիտեմ ինչու, մտածում էի, որ մեր հին տանը շատ կարևոր բան եմ մոռացել: Փնտրում էի, փնտրում ու չէի գտնում:
Աթոռին նստած էր սիրելի բանաստեղծուհին և ուզում էր հետս խոսել:
Երբ ինձ էր դիմում, ես քաշված պատասխանում էի.
-Դուք նստե՛ք, սիրելի՛ բանաստեղծուհի, ես տունը մաքրեմ:
Երբ նորից էր ուզում ինձ հետ խոսել, եկավ մայրս: Մազերը՝ խռիվ, ու գիշերանոցով: Հիվանդ ժամանակ մայրս փոքր երեխա էր դարձել:
Ես անհանգիստ էի.
-Ի՞նչ կարող էր խոսել մայրս սիրելի բանաստեղծուհու հետ:
Քիչ հետո ամեն ինչ իր տեղն ընկավ. մայրս արդեն մուգ գործած ժակետով էր, մազերին պուտիկներով լաչակը կապած: Նա ոչ զայրացավ և ոչ էլ խնդրեց:
Պարզապես, հանգիստ ասաց.
-Հազարից մեկ սիրելի Սիլվա Կապուտիկյանը մեզ հյուր է եկել, ու դու տո՞ւնն ես մաքրում: Հյուրասիրի՛ր, սիրելի բանաստեղծուհուն, որ մեզանից չնեղանա, մեր տնից սիրով գնա ու խռով չմնա:
Այնքան իրական էր ամեն ինչ, որ եթե աչքերս չբացեի…
Չէի պատկերացնում, որ երազ եմ տեսել (ախր, ես նրան միշտ երկնքում եմ տեսել):
Մի՞թե երազը երազ է դարձել, ու դարձել իմ հուշերում մի իրական պատմություն:
2019 թ. սեպտեմբերի 21-23
Հասմիկ ԿԻՐԱԿՈՍՅԱՆ,
բանասեր