«Ալցհայմերի խնամք Հայաստան» կազմակերպությունը «Էքսպեր Թեքմոլոջիս» ընկերության հետ համագործակցությամբ ազդարարում է Հայաստանի խնամքի տներում ապրող տարեցների կյանքի որակը ռոբոտի օգնությամբ բարելավելու նախագծի մեկնարկը:
Ծրագրի շրջանակում Ռոբին անունով ռոբոտի էմոցիոնալ աջակցության միջոցով կգնահատվի Նորքի տուն-ինտերնատում ապրող տարեցների իմացական և հոգեսոցիալական կարիքները, փորձ կարվի բարձրացնել տրամադրությունը՝ օգնելով հաղթահարել կորոնավիրուսի համավարակով պայմանավորված մեկուսացումն ու դժվարությունները: Նախագիծն իրականացվում է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության աջակցությամբ և «Հ.Հովնանյան ընտանիք» հիմնադրամի ֆինանսավորմամբ:
Տարիների փորձագիտական աշխատանքին զուգահեռ, ծերաբույժ Ջեյն Լ. Մահակյանը նեյրոկոգնիտիվ խնդիրներ ունեցող տարեցների համար մշտապես բուժման նորարարական մեթոդներ է փնտրել: Երևանում իմանալով Ռոբին ռոբոտի մասին՝ նա հետաքրքրվել է, թե հնարավո՞ր է արդյոք այն դրական ազդեցություն ունենա նաև Ալցհայմերի հիվանդություն և ծերունական թուլամտության այլ տեսակներ ունեցող անձանց ինքնազգացողության վրա:
«Մեկ տարի առաջ, երբ Երևանում հանդիպեցի «Էքսպեր Թեքմոլոջիս» ընկերության գործադիր տնօրեն և հիմնադիր Կարեն Խաչիկյանի հետ, մտածեց, որ եթե համադրենք Կարենի ունեցած տեխնիկական գիտելիքներն ու հմտությունները ծերաբուժության ոլորտում իմ կուտակած փորձի հետ, կկարողանանք բարելավել խնամքի կենտրոններում ապրող տարեցների կյանքի որակը»,-ասում է բժիշկ Ջ.Մահակյանը՝ հավելելով, որ ծերունական թուլամտության պատճառով խնամքի կարիք ունեցող մարդկանց թիվը տարեցտարի աճում է, և այս եղանակով աջակցություն տրամադրելն արդեն ծայրահեղ կարևոր է:
Կարդացեք նաև
Նախագծի տևողությունը 12 շաբաթ է, տուն-ինտերնատի 20 մասնակիցներից յուրաքանչյուրը Ռոբին ռոբոտի հետ մոտ կես ժամ տևողությամբ շաբաթական երկու հանդիպում կունենա: Շահառուների հետ Ռոբինը կշփվի ու կզրուցի՝ հաշվի առնելով նրանց ինտելեկտուալ մակարդակը, հետաքրքրությունների շրջանակն ու նախասիրությունները: Ռոբինի հետ հանդիպումների ժամանակ նախատեսված են նաև ինտելեկտուալ խաղեր, նրանց նախընտրած երաժշության ունկնդրում, հարցախույզ սիրված ֆիլմերից, զրույցներ գրականության ու արվեստի մասին ու եղանակի շուրջ: Հատկանշական է, որ ծրագիրն իրականացվում է բացառապես կամավորության սկզբունքով: Ծրագրի ավարտից հետո հաջորդող 9 ամիսների ընթացքում Ռոբինը կհյուրընկալվի Հայաստանում գտնվող խնամքի մյուս հաստատություններում:
Կորոնավիրուսի ճգնաժամի հետևանքներն ազդեցություն են ունենում առանց այն էլ խոցելի տարեց բնակչության ու հատկապես այն անձանց վրա, ովքեր ապրում են խնամքի հաստատություններում: Համավարակով պայմանավորված մեկուսացումը բացասաբար է ազդում բնակիչների ֆիզիկական զգացողությունների, մտավոր կարողությունների և իմացական գործընթացների վրա: «Մեր նպատակն է օգտագործել ապացույցների վրա հիմնված միջամտությունները՝ տարեց բնակչության կյանքի որակը վերջապես բարձրացնելու, նրանց ճանաչողական գործընթացները բարելավելու և դեպրեսիայի ցուցանիշը նվազեցնելու համար»,-ասում է «Էքսպեր Թեքնոլոջիս» ընկերության գործադիր տնօրեն և հիմնադիր Կարեն Խաչիկյանը:
