Աշխարհահռչակ գրոսմայստեր և քաղաքական մեկնաբան Գարի Կասպարովը վերլուծել է, թե ինչ հետևանքներ կարող է ունենալ ԱՄՆ-ի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը: Նրա կարծիքով՝ Էրդողանին և Թուրքիայի կառավարությանը առավելապես կհուզի հարցի մերկանտիլ ասպեկտը:
Նա հիշեցրել է, որ այդ հարցը ԱՄՆ օրակարգում եղել է վաղուց: Բազմաթիվ փորձեր են եղել բանաձևեր անցկացնել Կոնգրեսում և Սենատում: «Բայց նաև պարզ էր, որ մինչև սառը պատերազմի ավարտը Ամերիկայի նախագահները պատրաստ չէին դրան, Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի քաղաքականության կարևոր միավոր էր խորհրդային Միությանը զսպելու համար: Սառը պատերազմի ավարտից հետո Քլինթոնի աշխատակազմը փորձում էր հետ քաշվել այդ խնդիրներից: Չկարողացան անգամ ընդունել նախկին Հարավսլավիայի տարածքում տեղի ունեցած ցեղասպանությունը»,- ասել է Կասպարովը:
Բուշի աշխատակազմը, ըստ նրա, զբաղված էր ահաբեկչության և Իրաքի դեմ պատերազմով, ուստի նա նախընտրեց աչք փակել այդ պատմական թեմայի վրա, քանի Թուրքիայի դերակատարությունը շատ կարևոր էր:
Օբամայի աշխատակազմն ընդհանրապես փորձում էր բոլորի հետ բարեկամություն անել, Օբաման ոչ մի թեմա չէր շոշափում: «Չնայած ուզում եմ հիշեցնել, որ Օբաման դա խոստացել էր իր 2008թ. քարոզարշավի ժամանակ: Եվ Բայդենը նրա օրոք փոխնախագահ էր: Իրականում այսօր Բայդենը կատարում էր իր խոստումը: Հասկանալի է, Թրամփն ուներ իր ֆինանսական հարաբերություններն Էրդողանի հետ, և ընդհանրապես այդպիսի բաները Թրամփին չէին հուզում… Ես դեռ ասում էի Բայդենի՝ Սպիտակ տուն տեղափոխվելու սկզբում, որ նա բազմաթիվ միջազգային թեմաների կնայի իր պատմական դերի դիտանկյունից: Եվ որոշ բաներ նա կանի պատմության մեջ մնալու համար: Դա կարևոր բան է, նա դա հասկանում է, նա շատ բան է արել ամերիկյան սենատում: Նա պաշտպանել է այդ բանաձևը: Եվ այսօր նա անում է այն, ինչ ճիշտ է: Եվ շատ հարցերում դա ազդանշան է: Ազդանշան նաև չինացիներին այն մասին, որ ցեղասպանության թեմաները ոչ մի տեղ չեն գնացել: Ինձ հիմա ավելի շատ հետաքրքրում է ոչ այնքան այդպիսի ցուցադրական գործողությունները, այլ արդյոք առավել գործնական որևէ բան կհաջորդի դրան»,- ասել է Կասպարովը:
Կարդացեք նաև
Որպես օրինակ, նա հիշեցրել է Գերմանիայում Հոլոքոստի ընդունումը, որը մեծ ալիք բարձրացրեց: «Պարզապես անխուսափելի հետևանք դարձավ տուժածներին ֆինանսական փոխհատուցումը: Կլինի՞ այդ հարցը: Քանի որ Օսմանյան կայսրության կողմից հայ բնակչությունից առգրավված սեփականությունը հսկայական էր: Այն առնվազն համադրելի է 30-ականներին Գերմանիայի տարածքում հրեաների կորցրածի հետ: Այ դա հետաքրքիր հարց է: Առայժմ ինձ թվում է այն առկախված է: Եվ ես կարծում եմ, որ հենց այդ մասին կխոսի Էրդողանը: Կլինեն ինչ-որ հրապարակային գործողություններ, ցույցեր: Իրականում Էրդողանը և Թուրքիայի կառավարությանը կհուզի հենց այդ մերկանտիլ հարցը»,- ասել է Կասպարովը:
Պատրաստեց Վիկտորյա ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ
Լուսանկարը՝ Դավիթ ՀԱԿՈԲՅԱՆԻ