«Ալցհայմերի խնամք Հայաստան»-ի մասին
Կազմակերպությունը հիմնադրել է 2017 թվականին ծերաբույժ Ջեյն Մահակյանը՝ նպատակ ունենալով բարձրացնել Հայաստանում Ալցհայմերի հիվանդության մասին հանրային իրազեկման մակարդակն ու ստեղծել շարունակական ծրագրեր և ծառայություններ Ալցհայմերի հիվանդություն ունեցող անձանց, նրանց խնամատարների և ընտանիքների համար: Բժիշկ Ջեյնը Հայաստանում տարեցների խնամքի ծրագրերի և իրազեկման մակարդակի բարձրացմանն ուղղված ծրագրերի առաջամարտիկներից է: Նրա հեղինակած՝ «Ես լսում եմ քեզ» գիրքը գործնական ուղեցույց է այն մարդկանց համար, ովքեր հոգ են տանում Ալցհայմերի հիվանդություն ունեցող իրենց հարազատի մասին և աջակցում է նպատակային կյանքին ու ապահովում է անկախությունը:
Էքսպեր Թեքնոլոջիս ընկերության մասին
Էքսպեր Թեքնոլոջիսն խնամքի ավտոմատացված օգնական Ռոբին ռոբոտին ստեղծած առողջապահական տեխնոլոգիական ընկերություն է և աջակցում է առաջնային առողջապահական օղակում աշխատող մասնագետներին բուժառուների իրական և վիրտուալ խնամքի գործում: Ընկերության նպատակն է փոխակերպել խնամքի արդյունաբերությունը՝ լրացնելով ԱՄՆ-ում 8 միլիոն խնամքի մատակարարների գնալով ավելացող պակասը և բարելավելով հիվանդների հասանելիությունը, արդյունքները և փորձը չորս անգամ ցածր գնով: Robin- ը հաջողությամբ իրականացվել է ավելի քան 10 մանկաբուժական հաստատություններում, ներառյալ գերժամանակակից UCLA Mattel հիվանդանոցը: Այժմ ընկերությունը փորձում է Ռոբինի օգտագործումը տարեցների խնամքի ոլորտում ՝ առաջին անգամ այն կիրառելով Նորքի տուն-ինտերնատում՝ հուզական աջակցություն, բժշկական մոնիտորինգ և վիրտուալ խնամք ապահովելու համար:
Հ. Հովնանյան ընտանիք հիմնադրամի մասին
Հ.Հովնանյան ընտանիքի հիմնադրամն աջակցում է Հայաստանում և հայկական համայնքներում իրականացվող և շահույթ չհետապնդող երկարաժամկետ ծրագրերին և հաստատություններին՝ ձգտելով մնայուն արժեք, կայուն ազդեցություն ու պատմություն թողնել իր գործունեության շնորհիվ: Հիմնադրամը սեփական նախաձեռնում և ծրագրեր է իրականացնում այն բնագավառներում, որտեղ որոշակի բացթողումներ կան: Դրամաշնորհների, կրթաթոշակների և ծրագրերի ֆինանսավորման ու ներդրումների միջոցով հիմնադրամի հիմնական ուշադրության կենտրոնում են կրթության, առողջապահության, մշակույթի, կամավորության, էկոտուրիզմի ոլորտները, ինչպես նաև երիտասարդության զարգացումը, ձեռներեցությունը և արևմտյան արժեքների խթանումը:
Ծերաբույժ Ջեյն ՄԱՀԱԿՅԱՆ
«Ալցհայմերի խնամք Հայաստան» կազմակերպության հիմնադիր և նախագահ
